گرسنه‌های الکی

زهرا شیخ الاسلام ـ متخصص تغذیه

بسیاری از افراد زمانی که احساس ناراحتی، عصبانیت، غم، تنهایی یا ترس می‌کنند به غذا خوردن روی می‌آورند، در واقع این احساسات گاهی به‌عنوان محرک قوی غذا خوردن عمل می‌کنند.
پیش از صحبت کردن در مورد افرادی که بدون احساس گرسنگی گزینه غذا خوردن را استفاده می‌کنند، شاید بد نباشد که از پرخوری و بی‌توجهی به حس سیری صحبت کنیم. زمانی که افراد گرسنه هستند و غذا می‌خورند، 20دقیقه زمان لازم است تا گیرنده‌های مغز فعال شوند و دستور توقف خوردن غذا مخابره شود تا فرد میلی به غذا نداشته باشد. بر این اساس افرادی که تند غذا می‌خورند، وقتی پیام توقف را از مغز دریافت می‌کنند که بیشتر از نیاز غذا خورد‌ه‌اند. چنین رفتاری در علم تغذیه، اضافه‌خواری نامیده می‌شود و متأسفانه بسیاری از افراد جامعه با آن درگیر هستند، چرا که به این فاصله زمانی 20دقیقه‌ای توجه نمی‌کنند و معمولا با سرعت بالا غذا می‌خورند؛ این عوامل دست به‌دست هم می‌دهند تا افراد به اضافه وزن و چاقی دچار شوند.
بنابراین نباید فراموش کرد که آرام غذا خوردن کمک می‌کند تا پیام سیری زودتر به مغز برسد و دردسرهای غذا خوردن هنگامی سیری حل شود.
از سوی دیگر در رفتارهای تغذیه‌ای شاهد این هستیم که برخی از افراد بدون احساس گرسنگی، به سمت غذا خوردن می‌روند. این موضوع از نظر روانی قابل بررسی است، در واقع می‌توان گفت که لذت روانی غذا خوردن، یکی از دلایلی است که افراد بدون احساس گرسنگی به‌دنبال خوردن غذا می‌روند.
خوردن غذا بدون احساس گرسنگی، موجب ریزه‌خواری می‌شود و در این شرایط افراد با خوردن میزان کم از غذاهای مختلف در فاصله زمانی کوتاه، بدون آنکه گرسنه باشند، کالری بالایی را وارد بدنشان می‌کنند. این افراد به‌گونه‌ای هستند که معمولا اگر به آنها هر غذایی را تعارف کنید، درخواست را رد نمی‌کنند.
اگر بنا باشد در رابطه با تأثیرات غذا خوردن بدون احساس گرسنگی صحبت کنیم، در نخستین قدم باید از نگرانی‌های افزایش وزن و چاقی گفت. افزایش وزن نیز به‌خودی خود می‌تواند سرمنشاء بسیاری از بیماری‌های قلبی، مفاصل و... شود.
نکته قابل توجه در افرادی که پیش از احساس گرسنگی، ‌غذا می‌خورند این است که این قبیل افراد، اغلب به غذاهای شیرین تمایل دارند. چندی پیش یکی از رسانه‌های خارجی پژوهشی را منتشر کرد که در آن به این موضوع پرداخته بود که وقتی مردم گرسنه نیستند، از چه مواد غذایی نمی‌توانند بگذرند و حتما آن غذا را میل می‌کنند. براساس این پژوهش مشخص شد که افراد در برابر خوراکی‌هایی که حاصل ترکیب کربوهیدرات، شکر و چربی هستند، نمی‌توانند مقاومت نشان دهند و حتی اگر گرسنه نباشند، جذب این قبیل مواد غذایی می‌شوند.بنابراین با قطعیت بیشتری می‌توان علاقه مردم به خوردن مواد غذایی در زمانی که گرسنه نیستند را به موضوعات روحی و روانی افراد ربط داد.
برای آنکه افراد دچار چنین وابستگی فیزیکی و روانی به مواد غذایی نشوند، بهتر است در سبک زندگی خود تغییراتی را ایجاد کنند. هر فرد سالم باید در روز 3وعده غذایی و 2میان وعده را مصرف کند. زمانی که میان وعده حذف می‌شود، احتمال ریزه‌خواری بعد از وعده‌های اصلی غذا وجود دارد و در این شرایط افراد بدون آنکه احساس گرسنگی واقعی داشته باشند، غذا می‌خورند.
از سوی دیگر باید در تشخیص نشانه‌های گرسنگی دقت کرد؛ چرا که گاهی حس گرسنگی و اشتهای کاذب به سراغمان می‌آید. برای حل این مشکل باید به همان دستورالعمل تعیین برنامه غذایی شامل 3وعده غذایی و 2میان وعده رجوع کرد، ‌با انجام چنین اقداماتی بدن برای مصرف غذا به تعادل می‌رسد.


همیشه گرسنه‌ها
خوردن غذا بدون احساس گرسنگی، موجب ریزه‌خواری می‌شود و در این شرایط افراد با خوردن میزان کم از غذاهای مختلف در فاصله زمانی کوتاه، بدون آنکه گرسنه باشند، کالری بالایی را وارد بدنشان می‌کنند. این افراد به‌گونه‌ای هستند که معمولا اگر به آنها هر غذایی را تعارف کنید، درخواست را رد نمی‌کنند