جنجال مزارع پرورش میگو در قشم و هرمزگان ادامه دارد

تخریب عرصه‌های طبیعی و میراثی برای احداث مزارع پرورش میگو در مناطق ساحلی جنوب و جنوب غرب کشور از بندر مقام آغاز و بعد هم به جزیره هرمز و پس از آن به ژئوپارک قشم رسید، واکنش جدی فعالان محیط‌زیست و حتی دستگاه قضایی را در پی داشت و در نخستین اقدام مزرعه پرورش میگو در بندر مقام هرمزگان با دستور قضایی تخریب شد و پس از آن دادستانی به مزارع پرورش میگو در ژئوپارک قشم و جزیره هرمز ورود کرد.
در اقدامی جالب اما مدیرکل دفتر استعدادیابی و بهره‌برداری منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها از چگونگی اختصاص زمین به چنین طرح‌هایی سخن گفته و درباره اختصاص 12هزار مترمربع زمین در جزیره هرمز برای احداث مزرعه پرورش ماهی و میگو به ایسنا گفته است: منابع طبیعی محدودیت‌های مشخصی برای تخصیص زمین دارد که این قسمت جزو هیچ‌کدام از محدودیت‌ها برای واگذاری نبود.
محمدرضا همتی گفت: عملیات پرورش میگو در کنار اراضی پست دریا انجام می‌شود و این عملیات به‌گونه‌ای نیست که نیاز به ساخت‌وساز وسیع داشته باشد.
او با اعلام اینکه عملیات پرورش میگو پیش از این نیز به‌صورت محدود در استان‌های گلستان و خوزستان انجام شده بود گفت: در بندرعباس نیز طی سال‌های اخیر زمینی برای پرورش میگو تخصیص داده شده است. برای واگذاری اراضی، ابتدا سازمان امور اراضی از دستگاه‌های مختلف ازجمله منابع طبیعی استعلام می‌کند و دستگاه‌ها با توجه به محدودیت‌ها و ممنوعیت‌هایی که دارند می‌توانند با واگذاری اراضی موافقت یا مخالفت کنند.
مدیرکل دفتر استعدادیابی و بهره‌برداری منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها ادامه داد: منابع طبیعی با واگذاری زمین در جنگل، ذخیره‌گاه جنگل، مرتع درجه یک، حریم دستگاه‌های دولتی و حریم میراث‌فرهنگی مخالفت می‌کند. در مورد واگذاری زمین در حریم ژئوپارک قشم نیز برای عملیات پرورش میگو باید گفت که منطقه آزاد و میراث‌فرهنگی حریمی را به‌عنوان محدوده ژئوپارک به منابع طبیعی اعلام نکرده بودند و از این‌رو اداره منابع طبیعی استان با واگذاری زمین به سایت پرورش میگو موافقت کرد.
همتی با بیان اینکه ۱۳۵میلیون هکتار مساحت عرصه‌های منابع طبیعی کشور است افزود: متولی هربخش ازجمله مناطق حفاظت شده، مناطق نظامی، مناطق تاریخی و فرهنگی و... باید حرائم اماکن خود را به دستگاه‌های مربوطه اعلام کنند تا با چنین مشکلاتی مواجه نشویم.
وی درباره عکس‌های منتشر شده از ساخت‌وساز در ساحل چهاردرخت جزیره هرمز و تخریب کوه‌های رنگی‌این جزیره توضیح داد: این زمین هیچ محدودیتی از نظر پوشش گیاهی، ذخیره‌گاه جنگلی و زیست‌محیطی و... ندارد. منابع طبیعی نیز محدودیت‌های مشخصی برای تخصیص زمین دارد که این قسمت جزو هیچ‌کدام از این محدودیت‌ها نیست.
