تجربه یک دانشآموز آمریکایی از مدرسه تیزهوشان در این کشور
پذیرفتهشدن در مدرسه تیزهوشان چه حسی دارد؟
میگوید باید در مدرسه جدید خیلی بیشتر از قبل درس بخواند؛ شاید در 11سالگی مجبور شود هر شب تا نیمهشب به نوشتن تمرینها و مشقهای مدرسهاش مشغول باشد و اضافه میکند که دوستانش بچههای دیگری را دیدهاند که در یکی از این مدل مدرسهها درس خواندهاند و دلشان خون است؛ چون باید خیلی مشق بنویسند. اینها را صبا میگوید؛ دختربچه 11ساله ایرانی ساکن هیوستون تگزاس که بهتازگی در آزمون تیزهوشان مدرسهاش «برایرگروو» امتیاز بالایی به دست آورده است.
خانم کلارکز- معلم خندانش- برگهای به او داده و به او گفته است که نتیجه آزمون هوشاش را در پایین آن برگه بخواند و صبای هیجانزده در خط آخر برگه نتیجه آزمون این جمله را خوانده؛ «از کلاس هفتم به یازدهم». با خنده و هیجان میگوید: «هم خوشحالم و هم مضطربم. به این خاطر خوشحالم که لحظه دیدن نتیجه حس کردم خیلی باهوش و خاصم. حس بالارفتن و بزرگشدن دارم. رفتن به این مدرسه باعث پیشرفت من در درسها و کلاسهای مختلف میشود اما در عین حال چندان هم خوشحال نیستم و مدرسه جدیدم را دوست ندارم، چون قرار است خیلی خسته شوم و من اصلا دوست ندارم خسته شوم».
صبا میگوید که خبر برگزاری تست تیزهوشان و نخبهها یا آزمون GT در مدرسهاش را از یک هفته قبل از آزمون به او و همکلاسیهایش دادهاند. این آزمونی است که همه دانشآموزان مدرسه در آن شرکت میکنند و تعداد محدودی از برگزیدگان این آزمون مجوز ورود به مدارس تیزهوشان را بهدست میآورند. براساس آخرین آمار (سال2012)، بیش از 2/3میلیون نفر از دانشآموزان مدارس عمومی آمریکا در برنامههای تیزهوشان و نخبگان این کشور پذیرفته شدهاند.
در روز آزمون، تمامی دانشآموزان برایرگروو حضور نداشتند زیرا گروهی از دانشآموزان قدیمیتر مدرسه، پیش از این بهصورت آنلاین در آزمون شرکت کرده بودند و این مرحله از آزمون برای دانشآموزانی بود که به تازگی در مدرسه ثبت نام کرده بودند.
آزمون به گفته صبا 5ساعت طول کشیده و شامل پرسشهایی از درسهای ریاضی و هندسه، تست هوش، مهارت در خواندن، درک مفاهیم، علامتگذاری متن و پر کردن جاهای خالی بوده است. صبا میگوید: «یکی از استرسها و دشواریهای آزمون وقت کمی بود که برای پاسخ دادن به تعداد زیادی پرسش به آنها داده میشد؛ مثلا در عرض 10دقیقه باید به 60سوال جواب میدادیم و به همینخاطر خانم کلارکز بیشتر از ما استرس داشت تا به موقع و سر ساعت مقرر سوالها را بین بچهها پخش کند و من و همکلاسیهایم هم استرس داشتیم که در این زمان کوتاه نتوانیم به همه سوالها جواب بدیم.
هر بخش از آزمون 50 تا 60سوال داشت که برای جواب دادن به هر بخش زمان خیلی کمی داشتیم. دانشآموزان در طول برگزاری آزمون در کلاس باقی میماندند و تنها چندبار برای استفاده از توالت اجازه خروج از کلاس را داشتند، خوردن و آشامیدن نیز در سر جلسه امتحان مجاز نبود».
تا جایی که صبا میداند پاسخنامهها به مرکز آزمون GT برده شدهاند و نتایج بعد از یکماه به دانشآموزان اعلام و برای مدارس تیزهوشان ارسال شده تا از میان دانشآموزان انتخاب کنند.
اعلام نتایج در کلاس بهعهده خانم کلارکز بوده است؛ «خانم کلارکز نتیجه امتحان را به هرکس جداگانه اعلام کرد اما خیلی عادی و خونسرد، چون اجازه ندارد واکنش خاصی به بچههایی که نمره بالا گرفتهاند نشان بدهد تا بچههایی که نمره پایینی گرفتهاند حس ضعف و ناتوانی نکنند. او با لبخند برگههای نتایج را پخش میکرد، طوری که کسی نمیتوانست از لبخندش حدس بزند نمرهاش پایین شده یا بالا. تجربه بار قبلش از تشویق یکی از بچهها به خاطر نمره بالا در امتحان و شکایت یکی از بچههای ضعیفتر کلاس به مدیر مدرسه نسبت به این رفتار، باعث شده خانم کلارکز به همه یک نوع واکنش نشان بدهد.»
به صبا و خیلی از دانشآموزهای دیگر کلاس گفته شد که اجازه ورود به یکی از مدارس تیزهوشان شهرشان را دارند؛ مدارسی که در آمریکا به مدارس مگنت یا آهنربا شهرت دارند. صبای 11ساله قرار است از سال آینده در مدرسهای به نام «تیاچ راجرز» درس بخواند. روند تحصیل در این مدرسه جدید که مدرسهای ویژه تیزهوشان است و مقاطع پیشدبستانی، دبستان و متوسطه را در خود گنجانده، به این شکل است که دانشآموزان تیزهوش با حجم بسیار بالاتری از تمرینهای خانگی مواجه میشوند و سطح درسی آنها بالاتر از دانشآموزان همسن و سالشان خواهد بود. این مدرسه دولتی است و در قبال تحصیل تیزهوشان شهریهای از آنها گرفته نمیشود.
بسیاری از دانشآموزانی که در این مدرسه تحصیل میکنند پس از گذشت مدتی دچار خستگی شدید میشوند اما در ازای دشواریای که متحمل میشوند، هنگام ورود به دانشگاه میتوانند از کمکهزینهها و بورسیههای تحصیلی خوبی استفاده کنند. همچنین در مقطع دبیرستان واحدهای درسیای به آنها داده خواهد شد که در اصل واحدهای دوره پیشدانشگاهی (کالج) هستند؛ از اینرو دوره کالج زودتر از زمان معمول پایان مییابد و در نهایت روند ورود به دانشگاه برای آنها سریعتر خواهد شد.