تهران ناتوان‌ها را دید

شبنم سیدمجیدی- خبر‌نگار

اردیبهشت سال 1397بود که برای نخستین بار جلسه ستاد مناسب‌سازی‌ برگزار شد. تا پیش از آن به‌رغم پیگیری‌های بسیار، برنامه جامعی برای مناسب‌سازی‌ فضاهای شهری وجود نداشت و تیم شهرداری هم کارهای زیادی در این حوزه انجام نداده بود. در حقیقت، تا پیش از آن، توان‌یابان، افراد کم‌توان، سالمندان، زنان باردار و کودکان در شهر دیده نشده بودند و امکانات شهری در مسیر استفاده این افراد قرار نداشت. مطابق کنوانسیون سازمان ملل در مورد حقوق افراد دارای معلولیت یا کم‌توان، همه افراد حق شرکت در امور جامعه را دارند. محیط شهری نقش اصلی را در تعیین آنچه معلولان می‌توانند انجام دهند و به آن برسند، ایفا می‌کند. طراحی محیط‌های شهری و بهبود دسترسی به آنها به اصلی مهم در رسیدن معلولان به حقوقشان و خواسته‌هایشان تبدیل شده است.  بعد از نخستین جلسه ستاد مناسب‌سازی‌، برنامه‌ریزی و عملیاتی کردن این برنامه‌ها برای مناسب‌سازی‌ شهر در سال 1397آغاز شد. البته نوشتن برنامه و عملیاتی‌کردن آن زمان‌بر بود. نقطه اوج کار در سال 98اتفاق افتاد. مناسب‌سازی‌ چند بوستان و همچنین برخی ساختمان‌های اداری شهرداری در مراحل بعدی انجام گرفت. نورپردازی مراکز شهری، مناسب‌سازی‌ سرویس‌های بهداشتی برای اقشار آسیب‌پذیر و... از مواردی است که در شهر در حال پیگیری است. و در مرحله آخر مناسب‌سازی‌ اتوبوس‌ها و پایانه‌های مترو در دستور کار قرار گرفت. می‌توان گفت که مناسب‌سازی‌ حالا به یک مطالبه عمومی تبدیل شده است. شورای شهر حالا این موضوع را در اولویت‌ خواسته‌های شهر قرار داده است. بارها در جلسات شورا درباره انجام اقدامات مناسب برای ایجاد مسیر قابل دسترسی و آماده‌سازی‌ شرایط برای حضور فعال معلولان و کم‌توان‌ها به شهرداری تذکر داده شد. 
 کمیته مناسب‌سازی‌ مناطق 22گانه با حضور نماینده جامعه معلولان در هر منطقه تشکیل شد. حالا خطوط 6و 7متروی تهران به‌طور کامل برای توان‌یابان و معلولان در حال مناسب‌سازی‌ است. از خطوط یک، 3و 4نیز 15ایستگاه پرتردد در مسیر مناسب‌سازی‌ قرار گرفته و اعتبار مناسب‌سازی‌ در فرایند تصویب بودجه 1398در قیاس با سال‌های قبل 300برابر شد.  در ادامه، با پیگیری‌ها و خواست شهروندان، تعداد میادین میوه‌و‌تره‌بار مناسب‌سازی‌ شده در سطح شهر تهران حالا به 95مورد رسیده است. هم‌اکنون در هر منطقه از شهر تهران یک سرای محله برای ناشنوایان، نابینایان و معلولان جسمی حرکتی پیش‌بینی شده است. همچنین تا به حال مناسب‌سازی‌ 9مجموعه ورزشی نیز انجام شده و در ادامه مناسب‌سازی‌ همه این مجموعه‌ها در دستور کار قرار دارد. حالا تعداد بوستان‌هایی که همه بتوانند از آنها استفاده کنند در شهر به 44رسیده است.۱۳۹ ایستگاه بی‌آرتی از نظر عمرانی به‌صورت کامل مناسب‌سازی‌ شده است و طبق تعهدات معاونت فنی و عمرانی بقیه ایستگاه‌ها نیز تا پایان سال به‌صورت کامل مناسب‌سازی‌ خواهد شد.راه‌اندازی خانه دوچرخه ویژه معلولان در پارک پلیس تهران، ایجاد ۵۰ ست بازی در قالب ۳۵مجموعه بازی عمومی، ۱۵مجموعه بازی توان‌یاب و پیگیری خرید مجموعه مبلمان شهری ویژه توان‌یابان برای بوستان‌های مناسب‌سازی‌ شده از دیگر اقدامات در این زمینه بوده است. نهایتاً آنکه همه می‌دانیم مسئله رفع موانع در سطح معابر و بوستان‌ها از موضوعات جدی و دغدغه‌ اقشار آسیب‌پذیر بوده است که طبق بخشنامه معاونت حمل‌ونقل و ترافیک به شهرداران مناطق ۲۲گانه ابلاغ شد و در دستور کار مدیران قرار گرفت. به‌گفته حناچی، شهردار تهران، در ادامه نیز مناسب‌سازی‌ همه ایستگاه‌های اتوبوس، ایستگاه‌های مترو و نصب آسانسور در 40ایستگاه مترو در برنامه‌های نزدیک مدیریت شهری تهران قرار دارد.
تهران امروز اقشار آسیب‌پذیر را دیده و عزم جدی خود را برای رسیدن به« شهری برای همه» نشان داده است. با این حال هنوز در ابتدای راه قرار دارد. مردم در تهران دغدغه‌های بسیاری دارند. آنها هنوز در مراجعه به دفاتر دولتی، مراکز درمانی و هنگام استفاده از بسیاری از وسایل حمل‌ونقل عمومی مشکل دارند. آنها هنوز از هر سو با تبعیض روبه‌رو هستند و بسیاری از آنها گرفتار حبس خانگی، قادر به زندگی مستقل و مشارکت در جامعه به شکل مساوی با دیگران نیستند.