جویندگان عدالت

لعیا جنیدی _ معاون حقوقی رئیس‌جمهور 

برای اجرای عدالت و دفاع و تضمین حق‌ها و آزادی‌های شهروندان، کنشگران متعددی نقش ایفا می‌کنند. در این میان، وکیل ازجمله برجسته‌ترین کنشگران است که با تلاش و به‌کارگیری توان تخصصی خود در عرصه عدالت و فرایند رسیدگی، حق دسترسی شهروندان به عدالت را تأمین می‌کند و هم اوست که با بهره‌گیری از آموزه‌های حقوقی در راستای تحقق و اجرای اصول و حق‌های بنیادین حقوق یعنی آزادی، قانونمندی، انصاف و برابری گام برمی‌دارد. بنابراین، وکیل با حضور خود در پهنه عدالت علاوه بر اینکه تضمین‌کننده حق دفاع طرفین دعوی (خواهان، خوانده و متهم، بزه‌دیده)است، اسباب حمایت و اجرای حق‌ها و ضوابط را در سراسر فرایند رسیدگی فراهم می‌آورد. ایفای این نقش از سوی وکیل به بایسته‌های متعددی نیاز دارد که استقلال وکیل و نهاد وکالت از شاخص‌‌ترین آنهاست.
استقلال وکیل، گویای مستقل‌بودن وی از هر کنشگر و نهادی برای به انجام رسانیدن مهم‌ترین مأموریت تحقق حق دفاع است و استقلال نهاد وکالت علاوه بر یادآور بودن تلاش‌های گذشتگان و یاوران حقوق و عدالت در سال‌های پیشین، گویای مستقل‌بودن آن از هر نوع وابستگی به نهادهای رسمی در فرایند اجرای عدالت و رسیدگی منصفانه است.
 استقلال نهاد وکالت دارای کارکرد و فایده‌های مختلف به‌ویژه از حیث حقوقی و اجتماعی است. 

اما، شاخص‌ترین آن پذیرش رویکرد مشارکتی و به رسمیت شناختن جامعه مدنی در پهنه عدالت است تا از این رهگذر نهادی مستقل به ارائه توان تخصصی خود در راه اجرای عدالت، یاری رسانیدن به دیگر کنشگران نظام عدالت و نیز ارزیابی عملکرد این فعالان در این مسیر مبادرت ورزد. به همین جهت، سیاستگذاران حقوقی باید استقلال نهاد مذکور را که از شاخص‌های سطح فرهنگ و تمدن حقوقی است، بیش از گذشته تقویت کنند، تا مستقل‌بودن این مجموعه از ساختار رسمی عدالت زمینه‌ای مناسب برای شناخت وضعیت و سطح نظام حقوقی و قضایی و سنجش تدابیر و اقدام‌های تصمیم‌‌گیران در این عرصه فراهم آورد و نشان‌دهنده واقعیت‌های حقوقی و اجتماعی باشد. روز هفتم اسفند‌ماه در هر سال یادآور جایگاه والای نهاد وکالت و استقلال آن از هر وابستگی در فرایند دسترسی مردم به حق‌ها و عدالت است. همچنین، این روز به یاد‌‌آورنده سال‌ها تلاش موافقان عدالت است که علاوه بر همت‌گماردن برای به‌دست آوردن جایگاه مستقل نهاد وکالت با کوشش فراگیر در مسیر تحقق آزادی، قانونمندی و انصاف همّت گمارده‌اند. این روز و رویداد مهم تاریخی، اجتماعی و حقوقی را به همه جامعه حقوقی و وکیلان محترم دادگستری که می‌کوشند با رویکردی دانش‌بنیان و مبنا قرار‌دادن پارسایی و اخلاق‌مداری در راستای تحقق هدف‌ها و آرمان‌های والای بشر، خصوصا‌ کرامت انسانی، آزادی، حاکمیت قانون، عدالت و دفاع منصفانه از حق‌های موکلان و نیز منافع جامعه گام بردارند، تبریک می‌گوییم.