ریزگرد
عامل بروز ریزگردها، اختصاص حقابه محیط‌زیست به کشاورزی است
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست: اگر حقابه تالاب‌ها از محیط‌زیست پس گرفته نشود باید گردوغبار ناشی از کانون‌های داخلی را تحمل کنیم
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به اینکه تامین حقابه تالاب‌های خشک شده دستور رئیس‌جمهور است؛ بر داخلی بودن منشا گردوغبارهای کشور تأکید کرد و گفت: اگر حقابه تالاب‌ها را تامین نکنیم باید گردوغبار ناشی از آن را هم تحمل کنیم.
عیسی کلانتری در گفت‌وگو با ایسنا، تأکید کرد: ما باید حقابه‌ها را از مصرف کننده‌ها پس بگیریم و مشکل همین جاست چون منبع آبی جدیدی وجود ندارد که آن را به طبیعت تخصیص دهیم. سهم آبی طبیعت باید از کشاورزی پس گرفته و به محیط‌زیست داده شود اما متأسفانه کشاورزان عادت کرده‌اند که مصرف کنند و وقتی سهم آبشان کم می‌شود؛ فریادشان بلند می‌شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت:باید هم حقابه سهم کشاورزی خوزستان تخصیص داده شود و هم حقابه تالاب‌های این منطقه تامین شود. به گفته او، تاکنون تنها آب برای کشاورزی اختصاص داده شده اما حقابه محیط‌زیست فراموش‌شده، در نتیجه در نبود حقابه محیط‌زیست تنها درصورت بارندگی شدید آب به تالاب‌ها رسیده است.
وخامت حال شادگان
کلانتری با اشاره به وخامت اوضاع تالاب شادگان، تصریح کرد: شادگان وضعیت خوبی ندارد، چون آبی که باید از رودخانه‌های زهره و جراحی وارد شادگان می‌شد؛ به این تالاب نرسیده است. اکنون مجبوریم از انتقال پساب‌های کشت نیشکر برای آبدارکردن نسبی شادگان استفاده کنیم تا با ایجاد رطوبت، از خیزش گردوغبار جلوگیری شود.
معاون رئیس‌جمهور در پایان اظهار کرد: اگر بخواهیم کاری نکنیم و در بالادست حوضه، هرقدر که دوست داشتند آب را مصرف کنند و به پایین دست هیچ آبی نرسد؛ در این شرایط باید گردوغبار ناشی از این وضعیت را هم تحمل کنیم.
او با اشاره به اینکه در زمستان شاهد گردوغبار با منشا داخلی و در فصول بهار و تابستان شاهد گردوغبار با منشا خارجی در کشور هستیم، گفت: طی 2ماه گذشته گردوغبارهایی که در خوزستان اتفاق افتاد منشا داخلی داشت.
کلانتری با تأکید بر نقش تالاب‌های خشک شده در بروز پدیده گردوغبار یاد آور شد: برای حل مشکل گردوغبار باید هر رفتاری که باعث وقوع پدیده گردوغبار شده، تغییر کند و روند معکوس با آن را پیشه کنیم. به‌عبارت ساده‌تر باید حقابه تالاب‌ها را تخصیص دهیم در غیراین صورت با کمترین وزش باد طوفان‌های گردوغباری ایجاد می‌شود.
تامین حقابه تالاب‌ها دستور رئیس‌جمهور است
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه رئیس‌جمهور دستور تامین حقابه تالاب‌ها را داده است، گفت: در خوزستان هم‌اکنون به تالاب منصوری حدود 10متر در ثانیه آب تخصیص داده شده است. همچنین وضعیت تالاب هورالعظیم نسبتا مساعد ارزیابی می‌شود و 70درصد آن آب دارد اما تاکنون تنها 20درصد تالاب شادگان آبدار شده است.
کلانتری در چهارمین همایش منطقه‌ای تغییر اقلیم و گرمایش زمین در زنجان هم گفت: برداشت سالانه 51میلیارد مترمکعب از آب‌های زیرزمینی و قنات‌های ایران، در واقع تجاوز به حقوق نسل‌های آینده کشور است. به گزارش ایرنا، کلانتری بابیان اینکه 47میلیارد مترمکعب از این برداشت‌ها از آب‌های زیرزمینی است، افزود: با اینکه 40درصد اجازه استفاده از آب‌های تجدید‌پذیر کشور را داریم، اما 110درصد از این منابع را در کشور مورد استفاده قرار می‌دهیم.
او درباره دریاچه ارومیه هم گفت: طبق آمار سال 93فقط 18درصد از خشک شدن دریاچه ارومیه به تغییر اقلیم ارتباط دارد و مابقی خطاهای انسانی در این حوزه بوده که باعث خشک شدن دریاچه شده است.
پس از 5 سال،یافته‌های 4محقق مبنی بر داخلی بودن کانون‌های ریزگرد تأیید شد
حسین آخانی، پژوهشگر منابع طبیعی و استاد دانشگاه تهران، برای نخستین بار در گزارشی که خرداد 91در روزنامه همشهری به چاپ رسید اعلام کرد که ریزگردها به‌ویژه ریزگردهای خوزستان منشا داخلی دارند. این پژوهشگر منابع طبیعی تأکید کرد: خشک شدن تالاب‌ها، دریاچه‌ها و نابودی رودخانه‌ها عامل بروز ریزگردهای کشور است. آخانی در توضیح این مطلب افزود: «تقریبا همه دست‌اندرکاران دولتی و اغلب رسانه‌ها با نامیدن پسوند عربی از مسئولیت برخورد با ریزگرد شانه خالی می‌کنند اما گروه اندکی از کارشناسان ضمن آنکه منکر منشأ خارجی بخشی از ریزگردها نیستند با مستندات علمی اعتقاد دارند که از بین بردن تالاب‌ها، دریاچه‌ها و رودخانه‌ها در حوضه‌های آبریز بین‌النهرین (میان‌رودان)، کرخه و کارون و همچنین تمامی حوضه‌های آبریز داخلی از ارومیه گرفته تا بختگان و هامون از مهم‌ترین عوامل گسترش ریزگردها در خاورمیانه است.»
آخانی در خصوص شیوه تحقیق درباره داخلی بودن منشا ریزگردها گفت: «اینجانب با مطالعه میکروسکوپ الکترونی ریزگردهای خوزستان و مشاهده بقایای انواع موجودات آبزی به این نتیجه رسیدم که منشأ این ریزگردها تالابی است.» همزمان با این گفته‌های آخانی، 3محقق عراقی هم در مقاله‌ای که در مجله Arabian Journal of Geoscience منتشر شد، با استفاده از شواهد فیزیکی و بیولوژیکی نشان دادند که ریزگردها منشأ تالابی دارند. هر چند این گزارش در آن زمان با بی‌توجهی مسئولان وقت محیط‌زیست مواجه شد اما اکنون بعد از 5سال، مسئولان محیط‌زیست به این نتیجه رسیده‌اند که تالاب‌های خشک شده، سهم عمده‌ای در بروز ریزگردها دارند.
در همینه زمینه :