زمستان‌داغ در انتظار بازارها

قیمت هر دلار آمریکا دیروز بار دیگر رشد کرد و به محدوده 12هزار و 800تومان و در برخی ساعات به 13هزار تومان رسید. به موازات رشد قیمت دلار، سکه و شاخص‌های بورس هم درحال رشد هستند. به اعتقاد کارشناسان، این رویه صعودی قیمت دلار، طلا و شاخص بورس احتمالا ادامه خواهد داشت.

به گزارش همشهری، قیمت هر دلار آمریکا از هفته نخست آبان‌ماه که به 11هزارو 150تومان رسیده بود، تا دیروز که به 12هزارو 800تومان رسید، نزدیک به 15درصد رشد کرده است. یک هفته پیش عبد‌الناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی علت رشد قیمت دلار را تعلل برخی صادر‌کنندگان برای عرضه ارز به سامانه نیما اعلام کرده بود اما روز سه‌شنبه ‌نظرش عوض شد و علت افزایش قیمت دلار را حضور دلالان در بازار اعلام کرد. به موازات این سخنان در روز سه‌شنبه فرمانده انتظامی تهران بزرگ هم اعلام کرد برای برخورد با دلالان بازار ارز، دستور ویژه صادر کرده است. با وجود این اظهارات، کارشناسان می‌گویند دلیل افزایش قیمت ارز کاهش فروش نفت و ذخایر نفتی و چشم‌انداز تورمی در اقتصاد حتی تحت‌تأثیر افزایش قیمت بنزین است.
اما دیروز کامران سلطانی‌زاده، رئیس شورای‌عالی کانون صرافان ایرانیان در جمع خبرنگاران گفت: منابع بانک مرکزی منابع خوبی است و روند عرضه ارز در سامانه نیما و صرافی‌ها به همه نیازهای واقعی پاسخ می‌دهد. او با بیان اینکه افزایش قیمت بنزین اثر جدی بر نرخ ارز ندارد، گفت: با وجود افزایش 200درصدی قیمت بنزین، نرخ ارز 2 تا 5درصد نوسان داشته که این افزایش قیمت هم امکان بازگشت به نرخ قبل را دارد. به گفته او، شرایط حاکم بر بازار نشان می‌دهد افزایش نرخ ارز به‌صورت جهشی رخ نمی‌دهد. شهاب ابراهیم قربانی، دبیرکل کانون صرافان هم با پیش‌بینی بازار ارز تا پایان سال، گفت: چشم‌انداز بازار تا پایان سال مثبت است و انتظار ثبات بازار را داریم و حتی می‌توانیم شاهد کاهش نرخ ارز نیز باشیم. قربانی درباره سقف خرید 2000یورو یک‌بار در سال نیز گفت: مذاکراتی برای افزایش سقف و همچنین تعداد دفعات خرید با بانک مرکزی داشته‌ایم اما اکنون بسیاری از متقاضیان حتی کمتر از سقف خرید می‌کنند و با این آمارها بانک مرکزی معتقد است به افزایش سقف نیازی نیست. هم‌اکنون سقف خرید ارز برای هر کدملی در سال یک‌بار و تا سقف ۲۲۰۰ دلار است.
همه این سخنان در حالی است که اقتصاددانان معتقدند قیمت‌ها در بازار بر مبنای میزان تقاضا و عرضه تعیین می‌شود و تفکیک جنس تقاضا، برمبنای دلالی یا دیگر گونه‌ها، چندان شدنی و قابل شناسایی نیست. ضمن اینکه هر سال همزمان با نزدیک‌شدن به پایان سال و همینطور نزدیک‌شدن به زمان ژانویه و سفر‌های خارجی، حجم تقاضا برای خرید ارز افزایش می‌یابد و به رشد قیمت‌ها منجر می‌شود. به همه اینها باید نیاز‌های ارزی دولت در پایان سال را هم اضافه کرد. تحلیلگرانی که با همشهری صحبت کرده‌اند، گفته‌اند کاهش فروش نفت به کاهش درآمد‌های ارزی دولت منجر شده و این یکی از عوامل کاهش ذخایر ارزی و رشد قیمت دلار است. ضمن اینکه اگر‌چه قبلا مسئولان رابطه بین افزایش قیمت بنزین و ارز را کتمان می‌کردند، اما اکنون تحلیلگران می‌گویند افزایش قیمت بنزین به رشد تورم منجر می‌شود و رشد تورم، کاهش ارزش پول را به‌دنبال دارد. کاهش ارزش پول ملی به‌معنای افزایش قیمت ارز است.

