مشارکت محله‌ها در تدوین بودجه پایتخت

مجید جباری _ خبر‌نگار

دیروز زمانی که هوای تهران یکی از پاک‌ترین روزهای زمستانی‌اش را شاهد بود، پیروز حناچی، شهردار تهران لایحه بودجه 30هزار و 200میلیارد تومانی سال آینده پایتخت را به شورای شهر برد. با تقدیم بودجه سال آینده، حالا پارلمان شهری پایتخت وارد ماراتن تصویب بودجه شد تا سند دخل و خرج تهران را در کمیسیون‌های تخصصی بررسی کند و پس از چکش‌کاری‌های کارشناسی به صحن علنی بفرستد تا پس از تصویب نهایی در صحن، برای اجرا به شهرداری ابلاغ شود. این لایحه که در مقایسه با بودجه سال 98شهر 24.9درصد افزایش داشته، رویکرد اصلی‌اش زنده کردن محلات پایتخت است و شورایاران به‌عنوان یاران شهر در تدوین آن نقش مؤثری داشته‌اند. با این حساب می‌توان گفت این نخستین بار است که نگاه بالا به پایین در بودجه‌نویسی آن هم در کلانشهری به وسعت تهران کنار گذاشته شده است. نکته دیگری که در تنظیم این لایحه قطور به چشم می‌خورد، علاوه بر توجه ویژه به برنامه‌های اولویت‌دار شورا، بهبود شاخص‌ها و تلاش برای رونق اقتصادی شهر است؛ موضوعی که پیروز حناچی، شهردار تهران هم بر آن تأکید کرد و گفت: « با این بودجه تلاش می‌کنیم شرایط بد اقتصادی را از تهدید به فرصت تبدیل کنیم. ضمن اینکه حجم عظیم نقدینگی اگر برای اقتصاد یک تهدید تلقی می‌شود برای مدیریت شهری می‌تواند یک فرصت باشد.» 
اما شهردار تهران که دیروز برای ارائه این لایحه به همراه همه معاونانش به صحن شورا آمده بود، در تشریح سند قطوری که توسط معاونت برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورای شهرداری تهران تدوین و نهایی شده است، اظهار کرد: « در بودجه سال 99بودجه‌های عمرانی 43درصد نسبت به سال 98افزایش پیدا کرده و هزینه‌ها نیز کمتر از 24درصد افزایش یافته است؛ به‌طور خلاصه در موضوع درآمدها و هزینه‌ها نیز سهم درآمد‌های پایدار از 34درصد در بودجه سال 98به انضمام متمم به 37درصد افزایش یافته و جمع درآمد‌ها بالغ بر 15هزار و 922میلیارد تومان خواهد بود که با احتساب متمم، 40درصد نسبت به درآمد‌های سال 98 بیشتر است.»

تراز مثبت عملکرد بودجه 
حناچی اضافه کرد: « مجموع درآمدها 40درصد از مجموع هزینه‌ها بیشتر است که این موضوع نشان از مثبت بودن تراز عملیاتی شهرداری تهران دارد و این تراز مثبت در لایحه بودجه 99بیش از 4500میلیارد تومان است و مبالغ پیش‌بینی شده در ردیف‌های مختلف درآمدی با درنظر گرفتن میزان تحقق 10ماهه سال 98 و براساس سیاست‌های کلان محاسبه شده است.»
شهردار تهران ادامه داد: « مصارف و هزینه‌های بودجه در ردیف‌های تملک دارایی و سرمایه‌ای یا همان عمرانی و توسعه‌ای با 43درصد رشد نسبت به سال 98بیش از 14331میلیارد تومان خواهد بود و با این اوصاف، سهم ردیف‌های مذکور از 41درصد در بودجه 98 به 47درصد در بودجه 99رسیده است.»

