کورس چینی‌فروشان برای گرانی خودرو

علی ابراهیمی_دبیر گروه بازار

شاید شما هم ازجمله مشتریانی باشید که طی چند سال گذشته به‌دلیل افزایش قیمت خودروهای وارداتی و داخلی، به ناچار خرید خودروهای چینی با کیفیت پایین را تنها به‌دلیل قیمت نسبتا مناسب آنها انتخاب کرده‌اید، اما واقعیت این است که طی 3سال اخیر با خروج تدریجی شرکای چینی از صنعت خودروی کشورمان، قیمت رسمی خودروهای مونتاژ داخل چینی بدون هیچ‌گونه نظارتی افزایش یافته و در بسیاری از موارد گوی سبقت را از قیمت‌های حاشیه بازار ربوده است. در ادامه این روند، نرخ رسمی خودروهای چینی که طی آبان پس از گرانی بنزین و تا بهمن ماه امسال 2بار افزایش یافته بود، از ابتدای هفته جاری (26بهمن ماه) بار دیگر افزایش یافت و شرکت مدیران‌خودرو در حالی به ‌طور رسمی نرخ‌هایی را به متقاضیان خرید نقدی، اقساطی و پیش‌خرید انواع محصولات ‌ام وی‌ام وچری ارائه کرد که هفته گذشته رئیس سازمان حمایت برای چندمین بار بر ضرورت بازگشت قیمت محصولات این شرکت به نرخ‌های قبلی تأکید کرده بود. تصور پرداخت نزدیک به نیم‌میلیارد تومان برای خرید یک خودروی چینی نه چندان با کیفیت، واقعیتی تلخ است که از ابتدای هفته جاری رقم خورده، چرا که شرکت مدیران‌خودرو که طی چند هفته گذشته در تماس با مشتریان پیش‌ثبت‌نام محصولات‌ ام وی‌ام و چری به آنها اعلام کرده بود که قیمت این محصولات حدود 6درصد افزایش خواهد یافت، با عمل به وعده خود، قیمت‌های جدیدی را برای برخی از انواع محصولات این شرکت تعیین و به مشتریان ابلاغ کرد که موجب تندترشدن تب گرانی این خودروها و افزایش قیمت‌های اعلام شده در فضای مجازی شد. با این شرایط مدیران‌خودرو قیمت فروش نقدی و اقساطی 5محصول سدان و شاسی بلند ‌ام‌وی‌ام و 4محصول چری را طی حدود 4‌ماه بیش از 11 تا حدود 38میلیون تومان افزایش داده است. خودروهایی که نسبت به بهمن‌ماه امسال (پیش از افزایش قیمت رسمی جدید) نیز افزایش 7 تا بیش از 20میلیون تومانی را بدون هیچ‌گونه نظارت و برخورد مسئولان ستاد تنظیم بازار تجربه کرده بودند و نرخ برخی محصولات این شرکت به مرز 500میلیون تومان نزدیک شد. مدیران‌خودرو در تازه‌ترین اعلامیه خود، نرخ چری تیگو ۷ نسخه IE را با افزایش حدود ۱۴میلیون تومانی به مبلغ باورنکردنی ۴۷۳ میلیون تومان رساند؛ رقمی که شاید تا همین3-2 سال پیش باید برای خرید خودروهایی مانند لکسوس پرداخت می‌شد و با تداوم روند فعلی گرانی رسمی خودروهای مونتاژی چینی، تعیین رقم نیم میلیارد تومانی برای برخی از این خودروهادرآینده نزدیک نیز دور از تصور نخواهد بود.



ضعف نظارت و تحمیل قیمت‌های نامتعارف 
گرچه افزایش قیمت رسمی خودروهای چینی برندهای ‌ام‌وی‌ام، کرمان‌موتور، جیلران و... به رویه‌ای عادی در بازار خودروی کشورمان تبدیل شده است، اما قبلا قیمت رسمی کارخانه برخی از این محصولات به‌مراتب بالاتر از قیمت‌های حاشیه بازار بود.  شرایط کنونی بازار خودرو و رشد تقاضای کاذب موجب شده است تا قیمت حاشیه بازار این خودروها حتی از میزان گرانی رسمی این شرکت‌ها پیشی بگیرد. نکته قابل توجه دیگر اختلاف فاحش قیمت این خودروها با نرخ فروش آنها در بازار چین است. خودروهایی مانند تیگو 7 IE که در سطح جهانی مشتری چندانی ندارند این روزها با ظاهر کاملا جدید و امکانات به‌روزتر در بازار ایران به قیمت‌هایی عرضه می‌شود که حتی گوی سبقت را از برخی محصولات برندهای کره‌ای و اروپایی ربوده است. این در حالی است که خودروی مذکور در بازار چین و سایت‌های فروش خودرو، با نرخ بین ۸۶ تا ۹۸ هزار یوآن معامله می‌شود که حتی با احتساب نرخ ارز گران شده داخلی(یوآن 2هزار تومانی) نیز حداکثر قیمت آن بین ۱۷۰ تا نهایت ۲۰۰ میلیون تومان خواهد شد. با این روند مشخص نیست که مدیران‌خودرو با چه حساب و کتابی خودروی تیگو7 IE یا سایر محصولات این برند چینی را با اختلاف قیمت فاحشی به مصرف‌کننده ایرانی عرضه می‌کند و به‌طور مداوم نیز در حال دمیدن برتنور افزایش رسمی این قیمت‌هاست. نکته قابل توجه دیگر ناکارآمدی سیاست‌های تنظیم بازار خودرو و هشدارها و عتاب و خطاب وزارت صنعت و سازمان حمایت برای عرضه‌کنندگان این خودروهای چینی است، چرا که طی 2سال اخیر، سازمان حمایت بارها از الزام شرکت‌های مدیران‌خودرو و کرمان‌موتور به بازگردندان نرخ محصولات خود به قیمت‌های قبلی خبرداده، اما این شرکت‌ها همچنان بر طبل افزایش رسمی قیمت‌ها می‌کوبند و هزینه آن از جیب مشتریانی پرداخت می‌شود که حتی با پیش‌ثبت‌نام اولیه نیز ناچار به پرداخت مابه‌التفاوت قیمت‌های افزایش‌یافته رسمی این محصولات شده‌اند. در نهایت نیز این دستگاه‌ها هیچ توضیحی در مورد نتایج اینگونه الزامات برای بازگشت قیمت‌ها یا جبران زیان خریداران منتشر نکرده‌اند.

