دولت
روایت سران قوا از جلسه فوق‌العاده شورای امنیت
اختیارات ویژه به فرماندهی مقابله با کرونا
رئیس‌جمهور: قدرت بزرگی به ستاد ملی مدیریت کرونا داده شده است و مصوبات این ستاد مانند مصوبات شورای امنیت برای همه دستگاه‌ها لازم‌الاجراست
ـ رئیس قوه قضاییه: اختیاراتی که شورای‌عالی امنیت ملی با تنفیذ رهبر انقلاب برای مدیریت و کنترل بیماری کرونا به مسئولان اجرایی داده، اتمام‌حجت است
همزمان با شیب تند جمعیت مبتلایان و قربانیان ویروس کرونا در کشور، عملکرد و اختیارات ستاد ملی مدیریت ویروس کرونا، مباحثات میان قوه مجریه از یک‌سو و قوای مقننه و قضاییه از سوی دیگر را رقم زده است. روسای قوا درباره نتیجه جلسه هفدهم اسفندماه شورای‌عالی امنیت ملی صحبت می‌کنند که با اذن رهبر معظم انقلاب تصمیمات ستاد ملی مدیریت ویروس کرونا هم‌تراز مصوبات شورای‌عالی امنیت ملی و لازم‌الاجرا برای همه دستگاه‌ها‌ست. با این حال در عمل چهره‌ای همچون محمدحسین قربانی نماینده تام‌الاختیار سعید نمکی وزیر بهداشت در گیلان می‌گوید: «طبق درخواست‌های مکرر افراد از بنده جهت قرنطینه کامل استان گیلان، صحبت‌های مختلفی با مسئولان کشوری داشتم اما صحبت‌ها و دلایل شورای امنیت ملی ما را قانع کرد که از این خواسته منصرف شویم.» حسن روحانی، رئیس‌جمهور در جلسه 2هفته قبل‌تر هیأت دولت گفته بود؛ «تصمیم‌گیری در مورد تعطیلی و یا ایجاد هرگونه محدودیت به‌خاطر کرونا با ستاد ملی مبارزه با کروناست.»
روحانی چهارشنبه این هفته در روایت خود از جلسه اخیر شورای‌عالی امنیت ملی گفت: «طبق مصوبه اخیر شورای‌عالی امنیت ملی که مربوط می‌شود به تاریخ هفدهم اسفندماه که این جلسه تشکیل شد و مصوبات بسیار مهمی را داشتیم و مقام معظم رهبری همه این مصوبات را تأیید کردند و یک پشتوانه بسیار قوی و خوبی برای همه ماست؛ در این مصوبه آمده که ستاد ملی مبارزه با کرونا هر چه تصویب می‌کند، همانند مصوبات شورای‌عالی امنیت ملی است و برای تمام ارکان کشور، تمام دستگاه‌ها و نهادها، اعم از نیروهای مسلح، غیرنیروهای مسلح، نهادهای عمومی، حتی در برخی موارد ضروری برای بخش خصوصی لازم‌الاجراست و قدرت بزرگی به ستاد داده شده است.»
حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه نیز در جلسه ستاد فرماندهی عملیات مدیریت بیماری کرونا با تکیه بر همین تفویض و تجمیع اختیارات در ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا در کشور گفت: «اختیاراتی که شورای‌عالی امنیت ملی با تنفیذ رهبر معظم انقلاب برای مدیریت و کنترل بیماری کرونا به مسئولان اجرایی داده اتمام حجت است. اختیارات لازم داده شده، همه دستگاه‌ها به کمک دستگاه بهداشت و درمان کشور بشتابند. درصورت نیاز جلسه ستاد مقابله با کرونا در عالی‌ترین سطح، باید هر روز برگزار شود نه هفته‌ای یکبار.» مجلس هم کارایی بیشتر ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا را در گرو ریاست رئیس‌جمهور بر آن دانسته و خواستار انتقال مسئولیت آن از سعید نمکی وزیر بهداشت به حسن روحانی شده است. مسعود پزشکیان، نایب‌رئیس مجلس با تصحیح اظهاراتش در یک برنامه تلویزیونی که گفته بود علی لاریجانی رئیس مجلس به رهبر معظم انقلاب نامه نوشته است گفته؛ «مقصود از نامه لاریجانی به رهبر انقلاب، مصوبات شورای‌عالی امنیت ملی بوده است.» پزشکیان قبل‌تر با اشاره به نتیجه جلسه مشترک لاریجانی و برخی نمایندگان با برخی اعضای ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا از ارسال نامه‌ای به رهبر انقلاب خبر داده و درباره محتوای نامه رئیس مجلس به رهبر انقلاب گفته بود «آن طور که من اطلاع دارم نظر رئیس مجلس بر این بود که ریاست اصلی ستاد مبارزه با کرونا از دوش وزارت بهداشت برداشته شود و به دولت واگذار شود. بنده از جزئیات خبر ندارم اما شنیدم که مقام معظم رهبری در برابر پیشنهادی که ارائه شده بود تا معاون اول رئیس‌جمهور یا فرد دیگری مسئولیت ستاد را به‌عهده بگیرد - آنطور که شنیدم - مقام معظم رهبری نوشته‌اند که باید ریاست محترم جمهور خود مسئولیت را به‌عهده بگیرند و عملیات مقابله با این بیماری را داشته باشند.»
