امکان حیات در «اروپا» وجود دارد؟

 درحالی‌که احتمالات درباره وجود یک اقیانوس نمکی بزرگ در «اروپا»، قمر سیاره مشتری که زیریک پوسته یخی پنهان شده، روزبه‌روز بیشتر می‌شود، امکان زندگی در این قمر هم به‌عنوان یکی از اجرام منظومه شمسی محتمل‌تر از پیش می‌شود. اروپا نام یکی از 69 قمر سیاره مشتری است. این‌ماه در سال ۱۶۱۰ میلادی توسط گالیله کشف شد. اروپا پانزدهمین جسم در سامانه خورشیدی بر پایه جرم و حجم است.
پیش از این محققان نسبت به‌وجود آب مایع زیر سطح یخی این قمر که برخی اوقات بتواند به میزان زیاد در فضا فوران کند، شک داشتند. تا این زمان هیچ‌کس قادر نبود که حضور آب را در ستون‌های بخار با اندازه‌گیری مستقیم خود مولکول آب تأیید کند. ستون‌هایی از بخارهای سطحی که به‌نظر می‌رسد آب را به فضا منتقل می‌کنند، نقش مهمی در شکل‌گیری این احتمال داشته‌اند و حالا دانشمندان ناسا برای نخستین بار، وجود بخار آب در این ستون‌ها را تأیید کرده‌اند.  داده‌های جمع‌آوری‌شده از مأموریت‌های مختلف فضایی طی چند دهه گذشته باعث شده است که دانشمندان امکان زندگی در قمر اروپا را محتمل‌تر از پیش بدانند. این داده‌ها شامل ارزیابی‌های کاوشگر گالیله در دهه 90میلادی و اوایل دهه 2000میلادی از یک میدان مغناطیسی غیرمعمول است. این ارزیابی‌ها نشان می‌داد که یک مایع رسانای تیره زیر سطح این میدان مغناطیسی وجود دارد. پس از آن در سال 2012، تلسکوپ فضایی هابل به شواهدی از بخار آب روی قطب جنوبی قمر اروپا دست یافت که دانشمندان به این نتیجه رسیدند که این بخار، ناشی از ستون‌هایی است که موادی را از زیر سطح قمر به فضا منتقل می‌کنند.

در انتظار پرتاب کلیپر
در سال 2016، مطالعه دیگری با استفاده از تکنیک‌های شکار سیارات خارج از منظومه شمسی این فرضیه را تقویت کرد. این تکنیک‌ها، ستون‌هایی از بخار را که از سطح فوران می‌کنند نشان می‌دهد. در همین حال، بررسی دوباره کاوشگر گالیله در سال گذشته شواهد محکمی را آشکار کرد، مبنی بر اینکه این کاوشگر در سال 1997درست از بالای این ستون‌ها عبور کرده است.
به گزارش بی‌بی‌سی، همه این نکات احتمال وجود آب در قمر اروپا را تقویت کرد و اکنون ناسا همه تردیدها را درباره این موضوع برطرف کرده است. این شواهد قطعی اولیه از طریق رصدخانه W.M.Keck در هاوایی به‌دست آمده است که یک تیم بین‌المللی از پژوهشگران، داده‌های طیف نگاری را ضبط کرده‌اند تا ترکیب شیمیایی جو قمر اروپا را تحلیل کنند. این تیم به‌طور ویژه، در جست‌وجوی فرکانس‌های خاصی از نور مادون قرمز است که به انواع خاصی از مولکول‌ها مربوط می‌شود. با انجام این کار، برای نخستین بار شواهد مستقیمی از بخار آب در بالای قمر اروپا کشف شد. لوکاس پاگانینی، یکی از دانشمندانی که سرپرستی تیم تحقیقاتی تشخیص آب را به‌عهده دارد، گفته است: عناصر شیمیایی اساسی(کربن، هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن، فسفر و گوگرد) و منابع انرژی که دوسوم نیازهای زندگی را تشکیل می‌دهند، در سراسر منظومه شمسی یافت می‌شوند اما پیداکردن آب که یک‌سوم دیگر نیازهای ما را تشکیل می‌دهد، در خارج از زمین دشوار است. درحالی‌که دانشمندان هنوز خود آب را پیدا نکرده‌اند، ما چیز بهتری پیدا کرده‌‌ایم؛ آب به شکل بخار. تیم پاگانینی این جهش‌های آب را که از سطح قمر اروپا فوران می‌کنند، در حالی پیدا کردند که موردی نادر است و فقط یک‌بار در طول 17شب اتفاق می‌افتد. با این حال وقتی این فوران صورت می‌گیرد، با قدرت بسیار زیادی رخ می‌دهد، به‌طوری که در هر ثانیه 2360کیلوگرم فواره می‌شود. این میزان آب برای پرکردن یک استخر شنا به اندازه استخرهای بازی‌های المپیک طی چند دقیقه کافی است. درحالی‌که اکنون دانشمندان قویا معتقدند که یک اقیانوس زیرسطحی در قمر اروپا وجود دارد، یکی دیگر از منابع احتمالی بخار آب می‌تواند استخرهای کم‌عمق آب ذوب‌شده باشد که همه آنها چندان دور از سطح قمر قرار ندارند. ماموریت اخیر کلیپر به قمر اروپا که ناسا آن را تأیید کرده است، به کشف بعضی از ناشناخته‌ها کمک می‌کند. این کاوشگر بدون سرنشین برای مطالعه عمیق این قمر توسعه یافته است تا به بررسی سطح، جو و درون آن و همچنین وجود اقیانوس زیرسطحی احتمالی آن بپردازد. انتظار می‌رود این فضاپیما حدود سال 2025به فضا پرتاب شود.

دشواری یافتن آب
عناصر شیمیایی اساسی(کربن، هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن، فسفر و گوگرد) و منابع انرژی که دوسوم نیازهای زندگی را تشکیل می‌دهند، در سراسر منظومه شمسی یافت می‌شوند اما پیداکردن آب که یک‌سوم دیگر نیازهای ما را تشکیل می‌دهد، در خارج از زمین دشوار است