روز گذشته 13مارس 2018 روز جهانی کلیه بود. زنگ خطر بیماریهای کلیوی بار دیگر در کشور به صدا درآمده است. احمد تارا، رئیسبخش نفرولوژی و دیالیز بیمارستان مدرس با تأیید این مطلب معتقد است، آمار بیماران کلیوی در جامعه مانند قسمتی از کوه یخی است که فقط قله آن بیرون از آب است و حجم عظیمی از آن زیر آب قرار دارد زیرا اکثر افراد جامعه به دلایل مختلف به مشکلات کلیوی دچارند که خود از آن آگاهی ندارند و این در حالی است که توجه بهخودمراقبتی، تغذیه مناسب، انجام فعالیتهای ورزشی، رعایت نکات بهداشتی و اهمیتدادن به پیشگیری تا حد بسیاری میتواند از بروز بیماریهای کلیوی جلوگیری کند. همچنین از سبک زندگی و عادات غذایی ناصحیح گرفته تا بیتحرکی، نبود خودمراقبتی، توجه نداشتن به امر سلامت، وجود بیماریهای زمینهای مانند دیابت و فشار خون سبب خواهد شد آمار بیماران کلیوی نسبت به گذشته افزایش پیدا کند. البته به این نکته مهم باید اشاره کرد که دیابت، شایعترین علت پیوند کلیه در ایران است و سیر نهایی و مراحل پیشرفته بیماری دیابت، در نهایت به بیماریهای کلیوی ختم میشود. سید احمد تارا در اینباره به همشهری میگوید: با توجه به شیوع بیماریهای دیابت و فشارخون و... پیشبینی میشود تعداد بیماران کلیوی، بیماران دیالیزی و پیوند کلیه تا سال 1400نهتنها بیشتر شود بلکه حداقل به 90هزار نفر افزایش یابد و با توجه به افزایش نگرانکننده بیماران کلیوی در کشور و تحمیل هزینه میلیاردی دیالیز بر دولت، پیشگیری و ترویج آگاهی درخصوص بیماریهای ایجادکننده نارسایی کلیه الزامی است. این فوق تخصص نفرولوژی ادامه میدهد: بیماری کلیهها دربدن خاموش بوده و تنها با توجه کردن به برخی علائم مهم قابل تشخیص است و درصورت نادیده گرفتن علائم یکباره فرد با خطر دیالیزی شدن یا از دست دادن کلیهها مواجه میشود؛ ضمن اینکه باید به این نکته اشاره کرد که بسیاری از بیماران کلیوی اغلب زمانی متوجه بیماری خود میشوند که حدود 70درصد از کارایی کلیههایشان از بین رفته است.
علل بروز اختلالات کلیوی
فشار خون بالا و دیابت شایعترین علل بروز اختلالات کلیوی هستند که علاوه بر این، اختلالهای ژنتیک خاص نیز میتواند عامل ابتلا به این بیماریها باشد. دکتر سیداحمد تارا ادامه میدهد: نارسایی کلیه یک بیماری موذی و بیسروصداست. کلیهها آنچنان آهسته تخریب میشوند و از کار میافتند که بیمار کاملا از آن بیخبر است و معمولا وقتی اقدام به درمان میکند که در مراحل انتهایی بیماری قرار گرفته است و معمولا بیمار با ضعف، بیحالی، خستگی مزمن، رنگ پریدگی، ورم دستها و پاها یا پف آلود شدن دور چشمها و افزایش فشارخون به پزشک مراجعه میکند. در این مواقع، آزمایش خون و ادرار توسط پزشک تجویز میشود و بالا بودن کراتین، اوره، پتاسیم و دفع پروتئین از ادرار، بیمار را به انجام آزمایشهای دیگری سوق میدهد تا از کارافتادن کلیهها مسجل شود. اما درباره اینکه چه عواملی باعث بیماری کلیه میشوند باید گفت: دیابت کنترل نشده و بالابودن فشارخون بهمدت طولانی، 2علت اصلی نارسایی کلیه هستند البته عوامل به این دو محدود نمیشود چرا که مصرف بیرویه مسکنها، برگشت ادرار به کلیهها (بهخصوص در کودکان)، انسداد مجرای ادرار و درمان نشدن بموقع آن (بر اثر وجود سنگ یا افرادی که مثانه عصبی دارند)، عفونتهای خاص در گلو یا پوست (اگر بموقع درمان نشوند) و... می توانند عامل ایجاد این بیماری باشند.