روسفیدی با زغال

لیلا شریف_روزنامه نگار

بیست‌وپنجمین اقتصاد بزرگ صادراتی جهان در سال2018 به نام اندونزی سند خورد. براساس گزارش سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی(OEC)، اندونزی در سال2018 حدود 188میلیارد دلار صادرات داشت.زغال فشرده(بریکت) با 18.9 میلیارد دلار درآمد جزو برترین محصولات صادراتی اندونزی شناخته می‌شود. روغن پالم (18.2 میلیارد دلار)، گازوئیل (99/8میلیارد دلار)، لاستیک (5.68 میلیارد دلار) و نفت خام (5.34میلیارد دلار) به‌ترتیب در جایگاه بعدی محصولات صادراتی این کشور قرار دارند.

ویژگی‌های محصول صادراتی
زغال محصولی پر حجم اما کم ارزش است و به‌دلیل اینکه حمل‌ونقل آن نیازمند اشغال فضای زیادی است و بسیاری حمل آن به مسافت‌های دور برای صادرات را از نظر اقتصادی به‌صرفه نمی‌دانند، برخی کشورها به فکر تولید زغال فشرده افتادند.اجرای این خواسته نیازمند سرمایه‌گذاری و خرید تجهیزات مورد نیاز بود. برهمین اساس از اوایل دهه 2000 میلادی بعضی از کشورها ازجمله اندونزی استفاده از خاک زغال برای فشرده‌سازی‌ و تولید زغال بریکت با‌کیفیت بالا و ویژه صادرات را آغاز کردند. چوبی که کشورهای تولید‌کننده زغال مانند اندونزی از آن استفاده می‌کنند از منابع مختلفی همچون جنگل‌های طبیعی- در اختیار بخش خصوصی یا عمومی- مناطق درختکاری شده، درخت‌هایی که در مناطق غیرجنگلی روییده‌اند، زمین‌های درختکاری شده غیرصنعتی و... به‌دست می‌آیند.

کشورهای خریدار
چین به‌عنوان نخستین مقصد صادراتی اندونزی شناخته می‌شود و ارزش محصولات صادراتی اندونزی به این کشور در سال2018 رقمی حدود 8/25میلیارد دلار را شامل شده است. در ادامه ایالات متحده (19.9 میلیارد دلار)، ژاپن (19میلیارد دلار)، هند (15میلیارد دلار) و سنگاپور (14.4میلیارد دلار) به‌ترتیب به‌عنوان بستری مناسب برای صادرات محصولات کشور اندونزی به شمار می‌آیند. از صادرات زغال فشرده اندونزی، 27درصد به هند، 14درصد به چین، 13درصد به ژاپن، 12درصد به کره‌جنوبی و 7درصد به مالزی تعلق می‌گیرد و همچنین سهم کشورهایی همچون فیلیپین، هنگ‌کنگ، ویتنام، ‌کامبوج و پاکستان به‌ترتیب 6.4درصد،4.3، 1.7 ، 0.73 و در نهایت0.61 است.

وضعیت اقتصادی
اندونزی در سال2018 رقمی نزدیک به 188میلیارد دلار صادرات انجام داده و 153میلیارد دلار هم واردات برای این کشور ثبت شده است، بر این اساس تراز تجاری اندونزی مثبت 35.1میلیارد دلار اعلام شده است، همچنین تولید ناخالص داخلی اندونزی در سال2017 به رقم 1.02تریلیارد دلار و تولید ناخالص داخلی سرانه آن 12هزار و 300دلار رسیده بود.

مقایسه با ایران
برای مقایسه وضعیت برترین محصول صادراتی اندونزی با محصول مشابه در ایران، باید زغال فشرده اندونزی را مقابل نفت خام ایران قرار داد و با تقسیم میزان این درآمد بر تعداد جمعیت به رقم درآمد سرانه حاصل از فروش این محصولات صادراتی در هر دو کشور دست یافت. بر این اساس رقم 18.9میلیارد دلار درآمد اندونزی از فروش زغال فشرده با تقسیم بر جمعیت 260میلیون نفری اندونزی، به رقمی حدود 72دلار می‌رسد و باید گفت که درآمد سرانه هر شهروند اندونزی از فروش برترین محصول صادراتی‌شان یعنی زغال فشرده نزدیک به 72دلار است. این رقم در ایران با توجه به درآمد 28.8میلیارد دلاری نفت خام، به 360دلار برای هر ایرانی می‌رسد و براین اساس باید گفت که سهم هر ایرانی از فروش نفت خام، 5برابر بیشتر از سهمی است که هر اندونزیایی از صادرات زغال فشرده به‌دست می‌آورد.