چشمانداز تازه برای سیمای شهری
شورای شهر، شهرداری تهران را به ارائه لایحهای برای افزایش کیفیت طرحهای معماری در قطعات شهری ملزم کرد
مجید جباری- خبرنگار
شاخه گلهای معطری که الهام فخاری در غیابش به همکارانش در شورا هدیه داده بود هم نتوانست جلوی تنش در صحن شورای شهر تهران را بگیرد. درحالیکه دیروز پیش از شروع جلسه، شاخه گلهای نرگس اهدایی از طرف الهام فخاری روی میز 20عضو دیگر شورای شهر خودنمایی میکرد و حال و هوای بهاری به پارلمان شهری پایتخت داده بود، مجادله لفظی میان بهاره آروین، عضو هیأت رئیسه و حجت نظری، دیگر عضو شورا بر سر نحوه بررسی صورتجلسه تغییر نام معابر و خیابانهای شهر برای لحظاتی، جو شورا را داغ کرد. در این میان، آروین که قصد خروج از جلسه را داشت، با وساطت دیگر اعضای شورا به جایگاه خود بازگشت. به این ترتیب، صدو نود و هفتمین جلسه شورا پس از بررسی 6دستور بهکار خود پایان داد.
اما شورای شهر تهران دیروز پس از نطق پیش از دستور حجت نظری و تذکرهای زهرا نژادبهرام، شهربانو امانی و حسن خلیلآبادی وارد دستور جلساتش شد. بررسی طرح «نظامنامه مشارکت و تعامل تشکلهای غیردولتی و مدیریت شهری» نخستین طرحی بود که مطرح شد. در جریان بررسی این دستور جلسه، حجت نظری گفت: «در راستای اجرای ماده 70برنامه سوم توسعه شهرداری این دستورالعمل را نوشتهایم؛ چراکه در این ماده به نقش سازمانهای مردمنهاد برای نظارت بر عملکرد شهرداری تأکید شده اما با وجود این تأکیدات، هیچ شیوهنامه یا دستورالعملی برای انجام این مهم درنظر گرفته نشده است؛ بنابراین باید سازوکار و نحوه اجرای این نظارت تدوین میشد و بر همین اساس ما در ستاد سمنها، دستورالعمل این نظارت را تدوین کردهایم؛ هر چند که امروز ما شرایط نامناسبی در ارتباط با سازمانهای مردمنهاد و بخشهای مختلف شهرداری داریم اما معتقدیم که باید این نظارت صورت گیرد.»
در ادامه جلسه ناهید خداکرمی و سیدحسن رسولی بهعنوان مخالف و محمدجواد حقشناس و محسن هاشمیرفسنجانی در موافقت با این طرح صحبت کردند. در نهایت اما شورای شهر برای بررسی بیشتر، به بازگشت دستورالعمل مربوط به نظامنامه فعالیت تشکلهای غیردولتی به کمیسیونهای تخصصی رأی داد و قرار شد این طرح پس از تکمیل، بار دیگر به صحن بیاید.
انتخاب بازرس مجمع شرکت واحد اتوبوسرانی
برگزاری مجمع عمومی عادی شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه (بهصورت فوقالعاده) بهمنظور «انتخاب بازرس اصلی و علیالبدل» دستور بعدی شورا بود. به این ترتیب، شورای شهر، مجمع عمومی شرکت واحد اتوبوسرانی را تشکیل داد. محسن هاشمی، زهرا نژادبهرام و بهاره آروین بهعنوان اعضای هیأترئیسه و حجت نظری و مجید فراهانی نیز بهعنوان اعضای ناظر انتخاب شدند و در نهایت با رأی اکثریت مجمع، «فاطمه مقیمی» بهعنوان بازرس اصلی و «فضلالله اسلامی» بهعنوان بازرسی علیالبدل برای یک سال دیگر در سمت خود ابقا شدند.
همچنین در این جلسه، انتخاب نماینده شورای اسلامی شهر تهران جهت عضویت در هیأت انضباطی موضوع «تبصرهیک ماده8 دستورالعمل نظارت بر چگونگی فعالیت ارائهدهندگان خدمات هوشمند مسافر مشمول قانون نظام صنفی کشور» در دستور قرار گرفت و به این منظور از سوی اعضای شورا محمد علیخانی بهعنوان نماینده شورا معرفی و با اکثریت آرا انتخاب شد.
ارتقای طراحی ساختمانها
کلیات طرح «الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه دستورالعمل طراحی توده ساختمانهای پهنای سکونت براساس پاکت حجمی» سومین دستور جلسه دیروز پارلمان شهری پایتخت بود که درنهایت این طرح الزامآور برای شهرداری تهران با اکثریت آرا به تصویب رسید.
