انرژی
همشهری دلایل ترافیک در جایگاه‌های سوخت را بررسی می‌کند
راز صف پمپ‌بنزین‌ها
ترافیک سنگین در مقابل جایگاه‌های عرضه سوخت به‌ویژه در کلانشهرها باعث تشکیل صف‌های طولانی و معطل شدن صاحبان خودروها برای دریافت بنزین شده است، پس از اعلام رسمی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی مبنی بر حفظ سهمیه بنزین در کارت‌های شخصی دارندگان خودرو و اختصاص سهمیه آذرماه، همچنان ترافیک در جایگاه‌های عرضه سوخت به‌ویژه در تهران به حالت عادی بازنگشته؛ چرا؟ شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی امیدوار بود با اختصاص سهمیه بنزین آذرماه و رد شایعاتی درباره احتمال ابطال سهمیه بنزین‌های استفاده نشده، صف‌های طولانی در مقابل جایگاه‌ها کوتاه شود. اما این اتفاق رخ نداده، با فرض اینکه میزان مصرف بنزین با اجرای طرح سهمیه‌بندی و افزایش قیمت آن، دست‌کم 20درصد کمتر شده، راز صف‌های شلوغ پمپ‌بنزین‌ها چیست؟
تغییر الگوی بنزین زدن
مشاهدات خبرنگاران همشهری و همچنین اظهارنظر برخی رانندگان نشان می‌دهد پس از افزایش قیمت بنزین، الگوی بنزین زدن برخی شهروندان هم تغییر کرده است. به‌گونه‌ای که به جای پر کردن باک‌های خودرو، تعدادی از شهروندان به‌دلیل نداشتن پس‌انداز کافی برای پرداخت مبلغ بنزین، به میزان نیاز یک تا 2روز خود بنزین می‌زنند. یک راننده تاکسی‌های اینترنتی با اشاره به مشخص نبودن برنامه دولت برای تامین بنزین مورد نیاز این تاکسی‌ها می‌گوید: هرروز به پمپ‌بنزین مراجعه و به میزان 10لیتر اقدام به سوختگیری می‌کنم زیرا توان پرداخت یکباره 120هزار تومان را ندارم. وی می‌افزاید: البته برخی آشنایان که دارای تاکسی هستند هم حاضرند اضافه بنزین مصرف نشده خود را با قیمت 2500تومان به ما بدهند اما این روش خوبی نیست و جابه‌جایی کارت‌های سوخت خودش دردسرساز است.
بازگشت پمپ‌بنزین‌های سوخته
برآوردها نشان می‌دهد دست‌کم 180جایگاه عرضه‌کننده سوخت در سراسر کشور در اثر ناآرامی‌های اخیر آسیب دیده‌اند و احیای آنها به گفته برخی مسئولان دست‌کم یک‌ماه زمان خواهد برد. همین مسئله باعث شده تا بسیاری به‌دلیل تعطیل شدن برخی پمپ‌بنزین‌ها ناچار به جایگاه‌های فعال مراجعه کنند و یکی از دلایل ترافیک در مقابل پمپ‌بنزین‌ها هم از کار افتادن جایگاه‌های سوخته و افزایش مراجعه به جایگاه‌های دیگر است. در عین حال، اعلام کاهش 30درصدی مصرف بنزین به نقل از نعمت‌الله ترکی، رئیس سازمان برنامه و بودجه استان تهران قابل تامل است زیرا اگر چنین کاهشی رخ داده باشد، دست‌کم انتظار می‌رود میزان مراجعه به جایگاه‌های سوخت هم به همین میزان کمتر شده باشد.
وعده کوتاه‌شدن صف‌ها
سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش می‌گوید: بیشتر صف‌ها به این دلیل است که مردم نگران باطل شدن سهمیه سوخت آبان‌ماه خود هستند. فاطمه کاهی، تأکید دارد: صف‌های تشکیل شده ارتباطی به از مدار خارج شدن برخی جایگاه‌ها ندارد، زیرا تعداد جایگاه‌های از مدار خارج شده در شهرهای اطراف تهران اندک است، ضمن اینکه تلاش ما این است که هرچه سریع‌تر آنها را وارد مدار سرویس کنیم.
او در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به اختصاص سهمیه بنزین آذرماه می‌گوید: مردم نگران ذخیره سوخت کارت خود نباشند؛ سهمیه خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها به‌مدت شش‌ماه در کارت‌شان ذخیره می‌شود و حتی از آبان به آذرماه نیز منتقل می‌شود. کاهی شائبه قطعی کارتخوان جایگاه‌های سوخت را نیز تکذیب کرد و افزود: تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر قطع سیستم پرداخت الکترونیک هزینه بنزین در جایگاه‌های سوخت به‌دلیل قطع اینترنت گزارش نشده است.
