فرهنگ، جزولاینفک زندگی آپارتماننشینی است و نادیدهگرفتن این بخش مهم در زندگی آپارتمانی بهوجودآورنده بخش بزرگی از مشکلات اجتماعی و معضلات روانی در این محدوده است. رسیدن به یک فرهنگ واحد در هر مجموعه آپارتمانی در حالی است که هر خانواده ساکن در هر واحد مسکونی، فرهنگ آپارتمانی خاص خودش را دارد و همسو و همراهکردن همه فرهنگها با یکدیگر در یک فرهنگ، در عرصه عمل، کاری غیرممکن بهحساب میآید. با این حال وارد شدن و زندگیکردن در مجتمعهای آپارتمانی 2 اصل بدیهی دارد: با توجه به محدودیتهای زندگی آپارتماننشینی نخست باید رعایت حقوق دیگران مهم شمرده شود و دیگر آنکه در انتظار رعایت حقوق و قوانین از جانب دیگران نباشید.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، مشکلات آپارتماننشینی و اختلاف میان همسایگان در نتیجه نادیدهگرفتن این دو نکته اساسی است که بهوجود میآید، بهگونهای که آنها در یک جمعبندی ساده معتقدند توافقنداشتن ساکنان در نحوه استفاده از مشاعها، وجود سلیقههای گوناگون، فرهنگها و اختلاف محسوس اجتماعی میان ساکنان، نبود ضوابط و مقررات مدرن برای طراحی، ساخت و بهرهبرداری از مجتمعها و بیتوجهی ساکنان به حقوق همسایگان و الزامنداشتن آنها به جبران خسارتهای احتمالی، تنها بخشی از این مشکلات است یا باعث ایجاد مشکلات. زندگی شهری در حصار خانههای قوطیکبریتی گرفتار شده است. فرهنگ آپارتماننشینی بهمعنای توجه به آداب، قواعد و الزامهای زندگی در محیط جمعی، یعنی آپارتماننشینی، معنا و مفهوم پیدا میکند و دوری از آن باعث بالا رفتن مشکلات اجتماعی میشود. مشکلات اجتماعی مشکلاتی است که خود را در اعتراضها و شکایتهای گوناگون در کلانتریها و دادسرها نشان میدهد. آنچه در شکایت و دادرسی براساس آنچه حق قانونی بهحساب میآید، تنها یک روی سکه است و روی دیگر را باید در کاستهشدن از ارزش همسایه و همسایهداری جستوجو کرد. بد نیست این چند سطر پیشرو را با دقت بخوانیم؛ اینکه یکی از مزایای ارتباط و دوستی با همسایه ایجاد امنیت و آرامش برای مسلمانان در یک شهر توسط خود مردم است. در روایات داریم که ۴۰ خانه پهلویی، ۴۰خانه عقبی و ۴۰ خانه جلویی بهعنوان همسایه محسوب میشوند. چنانچه از حضرت رسول(ص) روایت داریم که فرمودند اگر ستم نبود، میگفتم همسایه از همسایه ارث میبرد. همه این نکات به ما گوشزد میکند که ارتباط با همسایه و حقوقی را که همسایه بر همسایه دارد میتوان در چارچوب مسائل اخلاقی حل و فصل کرد بیآنکه دلخوری برای کسی پیش بیاید و مشکلات به دستگاههای قضایی کشیده شود.