اجرای برنامه‌های اولویت محور شورا
او با بیان اینکه برای بازپرداحت دیون، رقمی بالغ بر 4472میلیارد تومان درنظر گرفته شده است، درباره مهم‌ترین شاخص‌ها و خصیصه‌های بودجه سال 99 گفت: « مهم‌ترین شاخص بودجه99پیاده‌سازی‌ برنامه اولویت محور و تحقق پذیر شوراست که در مجموع برای تعداد 109پروژه بالغ بر 10هزار و 300 میلیارد تومان درنظر گرفته شده است؛ ضمن اینکه با توافقی که با شورا داشتیم ما در حال خط عوض کردن هستیم و بخش عمده‌ای از بودجه‌ها را در مقیاس محلی تعریف کرده‌ایم ؛ از این‌رو این خصیصه یکی از اصلی‌ترین خصیصه‌های بودجه99خواهد بود.»
حناچی در ادامه سخنانش در شورای شهر به بودجه حوزه حمل‌ونقل و ترافیک و عمران هم اشاره کرد و در این‌باره گفت: « برای توسعه مترو در خطوط 6 و 7 و خطوط آنتنی مترو و پایانه‌ها 3420میلیارد درنظر گرفته شده است. همچنین در بودجه سال آینده تهران، برای خرید و تجهیز اتوبوس‌ها و مینی‌بوس 500میلیارد تومان، بیش از 400میلیارد تومان برای ساخت و مناسب‌سازی‌ پیاده‌روها، مبلغ 300میلیارد تومان برای موضوع خیابان کامل و 500میلیارد تومان برای آسفالت معابر بزرگراهی و غیربزرگراهی پیش‌بینی شده است.»

2هزار میلیارد تومان برای پروژه‌های توسعه محلی
شهردار تهران اضافه کرد: «در حوزه شهرسازی و معماری برای پروژه‌های توسعه محلی 2هزار میلیارد تومان درنظر گرفته شده که از این میزان برای 15پروژه بالغ بر 850میلیارد تومان درنظر گرفته شده است که ازجمله این پروژه‌ها می‌توان به پروژه باز‌آفرینی برای محلات، احداث مجموعه خانه‌های شهر، احداث 5میدانگاه شهری امیرکبیر، یافت‌آباد، برج طغرل، بریانک و دولاب، احداث باغ هنر در اراضی عباس‌آباد، مسیر سبز زندگی در گیشا و ساماندهی خط راه‌آهن تهران‌-تبریز اشاره کرد. همچنین مبلغ 640میلیارد تومان در بخش تی‌اودی مجتمع‌های ایستگاهی درنظر گرفته شده است.»

سهم فرهنگ از بودجه 
حناچی به بودجه حوزه فرهنگی و اجتماعی شهرداری هم اشاره و در این‌باره بیان کرد: «در حوزه اجتماعی و فرهنگی مجموعا 533میلیارد تومان برای پروژه‌های فرهنگی ازجمله توسعه قطب گردشگری شهر، احداث 2گرمخانه در 2 پهنه جغرافیایی تهران، توسعه راسته‌ها و محور‌های فرهنگی، تکمیل و تجهیز طرح‌های باقیمانده برج میلاد، توسعه و تجهیز مرکز نمایش‌های آیینی صبا و ویژه‌برنامه‌های تهران1400 می‌توان اشاره کرد. سال آینده قرن عوض خواهد شد و ما برنامه‌های خاصی برای 1400 خواهیم داشت.»
شهردار تهران ادامه داد: «در حوزه خدمات شهری و محیط‌زیست بودجه 500میلیارد تومانی برای احداث بوستان‌های جدید ازجمله بوستان منتج‌شده از توافق پادگان06، بوستان چهارباغ، ایرانیان، فاز2 بوستان ولایت و تکمیل و بهره‌برداری از بوستان‌های باقیمانده نظیر بوستان هرندی و کمربند سبز هزینه خواهد شد. ضمن اینکه برای تملک باغ‌های محلی و ساخت بوستان در محلات فاقد بوستان واقع در مناطق 7، 8، 10، 11، 12، 14، 16، 17 حدود 200میلیارد تومان لحاظ و برای توجه ویژه به‌منظور بهبود مدیریت پسماند 100میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.»

توجه ویژه به ایمنی و مدیریت بحران 
شهردار تهران در ادامه سخنانش درباره تشریح بودجه99 به سهم حوزه ایمنی و مدیریت بحران هم اشاره کرد. او در این خصوص گفت: «در همین زمینه، هزار میلیارد تومان برای هزینه‌های راهبردی آتش‌نشانی، 76میلیارد تومان برای احداث و تکمیل پایگاه‌های مدیریت بحران، 26میلیارد تومان برای توسعه سامانه هشدار سیل و زلزله و نیز احداث دکل‌های خودایستا و ارتباط امن در شرایط بحرانی درنظر گرفته شده است. این در حالی است که در توسعه مدیریت هوشمند‌سازی‌ 200میلیارد تومان و برای بازنشستگی و بازخریدی 3412نفر از پرسنل شهرداری تهران 790میلیارد تومان لحاظ شده است.» حناچی همچنین از افزایش 25درصدی در حقوق و مزایای کارکنان نسبت به سال98 خبر داد و گفت: «مبلغ کمک‌هزینه سازمان‌ها و شرکت‌ها با توجه به پیش‌بینی تورم سال آینده به‌گونه‌ای خواهد بود که عملا به‌معنای کاهش وابستگی بودجه سازمان‌ها و شرکت‌ها به بودجه شهرداری است.»  شهردار تهران بیان کرد: «47درصد لایحه بودجه سال آینده‌ عمرانی، 38درصد‌ هزینه‌ای و 15درصد دیگر‌ تملک مالی خوهد بود. همچنین در کنار محور‌های بودجه، فعالیت‌های عظیمی هم در حوزه‌های مختلف اجتماعی در حال انجام است.»