رئیس ستاد مدیریت کرونا همچنان وزیر بهداشت است
با این حال بر اساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی در جلسه چهارشنبه هیأت دولت تأکید کرد که رئیس ستاد مدیریت کرونا همچنان وزیر بهداشت است و درباره سطح برگزاری جلسات گفت: «اخیرا بعضی از دوستان نامه نوشتند، بعضی از نمایندگان محترم مجلس و دیگران که من مدیریت ستاد را به‌عهده داشته باشم؛ دوستان بدانند حداقل هفته‌ای یک جلسه ستاد با ریاست و مدیریت خود من تشکیل می‌شود؛ در هفته‌ای که الان رو به پایان است، ازشنبه جلسه گذاشته بودیم و هفته آینده هم جلسه داریم؛ در ایام تعطیلات عید هم باز جلسه خواهیم داشت؛ خود من جلسات را هفته‌ای یکبار می‌گذارم؛ اگر مشکلی داشتم معاون اول می‌گذارد و خود ستاد ملی به ریاست خود آقای دکتر نمکی به‌طور منظم در هفته هر چندبار لازم باشد جلساتش گذاشته می‌شود.»
مشکل کرونا جدی است
مباحثات میان سه قوه بر سر اختیارات و مسئولیت‌های ستاد ملی مدیریت ویروس کرونا یک معنای مهم دارد و آن تداوم جدی بودن شیوع کرونا در کشور است. روحانی سهشنبه 2هفته قبل گفته بود؛ « از روز شنبه همه روال‌ها به‌صورت عادی خواهد بود.» با گذشت 2مورد از این شنبه‌ها، نه‌تنها شرایط به حالت عادی بازنگشت، بلکه در جلسه روز چهارشنبه هیأت دولت با تأکید بر اینکه «همگان باید مشکل کرونا را جدی بگیرند» تلویحا از مواضع قبلی خود عقب نشست و گفت: اینکه در برابر این بیماری باید چه کنیم و چه اقداماتی انجام دهیم، تقریبا یک نسخه واحدی است که حدودا در همه دنیا به آن رسیده‌اند و بر آن تأکید می‌کنند؛ یکی اینکه این زنجیره را باید قطع کنیم؛ این زنجیره شیوع از یک نقطه از یک فرد شروع می‌شود؛ وقتی یک فرد در جمعی می‌رود آنها را آلوده می‌کند، آن جمع وقتی در جمع دیگر می‌روند، آنها دچار مشکل می‌شوند؛ بنابراین یک زنجیره‌ای است که از نقطه‌ای شروع می‌شود و ممکن است از کل شهر، یا مناطق شهری، یا بین شهری و حتی بین کشورها عبور کند. پس نخستین مسئله این است که ما این زنجیره را قطع کنیم.
