زیر آسمان شهر
بماند برای سال بعد
کامران محمدی|نویسنده و روزنامهنگار:
بعضیها حالا مشغول بررسی فرشها و موکتهای کهنهاند؛ شاید از بین قالیچههای قدیمی که دیگر رنگ و رویی برایشان نمانده، یکی را بتوان با شستن و رفو، زنده کرد و زخمی از خانه را پنهان ساخت. بعضیها اندک پولهای رسیده را میشمرند؛ برای کنار گذاشتن عیدیها، خرید لباس بچهها، آجیل و میوه و شیرینی میهمانها و... خرجهای دیگری که با دخل هماهنگ نیست و مدام باید از دوطرف این لباس تنگ بهاری بگیری و بکشی، شاید که برهنگی، پنهان شود. بعضیها به روزهای طولانی تعطیل فکر میکنند و تصمیمات بزرگی که هر سال در ذهنشان تکرار میشود و تنها کمی بعد از روزهای رخوتناک عید، بهکلی از خاطر میروند تا بعد، دوباره سال بعد، همین روزها و در آستانه سال نو، تکرار شوند... بعضیها هم حالا تورهای مختلف را بررسی میکنند و سرشان گرم بررسی سفرهای جورواجور است؛ دوبی و ترکیه در همین نزدیکی، بهصرفه و راحت، با هتلهای 5ستاره و برنامههای سرگرمکننده پزدادنی مثل کنسرت فلان خواننده دور از دسترس. تاجیکستان و ارمنستان برای تجربه فضاهایی تازه و متفاوت، اما نزدیک به فرهنگ خودمان، با کمی آزادی بیشتر و آب و هوای تمیزتر. یونان و بلغارستان برای ولخرجی بیشتر و فخرفروشی مفصلتر به فک و فامیل و در و همسایه ... خلاصه، هر جایی بهجز ایران خودمان.
در سالهای گذشته البته میل اندکی هم به دیدن دیدنیهای ایران در ایرانیهای ثروتمند دیده میشود، اما هنوز هم مسیر یکطرفه ایران - ترکیه، ایران - دوبی، ایران - اروپا، ایران - آسیای جنوب شرقی و... پرتکرارترین مسیرهای فصل مسافرت در کشور است. در این میان، عدهای هم هستند که همین که ولشان میکنی، سر از شمال درمیآورند و باعث میشوند جاده چالوس عملا غیرقابل استفاده شود. اما از این عده کم و بیش ثابت که بگذریم، حجم پولی که ما به جیب کشورهای دیگر اطرافمان میریزیم، حیرتآور است. فقط در 7ماه اول امسال، یعنی درواقع تعطیلات نوروز و تابستان، یک میلیون و 260هزار ایرانی به ترکیه سفر کردهاند. جالبتر اینکه این رقم نسبت به سال95، حدود 90درصد افزایش را نشان میدهد. همین ماجرا در سفر به دوبی نیز صادق است و ایرانیها هر سال بیش از سال قبل پولشان را در این امیرنشین خرج میکنند. چیزی درحدود 320هزار نفر در طول تقریبا نیمی از سال. از جمعیت 80میلیونی ایران، در سال95، حدود 9میلیون و 200هزار نفر به خارج از کشور سفر کردهاند که باز هم نسبت به سالهای قبل، افزایش داشته است؛ درحالیکه روند ورود گردشگران به ایران، در طول چند سال گذشته، روند کاهشی داشته و سال گذشته، کمتر از 5میلیون نفر بوده است.
به این آمار و ارقام میتوان عددهای معنادار دیگری را نیز اضافه کرد؛ مثل رقم ارزی که از این طریق از کشور خارج میشود یا مثلا میزان مسافرت کشورهای دیگر در مقایسه با خودمان و... اما همین چند عدد ساده کافی است تا وضعیت گردشگری در ایران و وضعیت اسفباری که داریم بهخوبی روشن شود. برای ترغیب خارجیها برای سفر به ایران، کار بنیادی زیادی لازم است. آنقدر که شاید بیش از اقدامات جزئی و فرهنگی، اقدامات کلی و سیاسی لازم باشد. اما دستکم میتوان تلاش کرد که ایرانیهای سفردوست ثروتمند، کمی هم به دیدن کشور خودشان علاقهمند شوند. این البته بیش از همه، به تغییر نگاه ما به خودمان بستگی دارد و تغییر در همه زیرساختها و قیمتها و برخورد هتلها و... پس قطعا به عید امسال نمیرسد. تصمیم بزرگی است که مثل هر سال، بماند برای سال بعد!