مأموریت غیرممکن
مجلس سنای آمریکا، امروز رسما نشستهای محاکمه استیضاح دونالد ترامپ را شروع میکند
جواد نصرتی ـ خبرنگار
دونالد ترامپ، چهل و پنجمین رئیسجمهور آمریکا، امروز بهعنوان سومین رهبر این کشور رسما در مجلس سنای این کشور محاکمه میشود و سناتورها پروسه تصمیمگیری برای برکناری یا ابقای او را در کاخ سفید کلید میزنند.
ترامپ ماه گذشته در مجلس نمایندگان آمریکا که اکثریت آن در اختیار دمکراتهاست به اتهام «سوءاستفاده از قدرت و جلوگیری از انجام وظیفه کنگره» استیضاح شد و طبق قانون، حالا باید در سنا محاکمه شود.
برخلاف مجلس نمایندگان که اکثریت آن در اختیار دمکراتهاست، جمهوریخواهان دست بالا را در مجلس سنا دارند و انتظار میرود در نهایت، ترامپ با حمایت همحزبیهایش از محاکمه جان سالم به در ببرد. براساس قانون، باید دو سوم از 100عضو سنا (67سناتور) به گناهکار بودن ترامپ رأی بدهند تا از سمت خود برکنار شود. رهبران جمهوریخواه سنا، دمکراتها را به سیاسیکاری متهم کرده و صراحتا گفتهاند که در جریان محاکمه، حامی ترامپ خواهند بود.
این سومین بار است که یک رئیسجمهور آمریکا استیضاح میشود. نخستین بار اندرو جانسون در سال 1868و دومین بار بیل کلینتون در سال 1998استیضاح شدند اما در هر دو مورد، سنا با برکناری آنها مخالفت کرد. تنها موردی که بهنظر میرسید قطعا رأی خواهد آورد، پرونده ریچارد نیکسون در سال 1974بود؛ با این حال رئیسجمهور وقت آمریکا، قبل از شروع پروسه استیضاح استعفا داد.
نانسی پلوسی
رئیس دمکرات مجلس نمایندگان
دونالد ترامپ
سومین رئیس جمهور آمریکاست که استیضاح میشود
45 نفر
از اعضای سنا دمکرات هستند
53 نفر
از اعضای سنا جمهوریخواه هستند
2 نفر از اعضای سنا مستقل هستند
ترامپ، تنها درصورتی برکنار میشود که دوسوم سناتورها، یعنی 67نفر آنها به برکناری او رأی بدهند
چاک شومر،رهبر اقلیت دمکرات سنا گفته است میخواهداحضار شاهدان جدید به محاکمه را به تصویب برساند
میچ مککانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه سنا صراحتا گفته است در محاکمه ترامپ، طرف او خواهد بود
مدیران استیضاح؛ کابوس ترامپ
مدیران استیضاح که از سوی نانسی پلوسی، رئیس دمکرات مجلس نمایندگان منصوب شدهاند، در این محاکمه نقش دادستانها را بازی خواهند کرد. به گزارش بیبیسی، آنها به نمایندگی از مجلس نمایندگان، در نامهای 111صفحهای به سنا، چند هفته تحقیق و بحث درباره استیضاح ترامپ در مجلس نمایندگان را بهصورت خلاصه ارائه کردهاند. آنها نوشتهاند که بهنظرشان، رئیسجمهور باید محکوم و برکنار شود «تا جلوی لطمه جدی و بلندمدت به ارزشهای دمکراتیک و امنیت ملی آمریکا» گرفته شود. در نامه آنها آمده است: «تنها سؤال باقیمانده این است که آیا اعضای سنا مسئولیتی را که تهیهکنندگان قانون اساسی بر عهده آنها گذاشته قبول میکنند و به آن عمل میکنند یا نه.»
آدام شیف
رئیس کمیته اطلاعاتی
جرالد نادلر
رئیس کمیته قضایی
حکیم جفریس
رئیس انجمن دمکراتهای مجلس
زو لوفگرن
نماینده، دستیار نزدیک به پلوسی
وال دمینگز
نماینده، متخصص امور حقوقی
سیلویا گارسیا
نماینده، متخصص امور حقوقی
جیسون کرو
نماینده
وکلای مدافع؛ امید ترامپ
ترامپ در روزهای اخیر، یک تیم سرشناس و سنگینوزن از وکلای آمریکایی را برای پیروزی در محاکمه سنا انتخاب کرده است. سرپرستی این تیم با پت سیپولون، مشاور حقوقی کاخ سفید خواهد بود. دیگر عضو آن جی سکولوف، وکیل شخصی ترامپ خواهد بود. چهرههایی که اخیرا به این تیم اضافه شدهاند، الن درشوویتس پروفسور حقوق در دانشگاه هاروارد و کن استار مشاور حقوقی مستقل هستند. استار متخصص امور حقوقی استیضاح در آمریکاست و رهبر تیمی بود که تحقیقات درباره اتهامهای بیل کلینتون را بهعهده داشت. این تیم، در نخستین اقدام حقوقی خود در رابطه با محاکمه، در نامهای اتهامهای وارد شده به رئیسجمهور آمریکا را «حملهای خطرناک به حق مردم آمریکا برای انتخاب آزادانه رئیسجمهور» خوانده و تمامی اتهامها را رد کرده است.
