پارکینگ پروانه و مسئله ایمنی

علی اعطا _ سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران

این عبارت که «ان‌شاءالله اتفاقی نمی‌افتد» پاسخ یکی از کسبه جمعه‌بازار پارکینگ پروانه به ابراز نگرانی من بود؛ وقتی که گفتم حتما تداوم فعالیت اقتصادی مهم است اما جان شما و دیگر شهروندان اهمیت بیشتری دارد. به گمانم این سخن، که از منظر ما سیاستگذاران شهری در شورا و از منظر مدیران اجرایی شهر در شهرداری، سخن پذیرفته و موجهی نیست، حرف دل بسیاری از کسبه در شرایط کنونی است؛ قرار گرفتن در نوعی شرایط اضطرار که فعلا مسئله امروزمان را حل و فصل کنیم، رزق و روزی امروزمان قطع نشود و فردا خدا بزرگ است. از سوی دیگر، ما در جایگاه سیاستگذار شهری، در این اندیشه هستیم که چگونه می‌توان جهت‌گیری‌های کلی مدیریتی را به سمت و سویی هدایت کرد که فجایعی همچون حادثه پلاسکو در شهر دیگر تکرار نشود. حادثه پلاسکو در آن مقطع، محصول دیروز و امروز نبود؛ محصول کژکارکردی مجموعه‌ای از نیروهای موجود در جامعه در ساختاری نابسامان بود. وقتی گزارش‌هایی را که بعد از فاجعه پلاسکو تهیه شد، مطالعه می‌کنیم، درمی‌یابیم که دستگاه‌های مختلف و نیز اهالی پلاسکو و مالکان آن، هرکدام سهمی در شکل‌گیری این حادثه داشته‌اند. البته نکته‌ای که در رابطه با پلاسکو مطرح است این است که مالک آن شهرداری نبوده است. با این حال به موجب بند 14ماده 55قانون شهرداری‌ها، شهرداری تهران نیز عهده‌دار بخشی از مسئولیت دانسته شده است. در این بند «اتخاذ تدابیر مؤثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق و همچنین رفع خطر از بناها و دیوارهای شکسته» بر عهده شهرداری است. مالک ساختمان پارکینگ پروانه، شهرداری است و بنابراین علاوه بر مستند قانونی اشاره شده در ماده 55قانون شهرداری‌ها، به دلایل مالکیتی شهرداری مسئولیتی مضاعف دارد. طبق آمار غیررسمی در روزهای جمعه که روز فعالیت این مجموعه است، بیش از 20هزار نفر به جمعه بازار مراجعه می‌کنند و ساختمان به لحاظ ایمنی، مشکلات جدی دارد. گذشته از مسئله مقاوم‌سازی‌ سازه ساختمان، بررسی‌های اجمالی نشان می‌دهد پارکینگ پروانه در برابر مسئله حریق آسیب‌پذیری جدی دارد. در ساختمانی که طبق استانداردهای چند دهه قبل، آن هم برای کاربری پارکینگ عمومی احداث شده است، هم‌اکنون برای کاربری پرازدحام جمعه بازار، کدام تمهیدات برای جلوگیری از بروز حریق پیش‌بینی شده است؟ کدام علائم تشخیص، هشدار و اعلام حریق در آن نصب شده است؟ چه امکاناتی برای مهار، کنترل و اطفای حریق در پارکینگ پروانه پیش‌بینی شده است؟ وقتی از کسبه در این رابطه سؤال کردم که جمعه بازار، چه امکاناتی برای اطفای حریق دارد، گفتند به هر غرفه یک کپسول آتش‌نشانی داده شده است. آیا برای مجموعه‌ای با این حجم از کالا و با این میزان از مراجعین، کفایت می‌کند؟ علاوه بر این، درصورت بروز حریق، کدام تدابیر برای جلوگیری از گسترش آتش و دود در مجموعه پیش‌بینی شده است؟ توجه کنیم بخش قابل‌توجهی از آنچه در این مجموعه عرضه می‌شود، خود عاملی برای گسترش حریق می‌تواند باشد. پرسش دیگر اینکه، در طراحی این ساختمان که به‌عنوان پارکینگ عمومی درنظر گرفته شده است، وضعیت راه‌های خروج و پله‌های فرار در زمان حریق چگونه خواهد بود؟ آیا وضع موجود، با حداقل استانداردها مطابقت دارد؟ البته که پاسخ این پرسش منفی است و وضع موجود فاصله معناداری نیز با استانداردها دارد. پارامترهای دیگر را نیز می‌توان برشمرد که ساختمان پارکینگ پروانه در تطبیق با استانداردهای حریق، مردود می‌شود. چند روز پیش یکی از همکاران خبرنگار، در پاسخ به توییتی که در رابطه با جمعه‌بازار پارکینگ پروانه نوشته بودم، پاسخی به این مضمون داد که چرا حالا که پلاسکوی جدید بی‌پارکینگ مانده، همه نگران ایمنی پارکینگ پروانه شده‌اند؟ وقتی توییت را دیدم به فکر رفتم که چرا در 28‌ماه گذشته که به شورا آمده‌ایم، با وجود همه پیگیری‌ها برای موضوع ایمنی ساختمان‌های ناایمن، به موضوع ایمنی پرجمعیت‌ترین ساختمان جمعه بازار تهران نپرداخته‌ایم؟
ادامه دارد...