کاهش مصرف غذاهای آماده اولویت زندگی شود

محسن زراعتی_متخصص تغذیه

واژه فست‌فود به‌معنای غذاهایی است که خیلی سریع تولید و مصرف می‌شوند و حتی می‌توانیم نان و پنیر را هم به‌دلیل اینکه می‌توان آن را خیلی سریع آماده کرد در رده غذاهای فست‌فودی قرار دهیم. اما نگرش مردم به کلمه فست‌فود عموما سمت مواد غذایی مضر می‌رود. کنسروی که 3سال تاریخ انقضا دارد چطور می‌تواند در این مدت طولانی خارج از یخچال نگهداری شود و بعد مورد استفاده قراربگیرد، درحالی‌که یک خورش یا نان و پنیر را حتی در شرایط نگهداری بسیار خوب، بیش از 3روز نمی‌توان استفاده کرد؟ استفاده از مواد نگهدارنده در فست‌فودها یکی از مهم‌ترین دلایل تأکید پزشکان به استفاده کم از کنسروها و مواد غذایی آماده از این دست است. اگر استفاده از مواد غذایی آماده درسبد خانواده از حجم بالا و اهمیت زیادی برخوردار باشد، استفاده مداوم و طولانی‌مدت از این نوع غذاها برای سلامتی افراد ضررهایی بسیار جدی درپی خواهد داشت. امروزه شاهد هستیم برخی سرطان‌ها در جامعه شایع شده است که ازآن جمله می‌توان به سرطان دستگاه گوارش و سرطان معده اشاره کرد. سرطان‌هایی که ناشی از مصرف مداوم غذاهای آماده از جمله سوسیس، کالباس و کنسرو است. متأسفانه به‌دلیل علاقه نسل جوان به استفاده از این نوع غذاها، تغییر سبک زندگی مردم و نبود وقت کافی برای انجام پخت‌وپز در خانه، استفاده از این مواد غذایی به‌شدت رو به افزایش است و تعداد مراکز عرضه نیز رشد چشمگیری پیدا کرده است. مواد نگهدارنده استفاده شده در مواد غذایی آماده در این مراکز، می‌تواند منجر به تکثیر سلول‌های سرطانی در بدن افراد شده و زمینه‌ساز بروز مشکلات جدی در افراد شود. البته این به این معنا نیست که افرادی که در ماه یک یا دو بار از این نوع از غذاها استفاده می‌کنند، دچار این بیماری می‌شوند بلکه، روی سخن با کسانی است که در هفته چندبار از چنین مواد غذایی استفاده می‌کنند. گروه‌های دانشجویی خصوصا دانشجویانی که درخوابگاه زندگی می‌کنند یا امکاناتی برای پخت‌وپز ندارند در زمره گروه‌هایی هستند که می‌توانند در معرض بیماری‌های ناشی از استفاده زیاد فست‌فودها قرار بگیرند. این دسته از افراد باید عادت استفاده از فست‌فودها و مواد غذایی که در آنها از مواد نگهدارنده استفاده شده است، ترک کنند یا مقدارمصرف  خود را کنترل و دنبال جایگزین کردن غذاهای سالم‌تر، کم‌نمک‌تر، کم‌روغن‌تر و حتی‌المقدور بدون مواد نگهدارنده باشند. آمارها نشان می‌دهد جوانانی که مبتلا به سرطان معده شده‌اند، در هفته چندبار از مواد غذایی آماده و فست‌فودها استفاده کرده‌اند یا از نمک که ماده نگهدارنده مهمی به‌شمار می‌رود در غذای خود زیاد استفاده می‌کنند. جالب است بدانید که استفاده از نمک و مواد نگهدارنده سبب بهبود چشمگیر طعم و مزه غذاهای آماده می‌شود و به نوعی افراد را معتاد به مصرف چنین غذاهایی می‌کند. ازهمین‌رو است که نمی‌توانیم به افراد توصیه ‌کنیم که اصلا از سوسیس و کالباس یا مواد غذایی آماده استفاده نکنند بلکه، توصیه بر این است که در هر ‌ماه تعداد دفعات استفاده خود از این مواد غذایی را به حداقل برسانند تا بتوانند زندگی سالم‌تر و بهتری را تجربه کرده و از احتمال ابتلا به انواع سرطان در بدن خود کم کنند. این را نیز باید بدانیم که بدن انسان در روز به اندازه مشخصی نمک نیاز دارد که باید تامین شود اما در فست‌فودهایی مانند پیتزا، حداقل به اندازه 2برابر نیاز بدن، نمک وجود دارد. توصیه می‌شود که اگر افراد احساس می‌کنند که نمی‌توانند خوردن فست‌فود را ترک کنند از فست‌فودهایی استفاده کنند که سلامت‌تر هستند. به‌عنوان نمونه استفاده از ساندویچ‌های مرغ به‌دلیل استفاده خیلی کم از مواد نگهدارنده برای حفظ آن‌ها، یکی از راه‌های جلوگیری از ورود مواد نگهدارنده به بدن است. از سوی دیگر، قیمت این نوع از ساندویچ‌ها در مقابل ساندویچ‌هایی که در تولید آنها از سوسیس و کالباس استفاده شده، ارزان‌تر و مقرون به‌صرفه‌تر است. حتی اگرساندویچ مرغ در منزل تهیه شود، سلامت آن بیشتر خواهد بود و اعضای خانواده لذت بیشتری از استفاده آن می‌برند. در پایان باید به این نکته توجه کرد که دورنگه‌داشتن فرزندان از فست‌فودها و جایگزین کردن موادغذایی سالم و بهداشتی از بدو کودکی، اثر‌گذاری بالایی در جهت دادن به عادت‌های غذایی بچه‌ها خواهد داشت و می‌تواند منجر به کاهش میل و علاقه آنها به مصرف پیتزاها و مواد غذایی مانند آن شود. بنابراین باید در تربیت غذایی کودک به این موضوع توجه و به‌گونه‌ای عمل کرد که در آینده فرزند، به استفاده از غذاهای فست‌فودی رغبت پیدا نکند و خوردن مواد غذایی سالم را اولویت اساسی در رژیم غذایی خود بداند. در این راه، نیاز است والدین نیز با تغییر عادت‌های غذایی خود، شرایط را برای استفاده کمتر از مواد نگهدارنده در خانه فراهم کنند.