الن درشوویتس
پروفسور دانشکده حقوق دانشگاه هاروارد
کن استار
مشاور حقوقی مستقل
پت سیپولون
مشاور حقوقی کاخ سفید
جی سکولوف
وکیل ترامپ
رابرت ری
وکیل مدافع
پم باندی
عضو تیم استیضاح کاخ سفید
چرا استیضاح؟
ترامپ متهم است که به اوکراین فشار وارد کرده تا درباره جو بایدن، یکی از جدیترین رقبای دمکرات خود در انتخابات ریاستجمهوری سال 2020و پسر او تحقیقات کند. دمکراتها معتقدند که او بر اوکراین فشار وارد کرده است تا در این تحقیقات، اطلاعاتی علیه بایدن مطرح کند که به اعتبار سیاسی او لطمه بزند. بهنظر آنها، هدف ترامپ از این کار، دست یافتن به نوعی برتری در سیاست داخلی آمریکا بوده است. او متهم است که از 2 اهرم فشار علیه اوکراین استفاده کرده است؛ اول اینکه جلوی اهدای کمک 400میلیون دلاری نظامی واشنگتن به کییف را گرفته است و دوم اینکه ملاقات با ولودومیر زلینسکی، رئیسجمهور اوکراین در کاخ سفید را هم به تعویق انداخته است. دمکراتها این دو کار را مصداق سوءاستفاده از قدرت ریاست جمهوری میدانند.
دیگر اتهام او این است که در فرایند تحقیق کنگره، با نمایندگان همکاری نکرده و در برخی موارد، جلوی احضار نزدیکان خود به کنگره را هم گرفته است. از نظر نمایندگان، این کار هم مصداق جلوگیری از انجام وظیفه کنگره بوده است.
هر دو اتهام ترامپ ماه گذشته در مجلس نمایندگان به رأی گذاشته شد و هر دو قطعنامه استیضاح او (سوءاستفاده از قدرت و جلوگیری از انجام وظیفه کنگره) با رأی دمکراتها تصویب شد و حالا براساس قانون اساسی آمریکا، محاکمه ترامپ باید در سنا برگزار شود.
ترامپ، بارها دمکراتهای کنگره به رهبری نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان را متهم کرده است که بهدنبال اهداف سیاسی خود هستند. پلوسی نقشی تعیینکننده در استیضاح ترامپ داشته است و دمکراتها بدون چراغ سبز او نمیتوانستند حتی مسئله استیضاح را بهصورت رسمی در مجلس مطرح کنند.
دادگاهی به وسعت سنا
قانون اساسی آمریکا، درباره محاکمه استیضاح رئیسجمهور آمریکا در سنا به جزئیات نپرداخته و تعیین قوانین جزئی را به رهبران سنا سپرده است. با این حال سنا، همانطور که از لفظ محاکمه برمیآید، به یک دادگاه بزرگ تبدیل میشود. رئیسجمهور، بهعنوان متهم، میتواند یک تیم حقوقی داشته باشد تا از او دربرابر اتهامها دفاع کند. اتهامها را یک تیم از مجلس نمایندگان آمریکا که به آنها «مدیران استیضاح» گفته میشود مطرح میکنند. این افراد که توسط رئیس مجلس نمایندگان انتخاب شدهاند در واقع نقش دادستانها را در این دادگاه ایفا میکنند. ریاست جلسه محاکمه بهعهده جان رابرتز، رئیس دیوان عالی آمریکاست. او بهعنوان یک قاضی، این جلسه محاکمه را اداره خواهد کرد. با این حال، تصمیمگیری با سناتورهاست که عملا یک هیأت منصفه 100نفره را تشکیل میدهند. سناتورها میتوانند در جریان محاکمه استیضاح که میتواند هفتهها طول بکشد، سؤالات خود را مطرح کنند؛ با این حال وظیفه اصلی آنها، تشخیص گناهکاری یا بیگناهی رئیسجمهور آمریکاست که با رأیگیری در صحن سنا مشخص میشود.
فرایند محاکمه
قوانین مربوط به جلسات محاکمه استیضاح را رهبران سنا مشخص خواهند کرد و از آنجا که هماکنون اکثریت سنا در اختیار جمهوریخواهان است، میچ مککانل، رهبر جمهوریخواهان در سنا نقشی تعیینکننده در فرایند محاکمه داشته است. دمکراتهای سنا به رهبری چاک شومر، او را متهم میکنند که زمینه را برای برگزاری عادلانه محاکمه فراهم نکرده است و بر سر احضار شاهدان جدید با او درگیر هستند. او گفته است که با این کار مخالف است، اما شومر گفته است میخواهد در همان ابتدای شروع محاکمه رأیگیری در صحن سنا را مطرح کند.
اولین جلسه محاکمه، ساعت یک بعد از ظهر سهشنبه به وقت محلی واشنگتن شروع خواهد شد و در 6 روز کاری هفته، ادامه خواهد یافت. قرار است جلسات هر روز از ساعت یک شروع شود و تا 5یا 6بعد از ظهر طول بکشد. اگر آنطور که مککانل وعده داده سنا از فرآیند محاکمه کلینتون پیروی کند، هر طرف سنا (دمکراتها و جمهوریخواهان) تنها 24ساعت کاری وقت دارند تا مباحثه آغازین خود را مطرح کنند. بعد از آن 26ساعت وقت در اختیار سناتورها گذاشته میشود تا سؤالات خود را مطرح کنند.
مدت زمان محاکمه را نمیتوان از الان پیشبینی کرد، اما محاکمه بیل کلینتون، بعد از اینکه استیضاح او در مجلس نمایندگان تصویب شد، 7هفته طول کشید؛ از 7ژانویه 1999تا 12فوریه 1999.
تمامی شواهد و مدارکی که مجلس نمایندگان در اختیار داشته، در جلسه محاکمه مطرح خواهد شد و اسناد و شهود جدید تنها درصورتی که 51نماینده با مطرح شدن و حضور آنها موافقت کنند در محاکمه مورد استفاده قرار خواهند گرفت.