چرا فیلمها در گروه هنروتجربه به سختی دیده میشوند؟
فیلمسازی آسان،صندلیهای خالی
مهرنوش سلماسی_روزنامه نگار
پاییز 93 گروه سینمایی هنر و تجربه آغاز به کار کرد. از هنر و تجربه به عنوان مهمترین دستاورد دولت روحانی در عرصه سینما نام برده شده. گروهی که این امکان را برای فیلمسازان جوان به وجود آورد تا فیلمهایشان روی پرده برود. فیلمهای تجربه و آثار کوتاه مستند که در شرایط عادی امکان اکران ندارند در قالب گروه هنر و تجربه روی پرده میآیند. در تشکیل این گروه 2 چهره نقش موثری ایفا کردند؛ حجتالله ایوبی، رئیس اسبق سازمان سینمایی که سالها بهعنوان رایزن فرهنگی در فرانسه حضور داشت، حمایت دولت فرانسه از سینمای هنری را الگو قرار داد و تصمیم به تشکیل هنر و تجربه گرفت، امیرحسین علمالهدی هم بهعنوان مدیر هنر و تجربه با تشکیل شورای سیاستگذاری و برنامهریزی دقیق برای اکران فیلمهای متفاوت، کوشید تا هنر و تجربه را در سطحی فراتر از یک گروه سینمایی و بهعنوان بستهای فرهنگی تعریف کند؛ گروهی که بتواند مخاطب خاص خود را بیابد و افرادی که به هر دلیلی خیلی علاقهمند به تماشای فیلمهای جریان اصلی سینمای ایران نیستند را جذب کند.
در مورد فیلمهایی چون «ماهی و گربه» (شهرام مکری) و «پرویز»(مجید برزگر) این اتفاق رخ داد ولی بیشتر فیلمهای گروه هنر و تجربه با کمترین میزان تماشاگر روی پرده میروند.
انتظار فتح گیشه از مجموعه فیلمهای کوتاه یا مستند توقع نابجایی است. همچنان که نمیتوان از فیلمی تجربهگرا متوقع بود به اندازه یک فیلم تجاری تماشاگر جذب کند. ضمن اینکه ظرفیت اکران هنر و تجربه هم آنقدر نیست که بتوان به فروش بالای فیلمها در این گروه امید بست. سانسهای پراکنده را اگر کنار تعداد زیاد فیلمهای هنر و تجربه بگذاریم. به این نتیجه میرسیم که قاعده اکران در این گروه،انبوه صندلیهای خالی است. هنر و تجربه دو مشکل اساسی دارد:
این گروه به صورت استیجاری چند سانس از چند سینما را در اختیار دارد و این پراکندگی با نوعی پیچیدگی در شیوه نمایش فیلمها همراه است. فیلم هنری و تجربهگرایانه به معنای خام دستی و آماتوریسم نیست. در این سالها فیلمهایی در گروه هنر و تجربه روی پرده رفته که فاقد ارزشهای زیباییشناسانه بودهاند. اضافه کردن تعداد کارگردانان سینمای ایران الزاما افتخاری نیست. توجه به نسل جوان فیلمسازی هم به معنای اکران هر فیلم مغشوش و آشفتهای نیست.
تماشاگری که با اعتماد به برند هنر و تجربه به سینما میآید وقتی یک دو بار با فیلمهای بسیار ضعیف مواجه شود ممکن است عطای تماشای فیلم هنری را به لقایش ببخشد. هنروتجربه به هرحال یک امکان است؛ امکانی که باید قدرش را دانست و کوشید تا بهتر و پرثمرتر از گذشته شود. هنر و تجربه تبعیدگاه فیلمهایی نیست که یا سینماداران حاضر به نمایشش نیستند و یا مدیران فرهنگی اکران گستردهشان را برنمیتابند.
هنر و تجربه با تجدید نظر در سیاستگذاری میتواند همچنان نقطهای امیدبخش برای سینمای ایران باشد. داستان صندلیهای خالی گرچه غمانگیز است اما غیرقابل جبران نیست. با یک پردیس کوچک و انتخابهایی درست، هنر و تجربه میتواند پاتوق پررونقی برای دوستداران سینما باشد.