ابطال سهمیه خودروهای عمومی
به‌گزارش همشهری، یکی از دلایل ترافیک سنگین در جایگاه‌های کلانشهرها به ابطال سهمیه بنزین خودروهای عمومی نظیر تاکسی‌ها بازمی‌گردد. دارندگان این خودروها تلاش دارند تا قبل از این اتفاق، با فروش سوخت با قیمت پایین‌تر از نرخ آزاد یا انتقال آن به خویشاوندان از ابطال باقی‌مانده سهمیه خود جلوگیری کنند. البته یکی از گزینه‌های احتمالی این است که در ماه‌های پیش‌رو اختصاص سهمیه بنزین به‌خودروهای عمومی نه براساس سهمیه ثابت که طبق میزان پیمایش واقعی این خودروها صورت پذیرد. سخنگوی شرکت ملی پخش با اشاره به مراجعه دارندگان خودروهای عمومی به جایگاه‌های سوخت به‌دلیل نگرانی بابت حفظ مانده سهمیه سوخت آبان ماه، از احتمال اعمال تغییراتی در سهمیه این خودروها خبر داد و گفت: درصورت نیاز این تغییرات اعمال شده و در روزهای آینده اطلاع‌رسانی خواهد شد.
احیای جایگاه‌ها به کمک بیمه
اولویت نخست جایگاه‌دارانی که جایگاه‌های آنها دچار آسیب جدی شده است، احیای این جایگاه‌ها با کمک‌های مالی دولت و پرداخت سریع خسارت‌ها از طریق شرکت‌های بیمه‌ای است. پیش از این غلامرضا سلیمانی، رئیس‌کل بیمه مرکزی از صدور دستور پرداخت فوری خسارت‌ها به بانک‌ها و جایگاه‌های سوخت خبر داده بود. مصطفی محمودی، رئیس اتحادیه جایگاه‌داران سوخت اعلام کرد: بعد از اعلام گرانی بنزین، به تعدادی از جایگاه‌های سوخت آسیب رسید و یا به آتش کشیده شد که در حال رایزنی با بیمه‌ها برای پرداخت خسارت هستیم. او افزود: از شرکت‌های بیمه تقاضا کردیم برآورد خسارات را اعلام کنند که تا اوایل این هفته می‌توان برآوردی دقیق از میزان خسارات داشته باشیم. محمودی با اشاره به آسیب‌دیدن 23جایگاه سوخت در سال86 گفت: در آن زمان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران خودش خسارت‌ها را پرداخت کرد اما مشخص نیست این‌بار شرکت پخش و یا بیمه‌ها خسارت را پرداخت خواهند کرد. او تأکید کرد: بیمه جایگاه‌های سوخت خوشبختانه بیمه کاملی است و حتی علاوه بر بیمه آتش‌سوزی و حادثه، بیمه بلوا و شورش نیز در آن وجود دارد؛ با این حال مشخص نیست شرکت‌های بیمه تا چه میزان در پرداخت خسارت‌ها همکاری داشته باشند.
یک ماه انتظار برای بازگشت جایگاه‌ها
محمد عطاپور، مشاور عالی انجمن مالکان جایگاه‌ها و مجتمع‌های خدماتی رفاهی بین‌راهی هم گفت: انتظار این حجم از تخریب را در جایگاه‌های بنزین نداشتیم و همه باید بدانند که این جایگاه‌ها با هدف خدمت‌رسانی به مردم و برای مردم به‌وجود آمده است. او در پاسخ به این پرسش که برای احیای یک جایگاه سوخت آسیب‌دیده چه میزان زمان لازم است؟ اعلام کرد: این مسئله بستگی به میزان حمایت دولت دارد؛ زیرا اگر اعتبار لازم تامین شود باتوجه به اینکه زیرساخت‌ها آماده است، هر جایگاه برای احیا به یک‌ماه زمان نیاز دارد.
عطاپور با تأکید بر اینکه همه جایگاه‌ها بیمه اجباری هستند، تأکیدکرد: رقمی که از سوی بیمه به جایگاه‌های آسیب‌دیده داده می‌شود، تنها بخشی از هزینه‌های بازسازی و مرمت و راه‌اندازی جایگاه‌های سوخت را تامین می‌کند بنابراین به حمایت و پشتیبانی وزارت نفت و شرکت ملی پخش نیاز است.
3 فرضیه برای معمای صف‌های بنزین
نگرانی برخی شهروندان درباره احتمال ابطال سهمیه بنزین مصرف نشده باعث مراجعه آنها برای پر کردن باک‌ها در روزهای آخر هفته شد.
آسیب دیدن تعدادی از جایگاه‌ها، مراجعه به جایگاه‌های فعال را افزایش داده و ترافیک ایجاد کرده است.
با افزایش هزینه تمام‌شده برای تحویل بنزین، برخی به جای پر کردن باک خودروهایشان، به میزان کمتری آن را پر می‌کنند.
