آمارهای نگران کننده از همدان
فاطمه کاظمی _ همدان - خبرنگار
موقعیت جغرافیایی همدان و قرار گرفتن در فهرست استانهای سردسیر کشور، از عواملی است که کارشناسان آن را به خلق افسرده مردم این استان مربوط میدانند. همدان حتی در میان استانهایی قرار دارد که آمار نزاع در میان آنها بالاست و افزایش اقدام به خودکشی در میان مردم این استان، سبب نگرانی مسئولان و متولیان حوزه اجتماعی شده است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان همدان در این باره میگوید: بهطورکلی آنچه در ارتباط با اختلالهای روانپزشکی در استان همدان مشاهده میشود، الگویی شبیه کشور دارد. حدود 20 تا 25 درصد جمعیت کشور در طول زندگی خود که اصطلاحا به آن شیوع عمری گفته میشود، اختلالهای روانپزشکی را تجربه میکنند یا مبتلا به آن هستند. این رقم شیوع بالایی داشته و آنچه اهمیت دارد، مدیریت مسئله است. یعنی افراد باید در مواجهه با چنین اختلالهایی بهموقع مراجعه و مشاوره دریافت کنند. برگزاری کارگاههایی مانند کارگاه مهارتهای زندگی، مهارتهای حل مسئله، مهارتهای فرزندپروری در استان هم بر این اساس صورت میگیرد.
منوچهر کرمی میافزاید: موضوعی که در استان همدان به صورت عددی در شأن همدان نیست و باید تعدیل شود، افزایش اقدام به خودکشی در برخی شهرستانهای استان است. البته دانشگاه علوم پزشکی استان تلاشهای خود را در این زمینه انجام داده است، اما با توجه به شرایط فرهنگی، آمارهای موجود مناسب نیستند و باید روی آنها کار بیشتری صورت گیرد. وی با تاکید بر اینکه برای اظهارنظر در این زمینه باید با احتیاط عمل کرد، درباره علت افزایش فکر به خودکشی در میان همدانیها عنوان میکند: بهطورکلی افزایش ابتلا به اختلالهای روانپزشکی چندعلتی است، اما آنچه در صدر این دلایل قرار میگیرد، وجود آن اختلال در بستر خاصی است. این افراد معمولا مبتلا به افسردگی هستند و استرسهای سنگین بر اثر اتفاقاتی مانند از دست دادن عزیز، قطع ارتباط با یک دوست و حوادثی مانند زلزله و اتفاقاتی مانند طلاق در این زمینه موثرند. مشکلات اقتصادی و بیکاری هم به عنوان دیگر دلایل این موضوع مطرح میشود، اما به نظر نمیرسد در بروز این آسیب اجتماعی به اندازه موارد دیگر مطرح باشد.
کرمی ادامه میدهد: مشکل دیگر، ضعفهای موجود در آموزش فرهنگی به افراد است. در فرهنگ ما به جای آموختن مهارت حل مسئله، روشهای دیگر آموزش داده میشود. رئیس مرکز بهداشت استان همدان درباره اقداماتی که در این مرکز انجام میشود، اظهار میکند: اجرای برنامه پیشگیری از ابتلا به اختلالهای روانپزشکی، مهمترین برنامه در این زمینه بوده است. در این برنامه غربالگری اختلالات روانپزشکی شایع را انجام میدهیم، به این معنا که افرادی که برای نخستینبار به مراکز جامع سلامت در شهر و خانههای بهداشت در روستاها مراجعه میکنند، از سوی بهورز با انجام مصاحبهای درباره سلامت روان غربالگری میشوند. این سئوالات بسیار ساده هستند و باعث میشود افرادی که احتمال ابتلا به یک اختلال روانی مانند افسردگی، وسواس، افکار خودکشی و مانند آن در آنها دیده میشود، شناسایی و به کارشناسان سلامت روان و پزشکان ارجاع داده شوند و در صورتی که تایید تشخیص دریافت کنند، برای دریافت درمان به مراکز تخصصی ارجاع داده میشوند.
وی معتقد است با این کار افرادی که در مرحله عملی اختلال روانپزشکی مانند داشتن افکار منفی و مشکل در خوابیدن هستند، شناسایی شوند و تبدیل به بیماران در مرحله پیشرفته نشوند.این مسئول اضافه میکند: در کنار این وضعیت افرادی که قبلا اقدام به خودکشی کردهاند یا فکر خودکشی در سر دارند در اورژانس سلامت روان بررسی میشوند. در حوزه مهارتهای اجتماعی هم آموزش مهارتهای زندگی و مهارتهای فرزندپروری از سوی کارشناسان این مرکز مدنظر قرار گرفته است.