مقابله با گرد و غبار استانی می‌شود

الهام مصدقی‌راد _ خبر‌نگار

کارگروه ملی مقابله با گردوغبار که متشکل از 17دستگاه اجرایی است، در حال آغاز فعالیت ویژه در استان‌های درگیر پدیده گردوغبار است. قرار است، بررسی  فعالیت‌های مرتبط در مقابله با گردوغبار از تمرکز در ستاد مقابله با گردوغبار کشور، خارج و استان‌های درگیر به‌صورت مجزا اقدامات مؤثر در این حوزه را دنبال کنند. هدف آن است که استان‌ها بتوانند با توان داخلی هر منطقه به مقابله با ریزگردها بروند و به کاهش پدیده گردوغبار در منطقه خود کمک کنند.

علی محمد طهماسبی، ‌دبیر کارگروه ملی مقابله با گردوغبار به همشهری گفت: فعالیت این کارگروه‌ها، دستگاه‌های استانی را به موضوع حساس کرده و می‌تواند بودجه استانی را  برای مقابله با گردوغبار احیا کند.
25 استان کشور با پدیده گردوغبار مواجه هستند که حدود 35میلیون هکتار از وسعت کشور را شامل شده است. به جز استان خوزستان که جدی‌ترین استان درگیر با گردوغبار است، استان‌های سیستان‌وبلوچستان، کرمان، خراسان رضوی، خراسان شمالی، ایلام، هرمزگان، سمنان، اصفهان، یزد و گلستان با گردوغبار نسبتا بالا مواجهند. قرار است تا پایان سال‌جاری در تمامی این استان‌ها کارگروه استانی مقابله با گردوغبار با حضور 17دستگاه اجرایی و به ریاست استاندار تشکیل شود. تاکنون این کارگروه در بیشتر استان‌های مذکور تشکیل شده و قرار است به‌زودی با سفر دبیر کارگروه ملی مقابله با گردوغبار به اصفهان، یزد، خراسان شمالی و گلستان، این استان‌ها نیز دارای کارگروه منسجم برای مقابله با پدیده گردوغبار شوند.
علی‌محمد طهماسبی به همشهری می‌گوید: با فعالیت کارگروه‌های استانی، اهمیت مسئله گردوغبار در این استان‌ها افزایش خواهد یافت. برخی مسئولان استانی پدیده گردوغبار را صرفا مختص استان خوزستان می‌دانند و وجود نشانه‌های این پدیده در استان‌های خود را جدی نمی‌گیرند. اما از مجموع ۳۴میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار مناطق غبارخیز کشور که با شدت‌های مختلف در 25 استان وجود دارد، 4میلیون و 500هزار هکتار در استان سمنان قرار دارد. از 5میلیون هکتار کانون بحرانی کشور نیز حدود 2میلیون هکتار در خراسان جنوبی واقع شده است و به‌گفته مدیران استانی محیط‌زیست، در دهه‌های اخیر کانون‌های فرسایش خاک دراین استان افزایش یافته است. 11درصد مساحت کانون‌های بحرانی هم در خراسان رضوی است. تاکنون برای مقابله با پدیده گردوغبار از اعتبارات ملی و صندوق توسعه ملی استفاده شده است و در لایحه بودجه 99کشور نیز تخصیص 100میلیون یورو برای مقابله با گردوغبار کشور درنظر گرفته شد که درصورت تصویب در مجلس، امکان تخصیص آن فراهم خواهد شد. تشکیل کارگروه در استان‌های درگیر گردوغبار، اما امکان تخصیص بودجه‌های استانی در این حوزه را نیز فراهم می‌کند. طهماسبی می‌گوید: لازم است با توجه به شرایط کنونی کشور، اتکای استان‌ها تنها به بودجه‌های ملی نباشد که از ظرفیت‌های استانی نیز بهره‌مند شوند و بودجه‌های استانی را به‌صورت پایدار استفاده کنند.

شمال غبارخیز
در عمده استان‌های درگیر پدیده گردوغبار، مراتع تحت فشار چرای گسترده دام قرار دارند، معادن به‌طور گسترده فعالیت می‌کنند، برداشت آب از ذخایر آب زیرزمینی زیاد است و یا در مجاورت کشورهای دارای گردوغبار قرار دارند. این عوامل موجب شده است، گردوغبار در این استان‌ها شدت بیشتری داشته باشد. استان‌های شمالی نیز از گردوغبار در امان نمانده‌ا‌ند. صرف قرار گرفتن در کنار دریای خزر، وقوع گردوغبار در استان‌های شمالی را منتفی نکرده است. استان گلستان، هم‌اکنون در فهرست استان‌های دارای گردوغبار قرار گرفته که اگر اقدامی صورت نگیرد، افزایش نیز خواهد یافت. آنگونه که طهماسبی می‌گوید وجود تالاب‌هایی که قسمتی از آنها دچار خشکیدگی شده‌اند و نزدیکی به مرز ترکمنستان که دارای پدیده گردوغبار است از عوامل رخ‌داد این مسئله در استان است که البته به‌تازگی فرسایش بادی نیز به آن افزوده شده است.