دانه‌های قیمتی

مائده امینی_روزنامه نگار

برزیل بیست‌ودومین کشور صادر‌کننده در جهان است؛ کشور بزرگی که با مساحت8.5 میلیون کیلومترمربعی، 209میلیون نفر جمعیت را در خود جای داده و یکی از مهم‌ترین کشورهای آمریکای‌لاتین به شمار می‌رود. بخش‌های گسترده و توسعه‌یافته کشاورزی، معدن، تولید و خدمات در اختیار اقتصاد برزیل است. این کشور چند سالی است که از دوره نا بسامانی به نوعی گذر کرده و حالا به‌دنبال آن است که جایگاه مناسبی برای خود در بازارهای جهانی پیدا کند. حجم گسترده‌ای از صادرات برزیل، شامل سویا می‌شود. این کشور در سال2017، تقریبا به اندازه نفت ایران (25.9 میلیارد دلار) سویا صادر کرده و این در حالی است که سهم سویا از کل تجارت برزیل تنها 12درصد بوده است. چین با 48میلیارد دلار، آمریکا با 25میلیارد دلار، ‌آرژانتین با 173.8 میلیارد دلار و هلند و آلمان به‌ترتیب با 7.58 میلیارد دلار و 6.18 میلیارد دلار از نخستین مقاصد صادرات محصول برای برزیلی‌ها به‌شمار می‌روند.

ویژگی‌های محصول صادراتی 
سویا گیاهی تابستانه است که با توجه به‌نوع گیاه و شرایط اقلیمی منطقه از نیمه‌بهار تا اوایل تابستان کشت می‌شود. سویا چهل‌وچهارمین کالای محبوب برای تجارت از بین 978 کالای بررسی‌شده به شمار می‌رود که برزیل نخستین کشور صادر‌کننده آن است. بعد از برزیل با سهم 45درصدی در جهان، آمریکا 38درصد، آرژانتین4.9درصد و پاراگوئه،3.8 درصد سویای جهان را تولید می‌کنند. بررسی آمارها نشان می‌دهد که حجم تجارت سویا در جهان در سال 2017 به 58.1 میلیارد دلار رسیده است. سویا یکی از حبوبات خوراکی مغذی است که می‌تواند به‌راحتی در اقلیمی که 3 تا 5 ‌ماه از گرما برخوردار است کاشته شود و درآمد قابل توجهی برای صادرکنندگانش به ارمغان بیاورد. ایران1.3 درصد سویای جهان را می‌خرد.

کشورهای خریدار 
چین نخستین مشتری پروپاقرص سویای برزیل در سال2017 بوده است. 79درصد سویای برزیل (20میلیارد دلار) را چین خریده و به کشور خود وارد کرده است. اسپانیا، دومین مشتری بزرگ سویای برزیل است که 740میلیون دلار از این کشور سویا خریده است. تایلند با حجم2.4درصد و ارزش 623میلیون دلار در جایگاه سوم ایستاده است. هلند 2/2درصد سویای برزیل، به ارزش 2/2درصد را می‌خرد. ایران اما پنجمین مشتری بزرگ سویای برزیل است. کشور ما در سال2017، 1.8 درصد سویای برزیل به ارزش 469میلیون دلار را وارد کرده است.

وضعیت اقتصادی برزیل 
کشور برزیل در سال 2018، 1/1درصد رشد اقتصادی را تجربه کرده است. در سال2017، حجم کلی صادرات برزیل 219میلیارد دلار محاسبه شده و تراز تجاری این کشور را به مثبت 78میلیارد دلار رسانده است. در کنار این آمارها، در سال مورد بحث، تولید ناخالص داخلی برزیل 2.06هزار میلیارد دلار برآورد شده است که نشان از برابری حدودی قدرت خرید و میانگین دستمزدها در این کشور دارد. دفتر معاونت پژوهش‌های اقتصادی در گزارشی در سال97 نوشته است: اقتصاد برزیل با قرارگرفتن در مسیر درست، توانست ۶۰درصد از کل جمعیت این کشور را در سال۲۰۱۶ به طبقه متوسط (با درآمد سرانه روزی بیش از ۱۰دلار) تبدیل کند. اقتصاد برزیل یکی از اقتصاد‌های نوظهور و هشتمین اقتصاد بزرگ جهان است. طی سال‌های 2003 و 2011، حدود 40میلیون برزیلی (یک‌پنجم جمعیت کشور) از فقر نجات پیدا کردند و افرادی که در فقر زندگی می‌کردند به بیش از یک‌سوم کاهش پیدا کردند.

مقایسه با درآمد نفت ایران
میزان درآمد نفت ایران و سویای برزیل در مواجهه اولیه تقریبا برابری می‌کنند اما اگر بخواهیم سرانه درآمدزایی 2محصول را برای هر دو کشور محاسبه کنیم، جمعیت برزیل، شاخص را اندکی جابه‌جا می‌کند. هر برزیلی از محل صادرات سویا، در سال2017، 123دلار درآمد داشته و این در حالی است که درآمد فروش نفت خام هر ایرانی،360 دلار بوده است؛ ایران تقریبا 3برابر برزیل آورده از محل نفت خود دارد اما واقعیت این است که فروش نفت‌خام، 72درصد حجم تجارت ایران را تشکیل می‌دهد  و سویا تنها 12درصد در تجارت کلی برزیل نقش دارد.