مصائب حادثهدیدگان کار در مازندران
افرادی که در حوادث شغلی آسیب میبینند به دلیل اختلافنظر بین پزشکیقانونی و ادارهکار از مزایای حمایتی برخوردار نمیشوند
اشکان جهانآرای- ساری- خبرنگار
سازمان پزشکی قانونی چندی پیش آمار مرگهای ناشی از حوادث کار را در نیمه نخست امسال منتشر کرد. براساس این آمار، مرگهای ناشی از حادثه در کار طی این بازه زمانی نسبت به مدت مشابه سالگذشته که 836فوت ثبت شده بود، با 7.4 درصد رشد، به 898 رسیده است.
بیشترین آمار فوت مربوط به استان تهران با 250فوت ناشی از حادثه در کار است و پس از تهران هم خراسان رضوی با 57فوتی، در 6 ماه نخست امسال دومین استان است. تعداد فوتیهای ناشی از کار در مازندران نیز 53نفر است که این استان را در رده سوم جدول نیمسال نخست مرگهای ناشی از حوادث کار پزشکی قانونی کشور قرار داده است.
رشد 8درصدی حوادث کار
تعداد مرگهای ناشی از حوادث کار در مازندران روی عددی که تا پایان شهریور ثبت شد باقی نماند و به استناد آمارهای ادارهکل پزشکی قانونی مازندران، در فاصله 2 ماه پس از آمار سازمان پزشکی قانونی کشور، با مرگ 17تن دیگر در مازندران بر اثر حوادث کار، تعداد تلفات جانی استان به 70نفر رسید. مدیرکل پزشکیقانونی مازندران با بیان اینکه در 8 ماه امسال، 70 نفر براثر حادثه ناشی از کار جان خود را از دست دادهاند، به همشهری میگوید: تعداد فوتیها دراین بازه زمانی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 8 درصد افزایش یافتهاست. به گفته «علی عباسی» بیشترین تعداد فوتیها را ساری با 13نفر داشت و پس از ساری هم آمل با 9فوتی و نور با 7فوتی در رتبههای بعدی حوادث ناشی از کار قرار دارند.عباسی از رشد تعداد مجروحان حوادث ناشی از کار در مدت عنوان شده نیز خبر میدهد و میافزاید: تعداد مجروحان حوادث ناشی از کار نیز در مازندران در 8 ماه اخیر، با 4درصد رشد نسبت به سالگذشته، به 649 نفر رسید. بیشترین حوادث هم مربوط به کارگاههای ساختمانی است.
بیبهره از مزایای حمایتی
اما همه افرادی که در حوادث شغلی آسیب میبینند به دلیل اختلافنظر بین پزشکیقانونی و ادارهکار از مزایای حمایتی برخوردار نمیشوند. این اختلاف بین پزشکی قانونی و وزارت کار سبب شده برخی حادثهدیدگان در فعالیتهای شغلی از مزایای پوششی و حمایتی پس از حادثه محروم بمانند. این موضوع صرفا به دکلبندان و مشاغل ساختمانی محدود نمیشود. «علی رضوی» کارگر روزمزد و فصلی برداشت پرتقال در باغهای مازندران است که سال گذشته براثر سقوط از ارتفاع دچار مصدومیت شدید از ناحیه کمر شد، اما به دلیل نداشتن پوشش بیمهای شغلی از هیچ حمایتی برخوردار نشدهاست. وی به همشهری میگوید: من درحال انجام فعالیت شغلی برای کسب درآمد روزانه بودم، اما ازنظر ادارهکار به دلیل اینکه بیمه شغلی نداشتم، حادثه رخ داده برای من «حادثه ناشی از کار» محسوب نمیشود.
تناقض در آمارها
دراین میان با وجود اینکه آمارهای پزشکیقانونی از رشد آمار مرگ براثر حوادث ناشی از کار خبر میدهند، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی مازندران تاکید میکند این آمار در مازندران رو به کاهش است. «کامران اصغری» در گفتوگو با همشهری با بیان اینکه میانگین مرگ ناشی از حوادث کار مازندران پایینتر از میانگین کشوری است، میگوید: براساس آمارهای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، رقم میانگین کشوری مرگ ناشی از حوادث کار در سال 1397 به ازای هر 100هزارنفر، 5/5نفر بود که برای مازندران 4.3 نفر به ازای هر 100هزارنفر ثبت شده است. این نشان میدهد نسبت به رقم میانگین کشوری، خیلی پایینتر هستیم. وقتی آمارمتوسط کشوری نشان میدهد که وضعیت بهتری نسبت به سایر استانها داریم، درست نیست اعلام شود مازندران سومین استان در مرگ ناشی از حوادث کار است. این مسئول اعلام رقم 70 فوتی برای تعداد مرگهای ناشی از حوادث کار در مازندران را درست نمیداند و با اشاره به تفاوت تعریف مرگ براثر حادثه هنگام کار میان ادارهکار و پزشکی قانونی، اظهار میکند: پزشکیقانونی موظف است آمار حوادث را ثبت کند و همین کار را نیز انجام میدهد. یعنی آمار حوادثی که در محیطهای قانونی کار رخ میدهد را هم ثبت میکند. تفاوت اینجاست که حادثه برای سایر افرادی که در تعریف ساختار و محیط قانونی کار قرار ندارند و دچار حادثه میشوند نیز در آمار قرار میگیرد و اعلام میشود.
آموزش و پیشگیری
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی مازندران به انجام اقدامهای گوناگون برای کاهش حوادث ناشی از کار در این استان اشاره میکند و میگوید: این ادارهکل در طول سال علاوه بر نظارت و بازرسی از محیطهای کار، برای آموزش کارگران نیز اقدامهای گستردهای انجام میدهد تا تعداد تلفات و خسارتهای جانی در محیط کار کاهش یابد. اصغری با بیان اینکه منکر وجود کارگاههای غیرایمن و برخی محیطهای کاری غیراستاندارد نیستیم، میافزاید: قطعا کارگاههای غیرایمن داریم که بعضی از آنها را پلمب میکنیم، اما این که هر اتفاقی حادثه ناشی از کار تعریف شود، مورد تأیید ما نیست. وی ادامه میدهد: درست است که حوادث ما بیشتر در حوزه ساختمان است، اما حتی هر حادثهای در ساختمان هم در تعریف حادثه ناشی از کار قرار نمیگیرد. ممکن است حادثه در ساختمان درحال ساخت برای شخصی رخ دهد که اصلا کارگر نباشد. برای مثال ممکن است مالک ساختمان براثر سقوط از ارتفاع دچار حادثه شود. این آمار در پزشکیقانونی به عنوان فوت ناشی از کار ثبت میشود، در واقع حادثه ناشی از کار نیست. وی به رایزنیهای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با سازمان پزشکی قانونی کشور برای یکسانسازی معیارهای حوادث ناشی از کار اشاره میکند و ادامه میدهد: وزارت کار و سازمان پزشکیقانونی کشور به این نتیجه رسیدند که همه آمارها به طور مشترک وارد سامانه شود و پس از بررسیهای لازم، آمار ثابتی برای هر استان اعلام شود تا مناقشه آماری در مورد حوادث ناشی از کار از بین برود.