دولت بازار نان را رها کند

براساس قانون برنامه پنجم توسعه مقرر شده بود تا سهم نان فانتزی و حجیم از بازار مصرف به 40درصد افزایش یابد، اما این هدف‌گذاری هنوز محقق نشده است. با محمدجواد کرمی، رئیس اتحادیه نان‌های فانتزی، حجیم و نیمه‌حجیم گفت‌وگو کرده‌ایم.

وضعیت بازار نان فانتزی چگونه است؟
در بخش نان نیز مانند سایر بخش‌های اقتصادی، بازار با رکود مواجه است. وقتی بدون ضابطه مجوز صادر شده و تعداد واحدهای نانوایی یکباره از 60هزار واحد به 90هزار واحد افزایش یافت، پیامد آن رکود در بازار نان است. دولت باید بخش نان را رها کند و اجازه دهد نانوایان در یک فضای رقابتی سالم فعالیت کنند. نان سالم و باکیفیت فقط در سایه رقابت سالم تولید می‌شود و مردم هم از آن بهره‌مند می‌شوند. اما اکنون فضا انحصاری و در اختیار دولت بوده و بخش‌خصوصی هیچ‌کاره است.
میزان تغییر قیمت مواداولیه چقدر بوده است؟ 
از وقتی که قیمت ارز افزایش یافت، همه مواداولیه واحدهای نان فانتزی شامل روغن، شکر، تخم‌مرغ و... بین 15 تا 30 درصد افزایش قیمت داشته است. درحالی‌ که قیمت فروش نان فانتزی نسبت به پارسال تغییر چندانی نداشته و نان‌های پرمصرف با همان نرخی که دی‌ماه پارسال تعیین و ابلاغ شده، به فروش می‌رسد. البته نان‌های تفننی شامل نان‌های شیرینی که واحدهای صنفی در کنار نان‌های پرمصرف تولید می‌کنند، کمی گران‌تر شده اما نان‌های پرمصرف طبق تصمیم استانداری با همان نرخ پارسال به فروش می‌رسد.
علت توقف صدور مجوز تاسیس واحدهای نان فانتزی چیست؟
با افزایش تعداد واحدهای نانوایی به بیش از حد مجاز، به دستور وزیر صنعت، صدور مجوز برای ایجاد واحدهای جدید نان فانتزی متوقف شده است. سایت صدور پروانه کسب برای واحدهای نان اعم از سنتی و حجیم و نیمه‌حجیم بسته شده است. علاوه بر آن دولت برای تامین گندم و آرد واحدهای نان فانتزی حجیم و نیمه‌حجیم یارانه پرداخت می‌کند و توان پرداخت یارانه بیش از این وجود ندارد.
چرا مجوز نان فانتزی بدون سهمیه آرد صادر نمی‌شود؟
اکنون آرد آزاد وجود ندارد و فقط 2نوع آرد در بازار عرضه می‌شود. یک نوع آرد با گندم 665تومانی و نوع دیگر با گندم 900تومانی است که دولت برای هردونوع آرد یارانه می‌پردازد. برای تولید بخش زیادی از نان سنتی گندم 665 تومانی و به بخش نیمه‌دولتی گندم 900تومانی تعلق می‌گیرد. این در حالی است که مقرر شده دولت هر کیلو گندم برای سال آینده را به نرخ 2هزار و 250تومان خریداری کند و مابه‌التفاوت این مبلغ و قیمت یک‌هزار و 300تومانی آرد یارانه‌ای، هزینه‌ای است که دولت توان پرداخت آن را حتی برای واحدهای صنفی موجود ندارد.
قیمت‌گذاری نان فانتزی به چه صورت است؟
دولت معتقد است که چون یارانه آرد را می‌پردازد باید در قیمت‌گذاری نان هم دخالت داشته باشد. اما فقط یارانه آرد را می‌پردازد و سایر مواداولیه واحدهای صنفی با نرخ آزاد تهیه می‌شود. سال 93 که آرد نانوایی‌های حجیم و بخشی از سنتی‌پزها آزاد شد، این واحدها از شمول قیمت‌گذاری دولتی خارج و تعیین نرخ  نان به آنها واگذار شد، اما امسال اعلام شد که چون آرد یارانه‌ای به همه واحدها تعلق می‌گیرد، تعیین نرخ نیز با نظر بخش دولتی انجام شود.