دیپلماسی
برخی کشورهای همسایه هشدار داده‌اند درصورت نپیوستن ایران به FATF امکان معاملات بانکی وجود ندارد
ممنوع‌المعامله میشویم؟
برخی کشورها مثل عمان و کویت به تجارشان گفته‌اند حساب‌هایشان را در ایران ببندند
ـ بانک‌های ترکیه و هند هزینه مازادی را از ایران به‌عنوان کارمزد تحریم می‌گیرند
ـ روس‌ها و چینی‌ها گفته‌اند درصورت نپیوستن به FATF امکان مبادلات بانکی با آنها وجود ندارد
کمتر از 2ماه از آخرین و ششمین ضرب‌الاجل 4ماهه گروه ویژه اقدام مالی(FATF) به ایران برای تصویب استانداردهای لازم جهت پیوستن به کنوانسیون‌های مرتبط باقی مانده است، اما 2 لایحه مهم CFT (عضویت ایران در کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم) و پالرمو(لایحه پیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با جرایم سازمان‌یافته فراملی) بعد از گذشت بیش از یک سال از ارجاع آنها به مجمع تشخیص مصلحت نظام هنوز تصویب نشده و بلاتکلیف مانده است. این در حالی است که پس از پایان ضرب‌الاجل مورد اشاره، نام ایران وارد لیست سیاه فهرست کشورهای پرخطر FATF خواهد شد و بنابر هشدار کارشناسان، مقامات دولتی و حتی مقامات کشورهای دوست ایران، درصورت عدم‌تصویب این لوایح و ورود نام ایران به لیست سیاه FATF، مبادلات بانکی و مالی بین‌المللی این کشور با چالش‌های مواجه خواهد شد.
طی هفته گذشته، خبرهایی مبنی بر هشدار دوستانه برخی کشورها به ایران درباره پیامدهای نپیوستن به کنوانسیون‌های مرتبط با FATF از زبان برخی از مقامات دولتی و نمایندگان مجلس منتشر شد. براساس این هشدارها، عدم‌الحاق به این کنوانسیون‌ها حتی مبادلات مالی و بانکی با کشورهای همکار ایران را نیز با مشکلات جدی مواجه خواهد کرد.
کارمزد تحریم
روز گذشته، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌وگویی با ایسنا در این‌باره گفت: «هیأت‌های مختلفی از دولت و مجلس شورای اسلامی در مذاکرات خود با کشورهای مختلف بارها این صحبت را از ناحیه کشورهای دوست و همکار شنیده‌اند که ایران رابطه‌اش را با FATF به هم نزند چون این باعث قطع مناسبات با کشورهای دوست و همکار می‌شود.» فلاحت‌پیشه افزود: «بنده چند ملاقات با مسئولان کشورهای روسیه، عراق و ترکیه داشتم که آنها خواستار برقراری رابطه با FATF هستند. دلیل آن است که تنها تعداد محدودی از بانک‌ها با ایران کار می‌کنند. دلیل ارتباطشان هم به‌خاطر دستور مقامات ارشد کشورشان است. آن بانک‌ها دنبال بهانه‌ای هستند که با ایران دیگر کار نکنند و قطع ارتباط با FATF این بهانه را به آنها می‌دهد.» این عضو کمیسیون امنیت ملی درباره شرایط تأسف‌برانگیز همکاری بانک‌های ایرانی با بانک‌های سایر کشورها گفت: «مثلا در بانک‌های کشورهایی همچون ترکیه و هند مأموران وزارت خزانه‌داری آمریکا مستقر هستند که وظیفه آنها این است که به کشور میزبان برای قطع و تعدیل همکاری با ایران فشار می‌آورند و متأسفانه حقوق این مأموران آمریکایی به‌طور غیرمستقیم از پول ملت ایران داده می‌شود چون همین بانک‌ها هزینه‌ای را از ایران تحت عنوان هزینه تحریم می‌گیرند. بعضا ۱۵ تا ۲۰درصد هزینه ارتباطات و مبادلات بانکی با ایران مازاد بر هزینه مبادلات با سایر بانک‌ها می‌گیرند یکی از ادعاهایشان برای افزایش هزینه این است که بخشی از این پول را به‌عنوان حقوق به مأموران آمریکایی می‌دهند که در بانک‌های آنها مستقر شوند. حال فکر کنید که قطع ارتباط کامل صورت گیرد آن زمان عملا همین بانک‌ها هم نمی‌توانند با ایران کار کنند.»