وعده برخورد با چینی‌فروشان
اخیرا رئیس‌قوه قضاییه با بیان اینکه تغییر قیمت خودرو امر پسندیده‌ای نیست اعلام کرد که مسئولان باید با انجام وظایف خود و تشدید نظارت‌ها، خصوصا در ایام پایانی سال مانع افزایش کاذب قیمت کالاها و نگرانی مردم شوند.  پس از ورورد رئیس قوه قضاییه به گرانفروشی خودرو، مسئولان وزارت صنعت و سازمان‌های حمایت مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان و تعزیرات حکومتی نیز در حالی از برخورد با گرانفروشی خودرو خبر داده‌اند که اقدامات قبلی این دستگاه‌های نظارتی نتیجه مشهودی برای ساماندهی بازار نداشته است. در ادامه این روند، هفته گذشته رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرد که 2شرکت مدیران‌خودرو و کرمان‌موتور که بعد از افزایش نرخ بنزین نرخ محصولات خود را رسما افزایش داده‌اند باید هرچه سریع‌تر به قیمت‌های قبلی بازگردند. این اظهارنظر در حالی بود که مطابق آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، شرکت‌های خودروسازی بدون تأیید سازمان حمایت حق افزایش نرخ را ندارند. با وجود این، عباس تابش اعلام کرد که سازمان حمایت، از 2شرکت مدیران‌خودرو و کرمان‌موتور خواسته که مستندات مربوط به افزایش نرخ محصولات خود را ارائه کنند و سریع به قیمت‌های قبلی برگردند. او با بیان اینکه معاون مربوط به بخش خودروی این سازمان به‌دنبال دریافت مستندات دقیق برای اطمینان از افزایش یافتن نرخ محصولات این دو کارخانه است، افزود: افزایش نرخ این دو خودروساز در حد گزارش به ما رسیده، اما اگر افزایش نرخ در این دو شرکت اتفاق بیفتد با توجه به اینکه هر دو تعزیراتی هستند، پرونده جدید آنها دوباره به سازمان تعزیرات ارسال خواهد شد. این در حالی است که تابستان امسال نیز گرانفروشی مدیران‌خودرو و کرمان‌موتور خبرساز شده بود و با وجود تأکید سازمان حمایت بر اینکه هرگونه عرضه خودرو از سوی خودروسازان به قیمت‌هایی بیش از نرخ بازار، تخلف محسوب می‌شود، 2شرکت مذکور برخی محصولات خود را حتی گران‌تر از نرخ‌های بازار به مشتریان عرضه ‌کردند.

پرشدن شکاف نرخ کارخانه و حاشیه بازار خودروهای چینی
با افزایش رسمی قیمت محصولات‌ ام‌وی‌ام و چری در روزهای اخیر توسط شرکت مدیران‌خودرو، خبرنگار همشهری در تماس با برخی فروشندگان انواع محصولات این شرکت در فضای مجازی مطلع شد که فروشندگان این خودروها نیز قیمت‌های تازه‌ای برای فروش خودروهایشان اعلام و تأکید می‌کنند که نرخ‌های درج ‌شده در آگهی‌های فروش فضای مجازی را به‌زودی اصلاح خواهند کرد. بررسی قیمت حاشیه بازار این خودروها نیز نشان می‌دهد که برخلاف گذشته که قیمت رسمی اینگونه خودروهای چینی از قیمت حاشیه بازار بالاتر بود اکنون قیمت بازار این خودروها از نرخ‌های افزایش‌یافته جدید مدیران‌خودرو نیز پیشی گرفته است، به‌نحوی که طی هفته جاری قیمت حاشیه بازار ‌ام‌وی‌ام X33s اتومات اسپرت، X22 اتومات لاکچری، X22 اتومات اکسلنت اسپرت، X22 دنده‌ای لاکچری، X22 دنده‌ای اکسلنت اسپرت و Mvm315s دنده‌ای اکسلنت اسپرت به‌ترتیب به 240، 230، 244، 194، 208و 154میلیون تومان افزایش یافت. نرخ برخی محصولات چری در بازار نیز از قیمت رسمی کارخانه پیشی گرفته است، به‌نحوی که در هفته جاری آریزو5 MT، آریزو5 TE، تیگو5 IE وآریزو6 IE به‌ترتیب 221، 290، 358 و414میلیون تومان قیمت خورد.

طی 2سال اخیر، سازمان حمایت بارها از الزام شرکت‌های مدیران‌خودرو و کرمان‌موتور به بازگردندان نرخ محصولات خود به قیمت‌های قبلی خبرداده، اما این شرکت‌ها همچنان بر طبل افزایش رسمی قیمت‌ها می‌کوبند