چگونه زنجیره را قطع کنیم
از روز اول اسفندماه با اعلام رسمی شیوع کرونا در کشور برخی کارشناسان خواستار قرنطینه شهرهایی مثل قم شده بودند که بیماری از آنجا شیوع پیدا کرده بود تا به گفته روحانی زنجیره این بیماری قطع شده باشد، اما رئیس‌جمهور با طرح این سؤال که چگونه زنجیره را قطع کنیم، پاسخ داد: نخستین آن مسئله ضدعفونی است؛ ممکن است این زنجیره آمده تا بدن و دست من اصابت کرده و اگر دست‌ها را خوب بشویم و ضدعفونی کنم - حتی با صابون و آب همانطوری که توصیه شده بشویم - این زنجیره اینجا قطع می‌شود و دیگر از دست من به فرد دوم تجاوز نمی‌کند؛ همه مقرراتی که در مورد لباس و ماسک و همه اینهایی که گفتند، برای اینکه این زنجیره قطع شود تأثیرگذار است.
روحانی در عین حال گفت: مسئله دوم، عدم‌جابه‌جایی و تردد است؛ به ذهن بعضی‌ها می‌آید که یعنی وقتی از تهران به یک شهر دیگر رفتیم معنایش تردد است، اما اگر از شمال تهران به جنوب تهران از جنوب به شرق و از شرق رفتیم غرب این ایرادی ندارد و داخل تهران هستیم؛ وقتی می‌گوییم تردد مضر است و سفر مضر است، سفر درون‌شهری هم همان اثر را دارد و فرق نمی‌کند؛ یک فردی در یک استانی از این شهر و استان است؛ فکر می‌کنیم داخل استان یک طور است و بیرون استان طوری دیگر است؛ می‌گوییم که این سفر داخل استان است. این آقا از مرکز استان رفته این شهرستان و از شهرستان آمده به مرکز استان؛ اینکه استان خودش است؛ اینها که همه با هم هستند، تفاوتی نمی‌کند.
حذف تعطیلی نوروز، شدنی نیست
رئیس‌جمهور درباره تصمیمات دولت درخصوص ایام نوروز99 در کشور گفت: در آستانه تعطیلات نوروزی هستیم و به‌طور طبیعی ایام نوروز طبق تقویم رسمی آغاز سال، تعطیلات نوروزی و آغاز بهار است و بعضی‌ها به من پیشنهاد کردند که دولت، تعطیل نوروزی را امسال حذف کند و این تعطیلات را در فصل و زمان دیگر که کرونا نیست، ببرد که به اعتقاد من این کار عملی و شدنی نیست. او با بیان اینکه نوروز را برای فرصت شیوع بیشتر نگذاریم، تصریح کرد: این برای ما یک اصل باشد. نوروز را برای پیروزی در برابر این ویروس قرار دهیم و این پیروزی هم به همین است و اگر هدیه‌ای می‌خواهیم در ایام عید بدهیم و رفت‌وآمدی انجام دهیم، می‌توانیم همه اینها را غیابی انجام دهیم و حضوری نباشد و با تلفن و فضای مجازی با هم حرف بزنیم و تبریک بگوییم و اگر یک وقتی همدیگر را می‌بینیم، فاصله‌ها و اصول بهداشتی را مراعات کنیم. بنابراین خیلی مهم است این ایام عید برای شرایطی که می‌خواهیم داشته باشیم.
تشکر از شهرداری‌ها
روحانی درباره عملکرد سایر بخش‌های کشور در مدیریت بیماری کرونا در کشور یادآور شد: «نیروهای مسلح ما گفتند در هر جا بیمارستان نیاز است، ما 10هزار تخت آماده داریم. 3500تخت درمانی برای هر کجا بخواهید آماده داریم و الان استاندارهای ما در تماس هستند و این کار آغاز شده است.
یک مسئولیت بسیار سنگینی بر دوش وزارت صنعت، معدن و تجارت گذاشته شده است و آن اینکه لجستیک این کار و تأمین مواد برعهده آنهاست؛ آنها همانطوری که برای کارخانه‌ها، اقتصاد کشور و برای چرخش تولید کشور مسئولیت‌های سنگینی دارند؛ اما در عین حال وزارت صمت برای تامین چیزهایی که برای زندگی عمومی مردم مورد نیاز است و همه نیازهای وزارت بهداشت در زمینه مبارزه با کرونا، مسئولیت کامل دارد. می‌خواهم تشکر ویژه کنم؛ کاری که شهرداری‌های ما انجام می‌دهند و شهر را نظافت و ضدعفونی و تمیز می‌کنند؛ این یکبار سنگینی بر دوش آنها و کمک بزرگی برای شکست کرونا و بسیار مهم است.» روحانی به فعالیت‌های وزارتخانه‌های خارجه، صمت، راه و آموزش و پرورش در جریان بیماری کرونا نیز اشاره داشت.