در جریان بررسی این طرح، علی اعطا، رئیس کمیته معماری و طرحهای شهری شورای شهر تهران بهعنوان طراح گفت: «در طرح جامع تهران ظرفیتی پیشبینی شده که تحقق آن دست معماران را در طراحیهای خلاقانه باز میکند اما استفاده از آن مغفول مانده است. با استفاده از این ظرفیت، کیفیت طرحهای معماری در قطعات شهری ارتقا پیدا میکند و سیما و منظر شهری بهبود مییابد. در یک قاعده کلی در ۶٠درصد شمالی قطعات زمین در شهر امکان ساختوساز وجود دارد، این درحالی است که در طرح جامع عنوان شده که در پهنههای سکونت که میزان آنها کم هم نیست، طراح این امکان را دارد که این ۶٠درصد سطح آشغال را در یک محدوده ٧٠درصدی از سطح زمین مستقر کند.»
او اضافه کرد: «به یک معنا برای استقرار حجم ساختمان محدوده مجاز و جای بازی درنظر گرفته شده تا امکان تنوع در حجم ساختمان در سمت نمای بیرونی یا سمت حیاط ایجاد شود. از این ویژگیها میتوان در راستای آسایش اقلیمی نیز استفاده کرد. در طرح پیشنهادی ما عنوان شده تا با استفاده از این ظرفیت طرح جامع که بیش از ١٢سال مغفول مانده، شهرداری در یک بازه زمانی مشخص دستورالعملی را تهیه کند تا بتوانیم در طراحیهای جدید ساختمانها و سیما و منظر شهری به معماری کیفیت بهتری ببخشیم.» در ادامه جلسه، این طرح بدون مخالف به رأی گذاشته شد و کلیات آن با ١۵رأی موافق و یک رأی مخالف از مجموع 16عضو حاضر در صحن به تصویب رسید.
نطق پیش از دستور
تمایل شهرداری به استقلالطلبی از نهاد بالادستی شورا
حجت نظری
تشکیل شوراها بهعنوان یکی از برنامههای اصلی انقلاب اسلامی در دوران مبارزه از سوی امام خمینی(ره) عنوان شد. ایشان تأکید زیادی بر نقش والا و تعیینکننده شوراهای اسلامی داشتند. با وجود این، هر روز شاهدیم به بهانههایی، اختیارات این نهاد مردمی بسیار مهم، در حال کاهش است و در لایحه بودجه سال ۹۹ شهرداری تهران نیز امتداد این دیدگاه دیده میشود.در این زمینه به ماده ۶۷ قانون شهرداریها استناد میکنم. بر این اساس، شهرداری موظف است بودجه سالانه خود را تا پایان دیماه به شورا ارسال کند که متأسفانه در سالجاری، شهرداری با ۱۳ روز تأخیر این لایحه را ارائه کرده و از طرف دیگر، بودجه سازمانها و شرکتها را هنوز ارائه نداده و پیوستهای مورد نیاز بودجه هم تاکنون به شورا ارائه نشده است. لایحه بودجه بیانگر میزان مبالغ مورد نیاز برای اجرای برنامههای شهرداری است و شورا بهعنوان نهاد سیاستگذار، آزادی عمل بیحد و حصر در بررسی و تصویب لایحه ندارد، اما در این شرایط، این همه تمایل شهرداری به استقلالطلبی و جداکردن خود از نهاد بالادستی، جای توجه و تعجب دارد. با نگاه کلی به تبصرههای بودجه سال ۹۹ شاهدیم که شهرداری تهران بهدنبال به حداقل رساندن اختیارات شورای شهر است. آنهم درحالیکه در این 3سال، شورا بیشترین هماهنگی و همکاری را با شهرداری برای ارائه خدمات بهتر به شهروندان داشته که نمونه آن را میتوان درجریان تصویب متمم بودجه ۹۸ به وضوح مشاهده کرد. نمونه بارز این تمایل به محدود کردن اختیارات شورا، در تبصرههایی خود را نشان میدهد که بهدنبال افزایش بیحد و حصر اختیارات کمیته تخصیص است. ما بهعنوان وارثان میراث امام راحل و آیتالله طالقانی، باید در تعریف رویههای جدید برای اداره شهر، همه جوانب بهویژه تقویت نهاد مدنی و مردمی شورا را مدنظر قرار دهیم تا در آستانه ۴۱سالگی انقلاب، تجدید عملی با آرمانهای بنیانگذاران انقلاب داشته باشیم.
صداهای مختلف در کنار هم باید شنیده شود
رئیس شورای اسلامی شهر تهران در ابتدای جلسه دیروز شورا، زیبایی 22بهمن و انتخابات را همزیستی و همراهی مردم با تنوع و تکثر سلایق و علایق فرهنگی و سیاسی دانست و گفت:«شنیدن صداهای مختلف در کنار هم بهمعنای ایجاد فضای عدالت و شفافیت در رقابت است.»
محسن هاشمیرفسنجانی با تبریک سالروز پیروزی انقلاب اسلامی افزود: «از 22بهمن 1357تاکنون مردم ایران، سالروز به ثمر رسیدن نهضت امام خمینی(ره) را با حضور در راهپیمایی با شکوه گرامی داشتهاند و امسال نیز اعضای شورای شهر تهران، همراه با سایر شهروندان تهرانی، حماسه حضور را رقم خواهند زد.