   کامران سلطانی‌زاده، رئیس شورای‌عالی کانون صرافان ایرانیان : منابع بانک مرکزی منابع خوبی است و روند عرضه ارز در سامانه نیما و صرافی‌ها به همه نیازهای واقعی پاسخ می‌دهد

   هر سال همزمان با نزدیک‌شدن به پایان سال و همینطور نزدیک‌شدن به زمان ژانویه و سفر‌های خارجی، حجم تقاضا برای خرید ارز افزایش می‌یابد و به رشد قیمت‌ها منجر می‌شود

افزایش 20درصدی دلار تا پایان سال

سید‌بهاء‌الدین حسینی هاشمی، کارشناس اقتصادی و مالی درباره افزایش قیمت ارزگفت: مهم‌ترین عامل مؤثر بر قیمت ارز مقدار عرضه و تقاضا‌ست، بنابراین زمانی که تقاضا افزایش یا عرضه کاهش پیدا می‌کند، قیمت ارز افزایش می‌یابد. او افزود: آنچه مسلم است، صادرات نفت به حداقل رسیده و این موضوع را مقام‌های ارشد کشور و حتی رئیس‌جمهوری هم اعلام کرده‌اند، بنابر‌این طبیعی است همه احساس می‌کنند منابع ارزی کم شده و در آینده نیز کمتر خواهد شد و این موضوع به افزایش حجم تقاضا برای بازار منجر خواهد شد و کسانی که تقاضای ارزی دارند، به خرید اقدام می‌کنند. او با تأکید بر اینکه جامعه اقتصادی کشور بسیار هوشمند است و از نحوه تخصیص ارز متوجه می‌شود که مقدار منابع و مصارف ارزی چقدر است، ادامه داد: من فکر می‌کنم قیمت دلار با یک شیب ملایم تا پایان سال بین 10 تا 20درصد افزایش یابد. حسینی‌هاشمی با بیان اینکه درکنار این موضوعات بانک مرکزی هم کارایی بازار ارز را از بین برده، تأکید کرد: بانک مرکزی آنقدر شرایط سختی برای تخصیص ارز تعیین کرده که نیازهای ارزی به‌سختی مرتفع می‌شود. مثلا به وارد‌کننده‌هایی که نیاز ارزی دارند به‌راحتی ارز اختصاص پیدا نمی‌کند در نتیجه زمانی که متقاضیان ارز نتوانند نیاز‌هایشان را از بازار نیمایی تامین کنند، ارز مورد نیازشان را از بازار آزاد خواهند خرید و این موضوع تقاضا را در این بازار افزایش خواهد داد. این تحلیلگر مالی و اقتصادی ادامه داد: به غیر از سرریز‌شدن تقاضای نیمایی به بازار آزاد، صادر‌کننده‌ها هم اگر‌چه موظف شده‌اند که ارزشان را در سامانه نیما بفروشند، اما باز هم مقاومت‌هایی برای عرضه ارز در سامانه نیما وجود دارد. او تأکید کرد: بنابراین عواملی چون افزایش تقاضا برای ارز، فضای روانی در بازار ارز، کاهش صادرات نفت، تهدید‌های بیرونی و همچنین بروز ناآرامی‌های داخلی همگی دست به‌دست هم داده که به افزایش قیمت ارز منجر شده است. حسینی‌هاشمی در پاسخ به این پرسش که آیا قیمت ارز تا پایان سال به 13هزارو 500تومان خواهد رسید یا خیر، گفت: من فکر می‌کنم قیمت دلار بیش از این رشد خواهد کرد زیرا عامل افزایش قیمت بنزین را هم باید به عوامل قبلی اضافه کرد. افزایش قیمت بنزین تورم 10درصدی را به اقتصاد تحمیل می‌کند و افزایش تورم هم‌ یعنی تضعیف پول ملی و افزایش قیمت ارز، بنابر‌این چنانچه قیمت ارز رشد نکند، اتفاق عجیبی افتاده است. این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه قیمت دلار همین حالا هم با نرخ تورم همخوانی ندارد، اضافه کرد: مسئولان گفته‌اند در حال کنترل قیمت‌ها هستند اما چطور ممکن است دولت توانایی کنترل میلیون‌ها بازار بزرگ و کوچک را در سطح کل کشور برای کنترل و نظارت داشته باشد، بنابر‌این نمی‌توان از افزایش قیمت‌ها جلوگیری کرد. به گفته او، البته تامین درآمد‌های ارزی ناشی از کاهش مصرف بنزین منجر خواهد شد دولت روزی 30میلیون دلار عایدی حاصل از افزایش قیمت بنزین داشته باشد و این امر می‌تواند تا حدی از رشد قیمت ارز جلوگیری کند، با این حال، رشد 20درصدی قیمت ارز با همه این عوامل بسیار محتمل است.

