نمایشی در راهروی بیمارستان

حسین ملکی که فضای اجرایش متفاوت‌تر از دیگر کارگردانان شرکت‌کننده در جشنواره تئاتر فجر بوده، معتقد است که دیگرگونه‌های اجرایی، مخاطبان را با فهم جدیدی روبه‌رو می‌کند که دریافت آن در سالن‌های تئاتر امکانپذیر نیست.
حسین ملکی، کارگردان نمایش راهرو که در بخش دیگرگونه‌های اجرایی سی‌و‌هشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر حضور دارد، درباره موضوع و ایده این اثر نمایشی به همشهری گفت: «نمایش راهرو با یک ایده کاربردی خلق می‌شود که در حقیقت یک رویداد است؛ رویدادی که تنها کادر درمانی یک بیمارستان بازیگران آن هستند، چون در سمتی از ماجرا بیماران مبتلا به یک بیماری قرار دارند و در سمت دیگر کادر درمانی و مبتلایان به این بیماری تمایلی نداشتند مردم نظاره‌گر این رویداد باشند ما نمی‌توانیم تماشاگر داشته باشیم.  نمایش ما یک ساحت دیگر دارد که شنیداری است و در عمارت رو‌به‌رو، شهروندان با تمهیدات اجرایی که اندیشیده‌ایم، می‌توانند اصوات اجرا را بشنوند». ملکی در پاسخ به اینکه دیگرگونه‌های اجرایی چقدر در شناساندن مسائل و رویدادهای اجتماعی مؤثر است، توضیح داد: «تئاتر امروز به سمت گریز از سالن‌ها پیش می‌رود و فرصتی که تئاترهای خیابانی فراهم می‌کنند این است که می‌توانند بی‌واسطه با عامه مردم ارتباط برقرار کنند یا با مخاطب هدف خود بدون واسطه ملاقات کنند. به‌نظرم این فرصتی که جشنواره تئاتر فجر برای بخش دیگرگونه‌ها فراهم کرده است، اتفاق خوبی است، اما در کل تئاتر ایران باید به این سمت برود و چه‌بسا تأثیرگذارتر از تئاتر صحنه‌ای باشد». این کارگردان تأکید کرد: «مخاطبان ما به تئاتر صحنه‌ای عادت کرده‌اند و با گونه‌های نمایشی دیگر آشنا نیستند، اما جشنواره تئاتر فجر این فرصت را فراهم می‌کند تا نسبت به دیگرگونه‌های اجرایی شناخت پیدا کنند». ملکی درباره اینکه دیگرگونه‌های اجرایی در مقایسه با تئاتر خیابانی از چه وجوه تمایزی برخوردار است و این دو گونه دارای هم‌پوشانی هستند یا خیر؟ پاسخ داد: «باید ببینیم شناختی که از تئاتر خیابانی و دیگرگونه‌های اجرایی داریم چیست. در سال‌های اخیر تنها شاهد اجرای نمایش‌های خیابانی بوده‌ایم که بیشتر به سمت آیین‌ها پیش می‌روند. به‌نظرم باید تعریف دقیق‌تری از تئاتر خیابانی که یکی از گونه‌های تئاتر آف استیج و ویترینی است، پیدا کنیم». وی افزود: «اگر تئاتر ایران می‌خواهد فضای جدیدی را به مخاطبان معرفی و امکان جدیدی را فراهم کند، باید در مکان‌های مختلفی به اجرای نمایش بپردازد. حال ممکن است این محل‌های اجرا در بیمارستان‌ها، قبرستان‌ها و هرجای دیگری باشد». ملکی درباره رویکرد تعاملی دیگرگونه‌های اجرایی با مخاطب گفت: « تئاتر تعاملی گونه‌ای از تئاتر است و الزامی ندارد که هر اثر نمایشی تعاملی باشد. مناسبات فضا می‌تواند در ادراک تماشاگران تغییر به‌وجود آورد و این کاری است که تئاتر آف استیج انجام می‌دهد و مخاطبان را با فهم جدیدی روبه‌رو می‌کند که دریافت آن در سالن امکانپذیر نیست. البته چون در تئاتر پسامارکسیستی تعامل نقش مهمی ایفا می‌کند، این مسئله برای ما هم مهم شده که تئاترهای دور از صحنه باید تعاملی باشند اما ضرورتی ندارد».