جذابیت‌های پنهان پسماند
برگزاری نمایشگاه بین‌المللی مدیریت پسماند با رویکرد ارائه آخرین دستاوردها و نوآوری‌ها
محمود مولایی _ خبرنگار
زباله یا دوریختنی‌هایی که به‌نظر بی‌فایده هستند، می‌توانند مفید باشند. مفید به اندازه خلق یک اثر هنری، مانند مجسمه‌ای که تصویر یک زن را نشان می‌دهد. کارهایی که با پسماند انجام می‌شود، می‌تواند کاربردی باشد، مانند زباله‌ای که قابلیت تبدیل به یک چراغ مطالعه را دارد، یا به گلدانی برای گل‌های آپارتمانی تبدیل شوند. پسماند می‌تواند به ابزاری کاربردی برای انسان‌ها بدل شود؛ بدون آنکه زباله بی‌اهمیت، نابود شده یا حتی چندش‌آور به‌نظر برسد. حالا دیدگاه بسیاری از شهروندان بر این است که پسماند ارزشمند است و در کنار تولید انرژی می‌تواند به هنرهای تجسمی تبدیل شود و جلوه بصری‌ای ایجاد کند، دیگر زباله زشت نیست و جذابیت‌های پنهانی دارد.
آخرین دستاوردها و نوآوری‌ها درباره مدیریت پسماند، بازیافت، خدمات شهری، ماشین‌آلات و تجهیزات وابسته در دومین نمایشگاه بین‌المللی در شرایطی به نمایش گذاشته شد که رئیس شورای شهر تهران از آن بازدید کرد. محسن هاشمی، صبح دیروز همراه مجتبی یزدانی، معاون خدمات شهری شهرداری تهران نزدیک به 2ساعت پای صحبت‌های غرفه‌داران نشست. در یکی از غرفه‌ها تولید زغال و کربن‌اکتیو از پسماند تَر همراه شیرابه مورد توجه قرار گرفت. مسئول غرفه گفت: «شیرابه‌ها به زمین می‌رود و آلودگی به هوا. برای همین، کربن تولید می‌کنیم که در ذوب‌آهن استفاده می‌شود و چینی‌ها هم می‌توانند کربن را پیش‌خرید کنند و قول‌هایی در این‌باره داده‌اند.» در غرفه دیگر تهیه گلدان با تفاله نیشکر که بعد از 80تا 100روز جذب خاک می‌شود، توضیح داده شد. مسئول غرفه گفت: «ما در دانشگاه شریف چنین فعالیتی داریم و هنوز تولید به‌معنای واقعی نداریم. با این گلدان نیازی به گلدان پلاستیکی نیست و دیگر لازم نیست گیاه از گلدان خارج شده و در زمین کاشته شود و کار جدیدی است.» بعد رئیس شورای شهر سؤال کرد که الان مشکل چیست که گفته شد: «ما نیاز به بودجه‌ای داریم تا با راه‌اندازی کارگاهی فعالیت خود را شروع کنیم.»
محسن هاشمی که با صبوری به صحبت‌های غرفه‌داران گوش می‌داد، روی اجرای طرح تفکیک پسماند از مبدأ تأکید داشت.
وضعیت طرح کاپ
طرح کاپ یا کاهش آلودگی که سازمان مدیریت پسماند در دوره جدید آن را به مرحله اجرا درآورده، چندان مورد توجه محسن هاشمی قرار نگرفت.
رئیس شورای شهر تهران در ادامه بازدید از نمایشگاه پسماند در محل شهر آفتاب در جمع خبرنگاران حاضر شد و از اهمیت موضوع پسماند گفت. هاشمی یادآور شد: «موضوع پسماند در جهان هم در اولویت تحقیق است و هم در اولویت توسعه و هم اجرا می‌شود اما کشور ما نسبت به این موضوع عقب است. الان خوشبختانه نسبت به این مسئله توجه بیشتری می‌شود. البته همانطور که گفته شد حتی یک گرم از پسماند را نباید بیرون بریزند. در نهایت باید یک مقدار گردوغبار به‌صورت خاکستر بماند و تا 99.9درصد پسماند استفاده شود. معمولا بیشتر از 30تا 40درصد از پسماند، خشک است که سریعا می‌توان از آن استفاده کرد. درواقع نحوه بازیافت مهم است که از طریق زباله‌گردی نباید شکل بگیرد و باید با روش تفکیک از مبدأ اتفاق بیفتد.» او ادامه داد: «پس از آن استفاده از زباله تَر است که به روش‌های مختلفی مانند زباله‌سوز، هاضم و روش‌هایی که امروز به‌صورت خانگی ابداع شده، می‌توانند آن را تبدیل به کود کنند یا اینکه تبدیل به گاز کنند و از آن انرژی و گرما بگیرند. این همان روشی است که در دنیا استفاده می‌شود.»
سرمایه‌گذاران خارجی
در این نمایشگاه، سرمایه‌گذاران خارجی هم به شکل محدود غرفه دارند. رئیس شورای شهر تهران در پاسخ به سؤالی درباره سرمایه‌گذاران خارجی در مدیریت پسماند گفت: «احتیاجی به سرمایه‌گذاری خارجی وجود ندارد؛ زیرا سرمایه‌گذاران داخلی می‌توانند فعالیت در این حوزه را پیش ببرند و آن را تکنولوژیکی کنند. برای همین در وضعیت فعلی سرمایه‌گذاری خارجی خیلی فکر نمی‌کنم جواب دهد.» او همچنین درباره انتقال نمایشگاه‌ها به مجموعه شهر آفتاب عنوان کرد: «هم‌اکنون مذاکراتی شروع شده و می‌دانید که نمایشگاه‌های بین‌المللی آن شرکتی است که براساس اصل 44قانون اساسی باید خصوصی‌سازی شود و عمدتا نمی‌تواند فعالیت کند. درواقع باید به سبکی بیاید و به‌نظر من، با همین شهر آفتاب مشترک شده و تبدیل به یک شرکت شوند. همچنین یک مقدار هم سهامدار بخش خصوصی داشته باشند و طوری فعالیت کنند که محل برگزاری نمایشگاه‌ها سبب به‌وجود آمدن مشکلات و ترافیک نشود.»