بررسی نهایی بودجه 99از هفته اول اسفند
رئیس شورای اسلامی شهر تهران پس از دریافت لایحه بودجه از شهردار با بیان اینکه لایحه بودجه 99در هفته اول اسفند‌ماه در صحن شورای شهر بررسی نهایی خواهد شد، گفت:« توجه به طرح‌های اولویت محور شورای شهر در لایحه بودجه سال آینده شهرداری تهران جای تشکر دارد.»
محسن هاشمی رفسنجانی همچنین با تشکر از شهردار تهران بابت ارائه به موقع لایحه بودجه، از اعضای شورا خواست که بررسی‌های خود درباره لایحه را هر چه زودتر در دستور کار قرار دهند تا در هفته اول اسفند‌ماه لایحه بودجه 99به صحن شورا بیاید.
رئیس شورای شهر تهران خطاب به اعضای شورا گفت:« دقت داشته باشید که ما در صحن شورا و در هنگام بررسی نهایی لایحه بودجه 99پیشنهاد جدید قابل عرضه‌ای نخواهیم داشت و بر همین اساس همه اعضا باید بعد از بررسی بودجه‌شان پیشنهادها را ارائه کنند. اعضای شورا می‌توانند در ابتدا پیشنهادهای خود را به کمیسیون‌هایشان بدهند و بعد از آن ظرف مدت 6 روز پیشنهاد را به کمیسیون برنامه و بودجه بدهند و اگر پیشنهادشان مورد پذیرش قرار نگرفت و آنها همچنان بر پیشنهاد خود تأکید داشتند این موضوع را به‌عنوان یک پیشنهاد اختلافی در کمیسیون تلفیق مطرح کنند.»

