توطئه علیه ظریف در داووس

پنجاهمین اجلاس مجمع جهانی اقتصادی قرار است از امروز اول بهمن‌ماه در داووس سوئیس آغاز به‌کار کند. در اتفاقی کم‌سابقه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان به‌رغم اعلام قبلی برنامه حضور، از شرکت در این دوره از اجلاس انصراف داد. علت‌های متفاوت و البته نه‌چندان زیادی برای دومین غیبت ظریف در طول مسئولیت وزارت امور خارجه عنوان شده است؛ ازجمله قرار حضور برخی اپوزیسیون خارج‌نشین در پنل‌های این اجلاس. با این حال، محتمل‌ترین گمانه، حضور همزمان دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در داووس سوئیس است. در طول 3سال مسئولیت ریاست‌جمهوری ترامپ هر زمان که او تصمیم به حضور در اجلاس داووس گرفته، ظریف از آن انصراف داده است و این اتفاق به‌طور یک سال در میان از سال95 افتاده است. عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه در پیامی توئیتری، علت عدم‌حضور وزیر خارجه در فروم اقتصادی داووس را اینطور تشریح کرد که «با توجه به دعوت رسمی و شخصی انجام‌شده از دکتر ظریف، ایشان کاملا آمادگی داشتند تا امسال در نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس شرکت کنند. متأسفانه، تغییر یک‌طرفه از جانب مجمع جهانی اقتصاد در برنامه‌ریزی که دو طرف بر سر آن توافق کرده بودند (شاید برای رسیدن به همین هدف) مانع از حضور دکتر ظریف شد. یک فرصت برای گفت‌وگو از دست رفت.»

ظریف از سال92 به‌عنوان نماینده ایران در داووس شرکت می‌کرد. او در دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما در آمریکا مشارکت کامل، همه‌ساله و فعالی در این اجلاس داشت و دیدارهای متعددی را با جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده در حاشیه دیدار داووس رقم زده بود. اما با ریاست‌جمهوری ترامپ در آمریکا برخی از این سفرها با وقفه مواجه شد. محمدجواد ظریف سال96 حضور خود را در داووس لغو کرد. وزارت امور خارجه اگرچه علت لغو سفرسال 96 به داووس را «اجرایی‌شدن ساختار جدید وزارت خارجه و اهمیت نظارت بر این موضوع» اعلام کرده بود، ولی غیرمترقبه‌بودنش حکایت از علت اصلی یعنی تصمیم ترامپ به حضور در اجلاس داشت. یک رئیس‌جمهور از آمریکا پس از 18سال تصمیم به حضور در داووس سوئیس گرفته بود و از قضا سخنرانی علیه فعالیت‌های ادعایی مخرب ایران هم بخشی از برنامه دیدارها و سخنرانی اجلاس او بود. قرار گرفتن نام ظریف در فهرست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز گمانه قوی دیگر در ممانعت حضور او هستند. او مردادماه از سوی آمریکا تحریم شد و برخی تحلیلگران معتقدند ترامپ با استفاده از این فرصت و اعمال فشار بر مدیریت اجلاس و فروم اقتصادی (مجمع جهانی اقتصاد) آن به‌صورت غیرمستقیم شرایط غیاب حضور ظریف را فراهم کردند. ریاست مجمع جهانی اقتصادی شاید متهم اصلی در تغییر برنامه‌های ظریف به نفع آمریکا و کناره‌گیری وزیر امور خارجه ایران از سفر سوئیس است. جزئیات بیشتری از ‌برنامه‌های تغییر‌یافته ارائه نشده ولی براساس شواهد متعدد، بازیگری کاخ سفید در اعمال محدودیت‌های متعدد علیه ظریف، سرنخ اصلی این داستان محسوب می‌شود. اجلاس داووس یا همان مجمع جهانی اقتصاد یک سازمان غیردولتی است که در سال1971 تاسیس شده است. مأموریت این اجلاس تعهد به ارتقای وضعیت جهان با درگیر‌کردن رهبران تجاری، سیاسی و دانشگاهی و دیگر رهبران جامعه ‌برای شکل‌دادن برنامه‌های جهانی، منطقه‌ای و صنعتی است.