لاک‌پوک لاک‌پشت

مرتضی کاردر_روزنامه نگار

فضای مجازی ‌و شبکه‌های اجتماعی مجالی است برای کوتاه‌نویسی که هر چه گسترده‌تر می‌شود گونه‌های کوتاه ادبی مثل داستانک و شعر کوتاه فراگیرتر می‌شوند. در این میان نباید سهم پیشگامان کوتاه‌نویسی را فراموش کرد که از سال‌ها پیش تا امروز بر مدار کوتاه‌نویسی گشته‌اند و کارهایشان الگوهای کوتاه‌نویسانی است که در این سال‌ها به جریان شعر یا داستان کوتاه پیوسته‌اند و ناگزیرند که زمانی به آنها رجوع کنند. در میان پیشکسوتان شعر کوتاه فارسی، سیروس نوذری جایگاهی یگانه دارد. شاعری که هر چه تجربه‌های شعر کوتاه فارسی ژرف‌تر می‌شود، قدر و منزلت و جایگاه یگانه او بیشتر معلوم می‌شود. طبیعت‌گرایی، ایجاز، تصویرگرایی محض و کوشش برای به‌دست دادن چشم‌اندازهای تازه از جهان پیرامون که خیلی وقت‌ها به فلسفه‌ پهلو می‌زند، شعر او را از آثار بسیاری از شاعران گذشته و امروز متمایز می‌کند. سیروس نوذری در مجموعه «کپور در آب‌های سیاه» از نشر سیب سرخ در ادامه رویکرد طبیعت‌گرایانه‌اش سراغ حیوانات رفته و ۳۲۰ شعر کوتاه خلق کرده است. نکته جالب توجه در شعرهای این مجموعه کوشش شاعر بر خلق شعرهای بسیار براساس یکی از سوژه‌هاست که هر یک چشم‌اندازی متفاوت دارند؛ از مورچه و کفشدوزک و عنکبوت تا کلاغ و دارکوب و سنگ‌پشت. مثلاً جایی آهستگی و کندی لاک‌پشت را به شعر می‌آورد: «بی‌شتاب/ فقط دور می‌شود سنگ‌پشت»، جایی دیگر که تصویرگراتر می‌شود، ‌لاک‌پشت بخشی از شعری است که قرار است تصویری از پاییز را شکل دهد و لاک پوک او دالان باد می‌شود: «پاییز/ دالان باد/ لاک پوک لاک‌پشتی». لاک‌پوک یکی از آشناترین هایکوها (لاک پوک زنجره) را تداعی می‌کند. دست‌آخر که بهار از راه می‌رسد، باز خود سنگ‌پشت سوژه است، سنگ‌پشتی که از ابتدا تا انتها در خلال شعرهای مجموعه بوده و شاعر دیگر با او مأنوس شده: «بهار/ بیدار می‌شود سنگ‌پشت/ بیدار می‌شود دوست مرده‌ام».