تصویب لایحه تعیین نرخ عوارض ورود به محدوده‌های ترافیکی در سال ۹۹
شورای شهر تهران دیروز در صدو نود و پنجمین جلسه خود پیش از تقدیم لایحه بودجه 99از سوی شهردار تهران، نرخ پارک حاشیه‌ای و لایحه تعیین نرخ عوارض ورود به محدوده‌های ترافیکی و سال ۹۹ را بررسی و تصویب کردند.
در جریان بررسی دستور اول شورا که درباره عوارض پارک حاشیه‌ای در سال 99بود، علی اعطا در مخالفت با یکی از بندهای آن‌که مربوط به اجازه پارک مجاور و مقابل مراکز تجاری و منازل بود گفت:«‌در یکی از بندها آمده است که در راستای ساماندهی پارک حاشیه‌ای، پارک مجاور و مقابل منازل مسکونی، اداری، تجاری، آموزشی و غیره با نصب علائم مخصوص در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد. آیا در این بند می‌خواهیم فضای پارک مجاور این مراکز را رزرو کنیم؟ آیا به نفع فضاهای مسکونی اطراف است؟ این بند یعنی اختصاصی کردن فضای خیابان به نفع کاربری‌های خاص که اصلا منطق ندارد و صرفا می‌خواهیم فضای خیابان را برای دریافت عوارض اختصاصی کنیم.
محمد علیخانی، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر اما در ادامه بیان کرد:« بسیاری از فضاهای پارک مقابل رستوارن‌ها، ادارات، فروشگاه‌ها و غیره با زنجیر جدا می‌شوند و اجازه نمی‌دهند که در آن قسمت خودرویی پارک شود و آقای هاشمی اصطلاحا به آن «پیت پارک» می‌گویند که رستوران‌ها و غیره با زنجیر و پیت حلبی فضای پارک را اشغال می‌کند یا با کشیدن زنجیر و طناب خیابان را مسدود کرده و اجازه توقف نمی‌دهند. پس آیا بهتر نیست این فضاها را ساماندهی کنیم؟ حالا که این فضاها اشغال شده پس بهتر است هزینه به شهر داده شود.
یوسف حجت، سرپرست معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران هم در واکنش به این پیشنهاد اظهار کرد: « تجربه منطقه ۲ نشان داده است که نمی‌توانیم جلوی سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف را بگیریم. مثلا وزارت بهداشت خیابان را مسدود کرده و ما مکاتبات زیادی با آن داشتیم یا پلیس تهران خودش خیابان مقابل ساختمانش را بسته و حتی جلوی شورای شهر اجازه پارک نمی‌دهند و بهتر است طی قراردادهای ماهانه آنها را ساماندهی کنیم.»
در نهایت اما علی اعطا پیشنهاد داد تا کلمه مجاور این بند حذف شود. او گفت:« تنها در این بند نسبت به ساماندهی فضای پارک مقابل و نه مجاور مراکز اقدام شود که این پیشنهاد با رأی اکثریت به تصویب رسید.»
زهرا نژاد بهرام، عضو هیأت رئیسه شورا هم در ادامه بررسی این لایحه پیشنهاد دوم را مطرح کرد و گفت:« پیشنهاد من این است که امکان رزرو پارک حاشیه‌ای با استفاده از اپلیکیشن به‌مدت 3 ساعت در محدوده‌های شهری امکانپذیر باشد.شهرداری تهران می‌تواند براساس این پیشنهاد با استارتاپ‌های مختلف وارد مذاکره شود و یک اپلیکیشن برای رزرو پارک حاشیه‌ای ارائه کند.»وی ادامه داد: «با این روش می‌توانیم پارک حاشیه‌ای را بهتر مدیریت کنیم و از تردد مدام خودروها برای پیدا کردن جای پارک‌ کاسته می‌شود.»
حجت نظری در واکنش به این پیشنهاد گفت:« اینکه تمهیداتی اندیشیده شود تا فضای پارک حاشیه‌ای از قبل مشخص شود می‌تواند ترافیک را کم کند و حتی شاید پدیده پارک دوبل را نیز بتوانیم کنترل کنیم.» براساس این گزارش با تصویب این پیشنهاد نرخ پارک حاشیه‌ای در سال 99تعیین تکلیف شد.
پس از تعیین تکلیف نرخ پارک حاشیه‌ای در سال آینده، شورای شهر وارد بررسی سومین دستور جلسه خود شد. ارجاع لایحه تعیین عوارض تردد در جهت مدیریت ترافیک و کنترل آلودگی هوای تهران دستور دیگری بود که دیروز در شورا بررسی شد. در نهایت، پس از صحبت موافقان و مخالفان، کلیات لایحه تعیین عوارض تردد جهت مدیریت ترافیک و کنترل آلودگی هوا طرح ترافیک تصویب شد. 

همه‌پرسی در موضوعات مهم شهر 

شهردار با تأکید بر اینکه ما موضوعات مهم شهر تهران در حوزه‌های تخصصی را به همه‌پرسی عمومی گذاشتیم، خاطرنشان کرد: «بعد از آتش‌سوزی حسن‌آباد طراحی این میدان را به مسابقه معماری گذاشتیم و یادمان شهید سلیمانی و شهدای پرواز اوکراینی را نیز به مسابقه عمومی می‌گذاریم. چنین نگاهی هم نشاط اجتماعی و تخصصی را به‌وجود می‌آورد و هم معماران جوانی را معرفی خواهد کرد که کسی آنان را نمی‌شناسد.
ضمن اینکه افزایش نشاط اجتماعی به‌ویژه در ایام نوروز در برنامه‌های ما خواهد بود و اکثر پروژه‌های بزرگ شهر به بهره‌برداری خواهند رسید. همچنان که فردا (امروز دوشنبه) پروژه زیرگذر استاد‌معین به بهر‌ه‌برداری می‌رسد و پس از آن طبق وعده‌ای که پیش‌تر هم عنوان کردم، تا پایان سال پروژه گیشا را بهره‌برداری خواهیم کرد.»
پیروز حناچی صحبت‌هایش را در شورای شهر تهران اینگونه پایان داد: «نسل جدید پروژه‌ها محصول تفکر جدید است و با مبانی نظری محکم‌تر یکی از خصیصه‌ها افزایش مشارکت‌های اجتماعی و درخواست‌های محله‌ای است.»