محسن هاشمی با اشاره به مناسبتهای دیگر بهمنماه امسال ازجمله اربعین سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و قرار گرفتن در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت:« این ایام که همراه با شرایطی است که جامعه تحت فشارهای شدید اقتصادی است و تهدیدات خارجی ایران را تهدید میکند، بر اهمیت راهپیمایی امسال افزوده است.»
رئیس شورا با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه دلسرد کردن مردم نسبت به انتخابات و انقلاب، پذیرفتنی نیست، افزود: «رسانه ملی میتواند در این فرصت با برگزاری میزگردها و مناظرهها به گرما و چندصدایی در انتخابات بیفزاید و وزارت کشور نیز با تعامل با شورای نگهبان و دستگاههای نظارتی، هرچه بیشتر امکان حضور کاندیداهای رقیب را در نقاط مختلف کشور فراهم کند. همچنین باید توجه داشته باشیم در شرایط سخت تحریم و فشارهای اقتصادی، اگر امکان گشایش و بهبود جدی در وضعیت معیشتی مردم در کوتاهمدت دشوار است، باید با ایجاد فضایی وحدتبخش، توأم با آرامش و انصاف، از فشارهای عصبی و تنشهای سیاسی و روانی جامعه کاست تا مردم همزمان ناگزیر به تحمل فشاراقتصادی و سیاسی نباشند.»
تذکرهای اعضا در صدو نود و هفتمین جلسه شورای شهر تهران
زهرا نژادبهرام
زنده نگه داشتن، تعریف خاطرات و گرامیداشت بزرگان، بخش مهمی از هویت، حیات و موجودیت یک پدیده است. بر همین اساس، برگزاری ششمین دوره جایزه تهران، فرصتی کم نظیر برای شناخت تهران است. تاریخ، طبیعت، هنر، معماری، موسیقی، شعر، سیاست، اجتماع، اقتصاد، اقلیم و هرآنچه به تهران تعلق دارد. جایزه تهران، در راستای رشد و بلوغ تهران، فرصتی بزرگ است و در این راستا پیشنهاد میشود که شهرداری تهران، ضمن حفظ و تداوم برگزاری جایزه بزرگ تهران، ضرورت تخصیص بودجه لازم جهت ارتقای آن به جشنواره را در اولویت قرار دهد. ضمن اینکه لازم میدانم از زحمات احمد مسجدجامعی و همکاران ایشان در برگزاری، ثبت و تداوم این جشنواره، بهصورت ویژه قدردانی کنم.
شهربانو امانی
برابر مفاد تبصره ۳۷ بودجه مصوب سال ۱۳۹۸، شهرداری تهران موظف است در راستای توسعه مبتنی بر حملونقل عمومی (TOD)، کلیه درآمدهای وصولی حاصل از تغییر پهنه (کاربری)، عوارض صدور پروانه و اعطای مازاد تراکم در محدوده 300متری زونهای TOD (مترو وBRT)را صرفا در توسعه سیستمهای حملونقل انبوه بر، به ویژه مترو هزینه کند. این در حالی است که براساس گزارش واصله، در ۱۰ ماه ابتدایی سال ۹۸ بالغ بر ۵۰۰ میلیارد تومان از محل درآمدهای صدور پروانه املاک واقع در این محدوده وصول شده است. اگر با همین روند و عملکرد پیش رود، پیشبینی میشود تا آخر سالجاری بالغ بر ۶۲۰ میلیارد تومان وصول شود. متأسفانه با وجود این منبع درآمدی، معاونت مالی و اقتصاد شهری شهرداری با وجود تحقق مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان از محل این تبصره، تاکنون ریالی به مترو اختصاص نداده است. سؤالی که وجود دارد این است که چرا تاکنون بودجهای تخصیص داده نشده است؟ با توجه به اهمیت موضوع و در اجرای ماده 73قانون شوراها، به شهردار محترم تهران تذکر میدهم.
حسن خلیلآبادی
برج طغرل سازهای با ویژگیهای منحصربهفرد از دوران سلجوقیان و با قدمت هزار ساله است. انتشار اخباری مبنی بر کج شدن آن نگرانیهایی را بین شهروندان و علاقهمندان به میراث فرهنگی ایجاد کرده است. ساخت مجموعه رازی در کنار این برج، عبور تونل مترو و کاهش سطح آبهای زیرزمینی و نشستهای متعدد در منطقه باعث برخی شایعات در زمینه برج طغرل شده است. بنابراین ضرورت دارد شهرداری تهران و وزارت میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری نسبت به اعزام تیم مشترک مهندسی مجهز به دستگاههای دقیق اندازهگیری این سازه و انجام بررسیهای میدانی اطراف برج طغرل اقدام کنند.همچنین این اقدامات باید در اسرع وقت و پیش از رویدادن حادثه صورت گیرد و نتیجه امر به اطلاع مسئولان و عموم برسد تا نگرانیها پایان یابد. بر این اساس، نسبت به کج شدن برج طغرل به وزارت میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری و شهرداری تهران تذکر میدهم و خواستار پیگیری فوری وضعیت هستم.