ترافیک در گرافیک
محسن سلیمانی از ارائه گسترده آثار به ششمین دوسالانه سرو نقرهای میگوید
سرو نقرهای مهمترین اتفاق حوزه گرافیک ایرانی است؛ دوسالانهای که انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران برگزار میکند و اکنون به دوره ششم رسیده است. گرافیستهای ایرانی مجموعه آثار خود را در حوزههای گوناگون گرافیک از طرح جلدها و نشانهها تا تبلیغات محیطی و سفارشهای تجاری به سرو نقرهای میفرستند و آثار راه یافته در طول یک هفته به نمایش گذاشته میشود و در نهایت برگزیدگان هر رشته معرفی میشوند.
این روزها نمایشگاه آثار ششمین دوره سرو نقرهای در خانه هنرمندان دایر است. چیزی که بیشتر از همه جلب توجه میکند ازدحام آثار است؛ آنقدر که گالریها جایی برای ارائه درست آثار ندارند. جمعیت هنرمندان در روز افتتاحیه و روزهای بعد بسیار زیاد بوده است. ازدحامی که از یک سو موجب خوشحالی است و از سوی دیگر محدودیت فضاهای موجود در تهران را برای برگزاری دوسالانههای اینچنینی نشان میدهد. در حاشیه دوسالانه با محسن سلیمانی، دبیر ششمین دوره سرو نقرهای گفتوگو کردهایم.
ازدحام کارها به اندازهای است که در بعضی از بخشها جای مناسبی برای نمایش آثار فراهم نیست. پوسترها عملاً از کف تا سقف گالری نصب شدهاند و بخش لوگوها و نشانهها نیز بسیار کوچک به نمایش درآمده؛ درحالیکه یکی از اصلیترین ویژگیهای چنین نمایشگاهی باید ارائه درست آثار باشد تا آثار هنرمندان به بهترین شکل دیده شود.
حرف شما کاملاً درست است. امسال میزان آثار رسیده تقریباً دوبرابر دوسالانه گذشته بود؛ حتی اعضای شورای سیاستگذاری مجبور شدند بعضی از آثار را با وجود شایستگی حذف کنند. اما جای بیشتری برای ارائه نداشتیم و متأسفانه مجبور شدیم کارها را در بعضی بخشها خیلی فشرده به نمایش بگذاریم. مجبور بودیم که آثار رسیده را در گالریهای مختلف خانه هنرمندان تقسیم کنیم.
آیا بهتر نیست که سرو نقرهای در جایی بزرگتر برگزار شود؟
سرو نقرهای را انجمن صنفی طراحان گرافیک برگزار میکند. تنها جایی که مثل بقیه انجمنهای صنفی هنری میتوانیم به رایگان از آنجا استفاده کنیم، خانه هنرمندان است. انجمن کاملاً صنفی است و به آن معنا درآمدی ندارد. شاید بتوانیم حامیان مالی بیشتری جذب کرده و دورههای بعد را در جای بزرگتری برگزار کنیم.
آیا سالانه شدن سرو نقرهای نمیتواند راهکار مناسبی برای کاستن از ازدحام آثار باشد؟
دوسالانه در همه دنیا یک رویه معمول است. سالانه شدن شاید سبب شود که کیفیت آثار پایین بیاید. فعالیت گرافیستها مبتنی بر سفارش است و معمولاً 2 سال برای اینکه هنرمندی سفارشهای لازم را بگیرد و بهدرستی آنها را اجرا کند، زمان مناسبی است.
اما مشکل اینجاست که بعضی بخشها کمرنگتر میشوند؛ مثلاً پوسترها را میشود از کف زمین تا سقف چسباند و به هر حال به نوعی نمایش داد اما طرح جلدها را هم میشود؟ یکی از وجوه تمایز کتابهای ایرانی طراحی متفاوت جلد آنهاست. اما در دوسالانه فعلی طرح جلدها بسیار محدود ارائه شده بودند.
درست است اما ما در طرح جلدها نمیخواستیم از استانداردها عدول کنیم. 15ویترین برای ارائه طرح جلدها داشتیم و با وجود اینکه مجبور شدیم بعضی از آثار را حذف کنیم اما به ارائه طرح جلدها به شکل نامناسب تن ندادیم و آنها را در ویترینها ارائه کردیم تا فرصت ارائه، تماشا و تأمل از دست نرود.
یکی از مسائل عمومی سالهای اخیر نبود فونتهای فارسی است. الان که استفاده از گوشیهای هوشمند فراگیرتر شده، این مشکل بسیار بیشتر جلوه کرده است. فونتهایی که ما بهکار میبریم اغلب عربی است یا نسخههای اصلاح شده این فونتهاست. دیدهام که یک بخش جداگانه به فونتها و تایپفیسها اختصاص دادهاید؛ البته وظیفه سفارش چنین کارهایی برعهده نهادهای بزرگتر مثل فرهنگستان زبان و ادب فارسی و... باید باشد اما صنف طراحان گرافیک برای طراحی فونتهای فارسی ارائه کردهاند؟
ما بخش ویژه دوسالانه را بهخاطر اهمیت موضوع به تایپفیس اختصاص دادیم تا هنرمندان کارهای تازه خود را در حوزه طراحی فونت فارسی آنجا ارائه کنند. از هنرمندان باسابقهتر در این حوزه نیز دعوت کردیم تا حتماً در دوسالانه شرکت کنند. نشست تخصصی ما که امروز برگزار میشود هم درباره فونت و تایپفیس است اما فونت فارسی و طراحی خطها و فونتهای اختصاصی باید بهعنوان یک ضرورت جابیفتد. الان شرکت پست به یکی از طراحان خلاق در این حوزه سفارش فونت اختصاصی داده است. سفارشدهندگان در حوزههای صنعتی یا نهادها و مؤسسههای دولتی باید بپذیرند که برای هویتسازی به فونت اختصاصی نیاز دارند. ما باید با نشستهای پژوهشی و اختصاص دادن بخش ویژه و جایزه ویژه به فونت فارسی ضرورت ماجرا را جابیندازیم و سفارشدهندگان نیز باید به این ضرورت برسند تا شاهد مشکلاتی که گفتید، نباشیم. راه درازی در این حوزه پیش رو داریم.
اختتامیه ششمین دوسالانه سرو نقرهای چه زمانی برگزار میشود؟
اختتامیه شامگاه جمعه در تالار جلیل شهناز خانه هنرمندان برگزار خواهد شد و برگزیدگان ششمین دوسالانه آنجا معرفی میشوند.