تأثیر افزایش قیمت بنزین بر قیمت دلار

محمدرضا پورابراهیمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس درباره افزایش نرخ دلار و قیمت سکه و طلا در روزهای اخیر، گفت: پس از افزایش قیمت بنزین، تورمی شامل تورم محاسباتی و تورم انتظاری شکل می‌گیرد. از افزایش 500تومانی قیمت بنزین 2درصد تورم مستقیم و غیرمستقیم ایجاد می‌شود و در اثر افزایش قیمت بنزین از 1000تومان به 3000تومان نیز تورم 3.2درصدی ایجاد خواهد شد که مجموع آنها که تورم محاسباتی را تشکیل می‌دهد، 5.2درصد می‌شود. او با بیان اینکه اثر تورمی در میان‌مدت و بلندمدت می‌تواند برابری ارزش پول ملی در مقایسه با ارزهای خارجی را تحت‌تأثیر قرار دهد نه در کوتاه‌مدت، اضافه کرد: رشد نرخ ارز در اثر افزایش قیمت بنزین در میان‌مدت انجام می‌گیرد؛ یعنی افزایش نرخ ارز در کوتاه‌مدت مبنای منطقی ندارد. پورابراهیمی با اشاره به تأثیر افزایش حجم نقدینگی در افزایش نرخ ارز، اعلام کرد: دولت ادعا می‌کند تمام درآمد حاصل از افزایش نرخ بنزین را میان مردم توزیع می‌کند. این تصمیم به‌معنای تزریق 36هزار میلیارد تومان نقدینگی به چرخه تقاضای کشور است که در میان‌مدت و بلندمدت موجب اثر تورمی می‌شود. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اگر تورم در میان‌مدت مدیریت نشود، ارزش پول ملی تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد، گفت: منشأ تغییرات قیمتی سایر دارایی‌ها به وسیله نرخ ارز تعیین می‌شود. تغییراتی که در سکه، خودرو و طلا در روزهای اخیر ایجاد شده، به واسطه نرخ ارز است، اگر قیمت ارز مدیریت شود، نرخ آنها نیز مدیریت می‌شود، در غیر این صورت قیمت‌ها با رشد مواجه می‌شوند.

دلار، طلا و بورس تا پایان سال صعودی هستند

حسین زمانی درمزاری، کارشناس بازار‌های مالی درباره آینده بازار ارز، طلا و سهام گفت: محدوده 12هزارو 800تومان ناحیه مقاومت قیمت دلار است و تاکنون چندین بار بعد از افزایش قیمت بنزین به این منطقه نزدیک شده اما نتوانسته است از این محدوده عبور کند، اما چنانچه قیمت دلار از این منطقه عبور کند، قیمت هر دلار آمریکا تا محدوده 13هزارو 800تومان در گام نخست رشد خواهد کرد. او با بیان اینکه دیروز قیمت هر دلار آمریکا 13هزار تومان هم معامله شد و از محدوده مقاومت عبور کرد، گفت: درصورت عبور از محدوده 13هزارو 800تومان قیمت دلار می‌تواند تا منطقه 15هزارو 600تومان و بعد ازآن حتی تا محدوده 17هزار تومان رشد کند. این تحلیلگر بازار‌های مالی با بیان اینکه ‌‌تقاضای دلار هر سال همزمان با ژانویه افزایش می‌یابد و افزایش قیمت بنزین هم به افزایش قیمت کالاها و افزایش قیمت دلار منجر خواهد شد، تأکید کرد: افزایش قیمت دلار رابطه مستقیمی با قیمت طلا دارد و افزایش قیمت دلار به رشد قیمت طلا تا پایان سال هم منجر خواهد شد. زمانی درباره پیش‌بینی آینده بازار سهام گفت: سقف قبلی شاخص کل بورس تهران 330هزار واحد است و پیش‌بینی من این است که شاخص کل بورس تهران بار دیگر تا این محدوده رشد خواهد کرد اما با توجه به اینکه این محدوده منطقه مقاومت شاخص بورس تهران است، احتمال اینکه در این منطقه با نزول مواجه شود و تا محدوده 315هزار واحد عقب‌نشینی کند، وجود دارد. او توضیح داد: اگر شاخص بورس بتواند از محدوده 330هزار واحد عبور کند، در گام نخست در نهایت تا بهمن‌ماه امسال تا 370هزار واحد رشد خواهد کرد. زمانی با بیان اینکه بورس نسبت مستقیمی با قیمت دلار دارد، گفت: هر زمان که قیمت دلار رشد کند، شاخص بورس هم با رشد مواجه می‌شود، زیرا بخش عمده شرکت‌های بورس، دلار‌محور یا صادرات‌محور هستند و این شرکت‌ها تأثیر زیادی در شاخص بورس دارند. زمانی تأکید کرد: رشد قیمت دلار محرک خوبی برای رشد شاخص است، با این حال، بازار سهام بسیار محتاطانه حرکت می‌کند و دلیل آن این است که سرمایه‌گذاران در انتظار تقدیم لایحه بودجه دولت به مجلس هستند تا ببینند دولت چه نرخی را برای دلار و خوراک پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها و شرکت‌های معدنی درنظر می‌گیرد. این کارشناس بازار سرمایه افزود: اگر دولت نرخ خوراک پتروشیمی و پالایشگاه‌ها را افزایش دهد، شرکت‌های صادرات‌محور تحت‌تأثیر رشد قیمت دلار با رشد مواجه نخواهند شد یا اگر مانند سال92 دولت بهره مالکانه را برای شرکت‌های معدنی افزایش دهد، شرکت‌های حوزه معادن و فلزات نمی‌توانند از افزایش قیمت دلار منتفع شوند.