مدیرکل دفتر استعدادیابی و بهره‌برداری منابع طبیعی سازمان جنگل‌ها افزود: محدوده‌ای که برای واگذاری زمین درنظر گرفته شده است، نباید دارای ارزش اکولوژیکی، تاریخی و باستانی یا زیست‌محیطی باشد و زمانی که هیچ دستگاهی نیز محدوده‌ای را به‌عنوان حریم خود اعلام نکرده است، منابع طبیعی نمی‌تواند با واگذاری زمین در آن محدوده مخالفت کند. همتی با اعلام اینکه منابع طبیعی نمی‌خواهد به اکوسیستم‌های باارزش زیست‌محیطی و تاریخی لطمه وارد شود اعلام کرد: 12هزار مترمربع زمین در جزیره هرمز برای پرورش ماهی واگذار شد. علاوه بر آن در قشم نیز حدود 400هکتار زمین به افراد بومی برای پرورش میگو تخصیص داده شد که البته بیش از 4کیلومتر تا گنبد و غار نمکی قشم فاصله دارند. از سوی دیگر دستگاه‌های مسئول در موضوع گنبد نمکی قشم نیز تاکنون حریم این اثر طبیعی را به منابع طبیعی اعلام نکرده‌اند.
علیرضا اورنگی، رئیس سازمان امور اراضی کشور نیز در رابطه با جنجال‌های ایجاد شده درخصوص اختصاص زمین‌های بخشی از ژئوپارک قشم به مزرعه پرورش میگو اعلام کرد که هیأتی متشکل از چندین نهاد مربوطه در حال تدقیق مزارع میگو با نقشه مصوب یونسکو هستند که نتیجه آن در روزهای آینده اعلام می‌شود.
به گفته او، توافق شده است که اگر بخشی از این زمین‌ها در محدوده ژئوپارک قشم قرار گرفته باشد، جابه‌جا شوند.
علیرضا اورنگی درباره سابقه اختصاص زمین‌های قشم به طرح‌های جهادکشاورزی به ایسنا گفت: تا قبل از قانون برنامه ششم توسعه، جهادکشاورزی استان هرمزگان واگذاری‌هایی را در منطقه قشم برای طرح توسعه مزارع پرورش میگو فقط به‌خود ساکنین محل در منطقه قشم داد و به هیچ‌یک از سرمایه‌گذاران یا حتی اهالی بندرعباس نیز واگذاری صورت نگرفت. همچنین به موازات آن، سازمان مسئول منطقه آزاد قشم هم برخی از اراضی این منطقه را به تعدادی سرمایه‌گذار دیگر برای مزارع پرورش میگو واگذار کرد. او تأکید کرد: اخیرا مطرح شد بخشی از این اراضی واگذار شده توسط جهادکشاورزی در محدوده ژئوپارک قشم بوده و این منطقه در فهرست ژئوپارک‌های یونسکو قرار گرفته و احداث مزارع میگو باعث تخریب این بخش‌ها شده است. با طرح این موضوع چند روز پیش هیأتی متشکل از چندین نفر از وزارت جهاد کشاورزی، سازمان‌های مسئول منطقه و وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در منطقه حاضر شدند و در حال تدقیق واگذاری‌های مزارع میگو با نقشه مصوب یونسکو هستند تا اگر بخشی از این زمین‌ها در محدوده ژئوپارک قشم باشد جابه‌جا شوند.
اورنگی با بیان اینکه گفته می‌شود واگذاری‌ها بدون ملاحظه زیست‌محیطی و منطقه ژئوپارک انجام شده است افزود: هر اقدامی که وزارت جهادکشاورزی استان در این راستا انجام داده است با استعلام از محیط‌زیست و میراث فرهنگی استان بوده  و با اخذ نظر مثبت آنها اتفاق افتاده است. اینکه هم‌اکنون سازمان محیط‌زیست مجوزها استان را برای مزارع پرورش میگو قبول ندارد به محیط‌زیست و میراث فرهنگی استان هرمزگان مرتبط است.
وی در پاسخ به این سؤال که وزارت جهادکشاورزی از چه سالی آغاز به واگذاری زمین‌های منطقه قشم کرده است، گفت: بخشی از این زمین‌ها در سال‌های۱۳۹۵، ۱۳۹۶ و بخشی دیگر هم در سال‌های۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ واگذار شده است. رئیس سازمان امور اراضی کشور با بیان اینکه درصورت جابه‌جایی این اراضی به مناطق دیگر هزینه آن برعهده وزارت جهادکشاورزی نیست، گفت: در قراردادها پیش‌بینی کردیم که به هردلیلی اگر حین عملیات سابقه‌ای از میراث تاریخی پیدا شد یا طرح عمرانی عمومی دولت وجود داشت، بدون هیچ اعتراضی باید عرصه به میزانی که واگذار شده به دولت بازگردانده شود.