• یکشنبه 27 خرداد 1403
  • الأحَد 9 ذی الحجه 1445
  • 2024 Jun 16
دو شنبه 7 خرداد 1403
کد مطلب : 226027
+
-

یک چشم نه، هزار چشم

تفاوت در ادراک محیط بین انسان و حیوان از درک رنگ تا تشخیص گرما بسیار متنوع است

یک چشم نه، هزار چشم

اد یونگ (یک نویسنده علمی برنده جایزه‌های مختلف است، او نویسنده اصلی در سایت آتلانتیک است)کتابی نوشته است با نام «جهانی عظیم» که ما را با یک محیط خیالی پرجمعیت آشنا می‌کند و مملو از حیواناتی است که محیط خود را به روش‌های متفاوتی درک می‌کنند؛ چراکه مکانیسم‌های حسی متفاوتی دارند. فیل خرطوم خود را مانند پریسکوپ در هوا تکان می‌دهد و از قوی‌ترین حس خود برای بوکردن و چشیدن اتاق استفاده می‌کند. پشه همچنین به حس بویایی خود برای یافتن منبع دی‌اکسیدکربنی که شکارش هنگام نفس کشیدن از خود ساطع می‌کند، تکیه می‌کند. مارزنگی بوی موش را با تکان دادن زبان در هوا تشخیص می‌دهد. خفاش، عنکبوت را با استفاده ازسیستم اکولوکیشن پیدا می‌کنند. یعنی صدایی را تولید می‌کنند و از روی انعکاس صدا تشخیص می‌دهند چه چیز هایی در اطراف وجود دارد.  در تار خود پیدا می‌کند. اما انسان نمی‌تواند در یک اتاق صدای کلیک‌های ساطع‌شده توسط خفاش را بشنود زیرا صدا فراتر از محدوده شنوایی محدود اوست. اما وقتی چراغ‌های اتاق خاموش مي‌شود، حواس مختلف توسط حیوانات مختلف به‌کار گرفته مي‌شود. کسانی که برای درک اتاق به نور تکیه می‌کنند، ناگهان اطلاعات زیادی را در مورد آنچه در اتاق اتفاق می‌افتد از دست می‌دهند؛ درحالی‌که حیوانات به‌طور ناگهانی در این مورد مزیت دارند.

ادراک حسی در قلمروی حیوانات
غلبه یک حس بر حس دیگر معمولا در زمینه محیطی که حیوان در آن زندگی می‌کند منطقی است؛ به‌عنوان مثال، حیواناتی که در یک محیط تاریک زندگی می‌کنند یا فقط در شب فعال هستند، نسبت به حیواناتی که در مناطقی بالاتر از سطح زمین زندگی می‌کنند و فقط در نور روز فعال هستند، به مجموعه‌ای از حواس متفاوت نیاز دارند. یونگ در فصل پایانی کتاب خود ما را ترغیب می‌کند تا بفهمیم که حیوانات چگونه دنیا را درک می‌کنند تا بتوانیم تأثیرات فعالیت‌های انسانی را بر حیواناتی که با آنها دنیا را به اشتراک می‌گذاریم، کاهش دهیم.

حواس شیمیایی: بویایی و چشایی
ضعیف‌ترین حواس انسان بویایی و چشایی است. همه می‌دانند که سگ دنیا را عمدتاً از طریق بینی خود حس می‌کند. بینی و حس بویایی به آنها اطلاع می‌دهد که چه‌کسی با چه خصوصیاتی ازجمله جنسیت و گونه در قلمروی او بوده است. همچنین از آنجا که حیوانات مدام در جست‌وجوی غذا هستند، ذائقه‌شان به‌شدت با ما متفاوت است. مدفوع غاز برای سنجاب‌ها همانقدر جذاب است که خوراکی‌ای که ما به آنها می‌دهیم جذاب است و اين نشان‌دهنده ذهنیت در درک بوها و مزه‌هاست.  این تفاوت در درک و بو بین انسان و حیوان تمایز آنها را نشان می‌دهد. بینی انسان از نظر ساختاری شبیه بینی سگ است، اما سگ‌ها اپیتلیوم بویایی وسیع‌تری دارند. ده‌ها برابر نورون‌های بیشتری در آن اپیتلیوم است و تقریبا 2برابر انواع گیرنده‌های بویایی و یک پیاز بویایی بزرگ‌تر دارند. در نتیجه، آنها می‌توانند برای شناسایی بمب، مواد‌مخدر، مین‌های زمینی، افراد مفقود، اجساد، علف‌های هرز مهاجم، آفت‌های کشاورزی، قند خون پایین، ساس‌ها، نشت خط لوله نفت و تومورها آموزش ببینند.

دید و رنگ
تنوع ابزارهای بینایی در قلمروي حیوانات قابل توجه است. 2چشم متقارن و رو به جلوی ما آنطور که فکر می‌کنیم خیلی برای سایر موجودات عادی نیست. چشم‌ها می‌توانند به 8 تا 100 عدد برسد. آنها می‌توانند به اندازه توپ‌های فوتبال یا به اندازه هسته آمیب باشند.  می‌توانند از پروتئین یا سنگ ساخته شده باشند. می‌توانند فقط ظاهر شوند يا روی دهان يا بازوها باشند. می‌توانند تمام وظایفی را که چشمان ما می‌توانند انجام دهند، یا فقط چند مورد از آنها را انجام دهند. یک حیوان می‌تواند نمای 360درجه داشته باشد. بینایی یکی از قوی‌ترین حواس انسان است؛ با این حال بسیاری از حیوانات می‌توانند بهتر از ما ببینند. ما می‌توانیم 3رنگ قرمز، سبز و آبی و تمام ترکیبات این رنگ‌ها را ببینیم، اما بسیاری از حیوانات می‌توانند طیف رنگ دیگری به نام فرابنفش را ببینند و رنگ‌های زیادی را نيز اضافه کنند که ما نمی‌توانیم ببینیم. بسیاری از حیوانات فقط درجه‌بندی سیاه و سفید را می‌بینند. پیش‌تر گفتیم رنگ تابعی از چشم در هماهنگی با مغز است، نه ذاتی در شیئی که ما درک می‌کنیم. سگ‌ها و بسیاری از حیوانات دیگر فقط 2رنگ را می‌بینند: آبی و زرد. حدود 8درصد از مردان و 0.5درصد از زنان کوررنگ قرمز- سبز هستند. درک آنها از رنگ مانند سگ‌هاست.


 

این خبر را به اشتراک بگذارید