اخطار صالحی به اروپا
اگر مکانیزم ماشه فعال شود، از برجام چیزی باقی نمی‌ماند
دیروز در حضور خبرنگاران و رئیس سازمان انرژی اتمی درپوش غول‌پیکر رآکتور خنداب در محل خود قرار گرفت و مدار ثانویه رآکتور به بهره‌برداری رسید. علی‌اکبر صالحی البته در نشست خبری نسبت به ارجاع پرونده هسته‌ای به شورای امنیت هشدار داد و در پاسخ به همشهری از خطرناک‌شدن اوضاع ابراز نگرانی کرد. رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه ارجاع پرونده ایران عواقب خطرناکی دارد، ابراز امیدواری کرد که عقلای عالم با درک شرایط منطقه نگذارند کار به جاهای باریک برسد. رئیس سازمان انرژی اتمی برای نخستین بار از 7میلیارد دلار هزینه‌ای یاد کرد که پس از جنگ ایران و عراق صرف صنعت هسته‌ای شده است. به گزارش همشهری،خلاصه مهم‌ترین اظهارات صالحی را در نشست خبری دیروز می‌خوانید.
فعالیت‌های سازمان انرژی اتمی پس از جنگ آغاز شد. من گفتم مخارج صنعت هسته‌ای پس از سال ۶۸ را درآورده و به دلار به قیمت آن زمان تبدیل کنند. جمعا شش و نیم تا هفت میلیارد دلار خرج صنعت هسته‌ای شده که یک و نیم میلیارد دلار برای تکمیل نیروگاه بوشهر بوده است. اگر ما این میزان را به ۳۰ سال تقسیم کنیم، حدود ۲۰۰ میلیون دلار می‌شود. آیا این میزان برای یک صنعت افتخارآفرین زیاد است؟
ارزش افزوده‌ای که سازمان انرژی اتمی تولید می‌کند، زیاد است. نیروگاه بوشهر 7 هزار کیلووات ساعت برق تولید می‌کند که ارزش آن چیزی حدود ۷۰۰میلیون دلار در سال می‌شود که 3 برابر بودجه ماست. من گفته‌ام این درآمد را به ما بدهید و بودجه هم به ما ندهید. چه سازمان و صنعتی اینگونه سراغ دارید؟ در صنعت هسته‌ای براساس افقی که در تولید برق و استخراج دارد، آن قدر تولید ثروت می‌کنیم که دیگر نیازی به بودجه نداشته باشیم، مالیات زیادی بدهیم و اشتغالات زیادی هم ایجاد کنیم.
چالش ما با غرب ظاهرش هسته‌ای است. اگر هسته‌ای نبود مسئله دیگری برای ما مطرح می‌کردند. الان موشکی را هم مطرح کردند. آنها با اصل جمهوری اسلامی مخالف هستند.
(با اشاره به سابقه آشنایی خود با مدیرکل سازمان بین‌المللی انرژی اتمی) آقای گروسی شخصیتی است که اشراف خوبی به مسائل آژانس دارد آنطور که ایشان گفته جانب انصاف را می‌گیرد و تحت فشار و نفوذ کشورهای صاحب نفوذ نمی‌رود. او عکس‌العمل ایران را اگر به‌گونه‌ای دیگر عمل شود می‌داند.
در چارچوب پادمان، پروتکل الحاقی و برجام با آژانس همکاری می‌کنیم. خارج از این چارچوب تعهدی نداریم. به آنچه ملتزم شدیم، عمل می‌کنیم. در برجام هم همین کار را کردیم. همکاری ایران با آژانس کمافی‌السابق در قالب پادمان، پروتکل و برجام ادامه می‌یابد.
آژانس سؤالاتی داشت. عده‌ای آمده‌اند و گزارشاتی در اختیار آژانس قرار دادند که آژانس براساس آن، سؤالاتی مطرح کرده که به آنها پاسخ دادیم. آخرین پاسخ‌ها 4-3هفته قبل داده شد ولی این پاسخ‌ها در چارچوب تعهدات ماست.
(در پاسخ به این سؤال که راه‌اندازی ثانویه چه پیامی برای طرف غرب به‌ویژه آمریکا دارد؟) اهل فن می‌دانند قدم‌های ایران چقدر بلند است. طرف مقابل می‌داند اگر در رآکتور اراک کمک نکند، با توانمندی خودمان، آن را به سرانجام می‌رسانیم.
(درباره مذاکرات رئیس‌جمهور ایران و نخست‌وزیر ژاپن) این پیشنهاد وجود دارد که رئیس‌جمهوری فتوای رهبری را امضا کند و دیگر کشورها هم آن را امضا کنند، به شرطی که تحریم‌ها هم رفع شود. اینکه در ژاپن همین چارچوب مطرح شده باشد، من اطلاع ندارم. آنها هم علاقه‌مند به پادرمیانی هستند، ولی ایران تأکید می‌کند که مذاکره مجدد در برجام معنا ندارد و تا تحریم‌ها برداشته نشود، ایران هیچ اقدامی انجام نخواهد داد. مسئله‌ای هم از سوی دکتر ظریف مطرح شده و آن، تسریع در تصویب پروتکل الحاقی است.
(درباره گام پنجم کاهش تعهدات از سوی ایران) صحبت‌کردن درباره گام پنجم زود است. این مسئولیت با آقای روحانی است که صحبت جدی از سوی ایشان نشده است.
(درباره به‌کار بردن مکانیزم ماشه توسط اروپا) اروپا می‌خواهد برجام پابرجا بماند. توانایی اروپا به ایستادگی در برابر آمریکا بستگی دارد که متأسفانه نشان داد توان ۲۸ کشور کمتر از ایستادگی و استقلال یک ایالت مانند کالیفرنیا است. اگر مکانیزم ماشه فعال شود، از برجام چیزی باقی نمی‌ماند. این تناقض در گفتمان اروپایی‌هاست. امیدواریم این گفتمان اروپا اصلاح شود چراکه این گفتمان موجب هم‌ردیف شدن اروپا با آمریکای بدعهد می‌شود.
آنچه در عالم واقع رخ می‌دهد،این است که بازی در حال رسیدن به جاهای خطرناک است. ناظران بین‌المللی معتقدند ایران تا به امروز در بازی شطرنج دست برتر را داشته است. باید از این چالش با درایت و تدبیر عبور کرد.
ان‌شاءالله پرونده ایران به شورای امنیت نمی‌رود چرا که این مسئله به سود هیچ‌کس نیست. عقلا در چنین وضعیتی صدایشان آنقدر رسا خواهد شد که کار به این مرحله نرسد چراکه مناسبات منطقه و جهان تغییر می‌یابد.
در همینه زمینه :