پاسخ به مجری تلویزیون
رئیس‌جمهور همچنین در پاسخ به انتقاد اخیر یک برنامه تلویزیونی درباره سکوت رئیس‌جمهور پس از اعلام «شنبه عادی» بعد از بیماری کرونا از سوی روحانی گفت: این روزها به شایعات در این زمینه (بیماری کرونا) نباید توجه کنیم؛ این شایعات گاهی وقت‌ها در فضای مجازی است و به رسانه‌های داخلی و روزنامه هم سرایت می‌کند و گاهی‌وقت‌ها به صداوسیما؛ نمی‌دانم چگونه شده و یک دیوار حفاظتی و ماسک و چیزی باید بگذارند، به آنها اصابت می‌کند و یک گوینده خبری مثلا دلش تنگ می‌شود برای رئیس‌جمهور و می‌گوید من دو روز است رئیس‌جمهور را ندیدم؛ این خوب است و من تشکر می‌کنم از اینکه لطف و محبت دارند؛ اما همه سرکار خودشان هستند و بدون استثنا در حال تلاشند. نگذاریم شایعات روح مقاومت مردم را دچار مشکل کند؛ این کار را نکنیم؛ یکبار دیگر گفتم، از کرونا خطرناک‌تر، ترس و وحشت و اضطراب است.
راه‌حل جایگزین بستن راه‌ها
روحانی با بیان اینکه نمی‌خواهم بگویم این ویروس را کوچک بپنداریم، ولی بیش از آنی که واقعیت است، بزرگ هم نکنیم و با آن زندگی کنیم و این دوران را بگذرانیم، افزود: بعضی‌ها پیشنهاد می‌کنند که راه این شهر را ببندیم، آن یکی می‌گوید راه آن شهر را ببندیم، یکی دیگر می‌گوید بین یک شهر بزرگ شمال و جنوب را ببندیم و دیگری می‌گوید شهر بزرگ بین شرق و غرب را ببندیم که امروز به‌طور کامل از صبح تا دقایق پیش در دولت بحث کردیم، همه دوستان اظهارنظر کردند و تقریبا می‌توانم بگویم که اتفاق نظر همه این است که برخی از چیزهایی که گفته می‌شود در اجرا مشکلات بیشتری را می‌آفریند و ممکن است یک جایی را حل کند ولی 4جای دیگر مشکل درست می‌کند.
روحانی درباره راه‌حل جایگزین بستن راه‌ها توضیح داد: نکته‌ای که به ذهن ما آمده و البته این را ستاد ملی اعلام خواهد کرد که ممکن است افراد در بعضی از دروازه‌های شهرها و در خروجی از لحاظ سلامت چک شوند و اگر مشکلی دارند، اجازه ندهند که راه را ادامه دهند یا آنها را به یک مرکز درمانی هدایت کنند و یا اگر نشد یا نخواستند، برگردند به همان مبدأشان منتها این کار در ورودی‌ها انجام نخواهد شد. نه اینکه کسی از خانه و از تهران راه‌افتاده و هزار کیلومتر رفته و بعد می‌خواهد وارد شهر بشود، بگویند حال بیایید شما. خوب از اول در تهران این کار را انجام دهیم و در خروجی‌ها در زمان و هر روز که ستاد ملی اعلام کرد که ممکن است شنبه، یکشنبه باشد از آن روز در خروجی‌ها و مکان‌هایی که مشخص می‌کند، مردمی که می‌خواهند خارج شوند از لحاظ تب‌سنجی یا از هر شیوه‌ای که آنجا متخصصین هستند، تست می‌شوند و آنهایی که سالم هستند به راهشان ادامه می‌دهند. رئیس‌جمهور تأکید کرد: در عین حال با همه این حرف‌ها، باز هم تردد را در داخل شهر و بین شهرها به حداقل برسانیم و در خانه بمانیم که امن‌ترین مکان، خانه خودمان است و آنجا می‌توانیم سلامت خود و اعضای خانواده‌مان را بیشتر حفظ کنیم.