تجار عمانی و کویتی حساب‌هایشان را در ایران می‌بندند؟
شهاب‌الدین بیمقدار، عضو فراکسیون امید نیز طی روزهای گذشته در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به هشدارهایی درباره نتایج نپیوستن ایران به کنوانسیون‌های FATF گفت: «اگر ما در لیست سیاه قرار بگیریم، دادوستدهای مالی بانکی ما در خارج از کشور بایکوت می‌شود و این به معنی انزوای کامل اقتصادی ایران خواهد بود.» بیمقدار با بیان اینکه همین حالا بانک‌های کشورهای حاشیه خلیج‌فارس مثل کویت، عمان و امارات به تجارشان گفته‌اند حساب‌هایشان را در ایران ببندند، ادامه داد: «درکنار این تصمیم کشورهای عربی، شنیده‌ام که وزارت خارجه روسیه نیز طی نامه‌ای به وزارت خارجه اعلام کرده که بدون پیوستن به FATF دیگر نمی‌تواند با ما همکاری کند و قطعا صادرات و واردات ما با مشکل مواجه می‌شود.»
توصیه روس‌ها به ایران
پیش از این سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز در سخنانی در این‌باره گفت: «کشورهای دوست به ما اعلام کردند که اگر ایران به این روند نپیوندد و چنین موضوعی محقق نشود نمی‌توانند با بانک‌های ایرانی کار کنند و این به نفع ما نیست و باعث فشار بیشتر خواهد شد.» سیدعباس موسوی گفت: «عدم‌پیوستن ایران به این روند، موانعی را بر سر مبادلات مالی و بانکی ایران با کشورهای دنیا و حتی کشورهای دوست به‌وجود می‌آورد چرا که آنها وارد این مکانیسم شده‌اند و مقررات مربوط به آن را پذیرفته‌اند. طبق آن مقررات وقتی می‌خواهند با بانکی کار کنند بررسی می‌کنند که آیا بانک‌های متناظر آنها به این روند پیوسته‌اند یا نه، تا در معرض مشکل یا مسئله‌ای قرار نگیرند.» وی ادامه داد: «با پیوستن به این روند باید برخی از اتهامات واهی را که به ایران زده می‌شود خنثی کنیم و این زمینه را فراهم کنیم که تجار ما روند تجار خود با سایر کشورها را به پیش ببرند و براساس ضوابط عمل کنند.» پیش‌تر علی نجفی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم گفته بود«بسیاری از کشورها این نکته را به‌صورت شفاف به ما گفته‌اند که اگر به FATF نپیوندید روابط دوجانبه ما با شما دچار مشکل می‌شود و این کشورها الزاما کشورهای غربی هم نبودند و بعضا کشورهایی همانند چین و روسیه که روابط خوبی با آنها داریم نیز این مطلب را به ما گفته‌اند.»
FATF در حال بررسی است
با نزدیک شدن به روزهای پایانی آخرین ضرب‌الاجل FATF، بار دیگر هشدارها درباره تعیین تکلیف لوایح مرتبط با آن در مجمع تشخیص مصلحت نظام بالا گرفته است. علی ربیعی، سخنگوی دولت هفته گذشته خبر داد که مجمع با ترکیبی از 2کمیسیون بار دیگر بررسی 2لایحه پالرمو و CFT را در دستور کار قرار داده است. محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز روز گذشته با اعلام اینکه این موضوع در مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال بررسی است، گفت: «نمی‌توان زمان پایان را به‌طور مشخص اعلام کرد.» پایان نامشخص بررسی‌های این لوایح در مجمع در حالی است که بنابر آخرین تصمیم FATF اگر اقدامات لازم از سوی ایران برای تصویب لوایح صورت نگیرد، جلسه دیگری در ارتباط با ایران تشکیل نخواهد شد و نام کشورمان به شکل خودکار در لیست سیاه این گروه قرار خواهد گرفت.
مخالفت دوباره جلیلی با FATF
از سعید جلیلی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مخالفان پیوستن ایران به FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام یاد می‌شود. این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام دیروز در حاشیه نشستی که برای بررسی کلیات لایحه بودجه سال 1399با حضور جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی برگزار شد، با واکنش نسبت به برخی اظهارنظرها پیرامون مسئله FATF در داخل کشور اظهار کرد: دلخوش‌ها درحالی‌که فشارحداکثری بر مردم وارد می‌شود، با یک تسلیت و اشک تمساح دشمن سرخوش می‌شوند.پمپئو می‌گوید این دو لایحه باید بدون تأخیر تصویب شود و کسانی در داخل همان خواسته را پژواک می‌دهند. به گزارش ایسنا، وی با انتقاد از آنچه «تحریم هراسی» عده‌ای در داخل کشور خواند، با استناد به سخنان برخی مسئولان دولت راجع به نبود هرگونه تضمین رفع تحریم از سوی دشمنان، تصریح کرد: درحالی‌که طرف مقابل رسما می‌گوید تصویب این دو لایحه را با پیش شرط نمی‌پذیرد، می‌گویند تصویب کنید و تضمینی هم نیست که چه به‌دست خواهد آمد؛ نتیجه تحریم‌هراسی تحریم‌های بیشتر شده است. معترفند این روند زخمی را التیام نمی‌دهد اما می‌گویند اگر این دو لایحه را تصویب کنیم، برچسب نمی‌خوریم؛ التیام زخم‌های تحریم تدبیر می‌خواهد، نه امید واهی به برچسب نخوردن.
در همینه زمینه :
