گیاهان قاتل

ساسان شادمان‌منفرد _ روزنامه‌نگار

چه در اعماق جنگل‌های آمازون پنهان شده و چه در باغچه منزل‌تان روییده باشند، گیاهان کشنده، در سراسر کره زمین ریشه دوانده‌اند. آنها قدرت منحصربه‌فردی دارند که می‌تواند مانع از تبدیل‌شدن‌شان به یک شام ایده‌آل برای گیاهخواران شود. برخی از آنها قادرند ترکیبات شیمیایی خطرناکی را برای دفاع از خودشان تولید کنند؛ بنابراین هرگز نباید یک گیاه ساده را دست‌کم گرفت!
بیشتر گیاهانی که از آنها به‌عنوان گیاهان مرگبار برای انسان‌ها و حیوان‌ها نام برده می‌شود، از سم برای دفاع از خود استفاده می‌کنند. گیاه می‌تواند با تولید سم در مقابل خورده شدن و لمس توسط سایر موجودات واکنش‌های مرگباری را نشان بدهد. این گیاهان طی قرن‌های متمادی هر کدام به روش خود، راه‌هایی را برای دفاع از خودشان خلق کرده‌اند. انتخاب اشتباه یک گیاه می‌تواند مشکلاتی را ایجاد( از ایست قلبی گرفته تا تاول‌های پوستی) و شما را راهی بخش اورژانس یک بیمارستان کند. سمومی که این گیاهان تولید می‌کنند را می‌توان به‌صورت کلی به چند دسته تقسیم کرد. آلکالوئیدهای سمی، گلیکوزیدها و اگزالات‌ها یا پروتئین‌ها که هر کدام‌شان درصورت لمس یا بلعیدن، عواقب خود را دارند. یکی از سمی‌ترین گیاهان روی زمین، خرزهره (اولئاندر) است که می‌تواند بلافاصله پس از خورده شدن یک برگ از آن، منجر به ایست قلبی شود. در عین حال، یکی از حیواناتی که می‌تواند سم گیاهی همچون اوکالیپتوس را به‌نوعی دفع کند و با خیال راحت آن را بخورد، کوآلا است. آنزیم‌های سیتوکروم P450 در کیسه گوارشی کوآلاها باعث از بین رفتن اثر سموم می‌شود.
 این آنزیم، بلافاصله پس از ورود برگ‌های اوکالیپتوس، سم آن را دفع می‌کند. با این حال به‌دلیل کالری پایین این گیاه، یک کوآلا حدود 400گرم از آن را می‌خورد و 22ساعت می‌خوابد.


10گیاه خطرناک دنیا




خرزهره
  نام علمی: Nerium oleander
  محل رشد: اوراسیا و شمال آفریقا
به‌طور کلی به‌عنوان یکی از بدترین‌ها در میان گیاهان قاتل به‌حساب می‌آید. خرزهره از ریشه تا گل سمی است. سم اولیاندرین موجود در این گیاه می‌تواند باعث حالت تهوع، ضربان غیرمنظم قلب و حتی مرگ شود. برای این موضوع، تنها بلعیدن یک برگ کافی خواهد بود.



شوکران آبی
  نام علمی: Water Hemlock
  محل رشد: آمریکای شمالی
لطفا فریب گل‌های زیبای این گیاه را نخورید. شوکران آبی یکی از سمی‌ترین گیاهان روی زمین است. سم سیگواتوکسین که در تمام قسمت‌های گیاه جاری است می‌تواند باعث ایجاد تشنج، رعشه و مرگ شود. سم در قسمت ریشه بیشتر از سایر قسمت‌هاست.



چشم خرچنگی
  نام علمی: Abrus Precatorius
  محل رشد: آسیا و استرالیا
کمتر از 3میکروگرم از سم آبرین این گیاه که به‌مراتب از رایسین سمی‌تر است، می‌تواند عواقب بدی در پی داشته باشد. نکته جالب اینکه، سم در غلاف قرار دارد. به‌محض شکسته‌شدن غلاف، سم بیرون می‌آید، اما بلعیدن دانه خطری در پی ندارد!


کرچک
  نام علمی: Ricinus Communis
  محل رشد: شرق آفریقا
روغن کرچک مفید است و مصارف دارویی و غذایی دارد. حتی از آن در محصولات زیبایی نیز استفاده می‌کنند. با این حال، دانه‌های کرچک حاوی سم رایسین است. خوردن یک دانه پردازش‌نشده، می‌تواند به خونریزی داخلی، حالت تهوع و اختلال در گردش خون منجر شود.


شابیزک
  نام علمی: Atropa Belladonna
  محل رشد: اوراسیا و شمال آفریقا
سم گیاه شابیزک می‌تواند بدن انسان را به‌صورت کامل فلج کند. سم این گیاه می‌تواند به قلب و عضله و روده هم آسیب برساند. خوردن بین 10 تا 20دانه از میوه این گیاه می‌تواند برای یک انسان بالغ خطرناک باشد.



درخت خودکشی
  نام علمی: Cerbera Odollam
  محل رشد: آسیا و استرالیا
به‌خاطر میوه‌ مرگبارش، نام آن را درخت خودکشی گذاشته‌اند. هر دانه این گیاه، دارای گلیکوزید قلبی قوی به‌نام سربرین است. دانه‌های درخت می‌توانند سرعت ضربان قلب را کاهش دهند و درنهایت عواقبی خطرناک و حتی مرگبار در پی داشته باشند.


تاتوره
  نام علمی: Datura Stramonium
  محل رشد: آمریکای مرکزی
تاتوره که با عنوان اسلحه شیطان نیز شناخته می‌شود، از خانواده شابیزک است. خوردن مقدار زیادی از آن به‌خاطر نوع سم‌اش، باعث ایجاد تشنج یا فرورفتن فرد در کما شود. سم آلکالوئید این گیاه همچنین ممکن است توهم‌زا باشد.


گل‌مار سفید
  نام علمی: Ageratina Altissima
  محل رشد: آمریکای شمالی
این گیاه اگر توسط یک دام خورده شود، می‌تواند منجر به بیماری شود که به آن بیماری «شیر» می‌گویند. شیر و گوشت دام می‌تواند حاوی الکل سمی معروف به ترماتول باشد که ممکن است به حالت تهوع، فلج عضلات و حتی مرگ بینجامد.


اقونیطون
  نام علمی: Aconite
  محل رشد: بریتانیا
پس از تماس با بدن می‌تواند به‌خاطر سم آلکالوئیدش، باعث بی‌حسی شود. بعضی مواقع این گیاه با ترب کوهی اشتباه گرفته می‌شود. خوردن آن باعث ایجاد حالت تهوع و اسهال می‌شود و فشار خون را بالا می‌برد.


سیبچه مرگ
  نام علمی: Hippomane Mancinella
  محل رشد: آمریکای مرکزی
گیاهان سمی کمی پیدا می‌شوند که بتوانند قربانیان خود را با یک لمس ساده مسموم کنند. سیبچه مرگ، معجونی از سموم را در خود دارد. شیره این درخت روی پوست و چشم تأثیر می‌گذارد. اگر میوه سیب‌گونه‌اش را گاز بزنید، دهان‌تان بلافاصله تاول می‌زند.