اوجگیری راستها در بنبست سیاسی اسپانیا
سوسیالیستها با وجود پیشتازی در انتخابات، موفق به کسب اکثریت نشدند و در مقابل، کرسیهای راستهای افراطی دو برابر شد
امیدواری حزب حاکم سوسیالیست اسپانیا برای کسب اکثریت در پارلمان این کشور، با وجود پیشتازی در انتخابات محقق نشد و با دوبرابر شدن کرسیهای راستهای افراطی، بنبست سیاسی در این کشور پیچیدهتر از پیش شد.
به گزارش بیبیسی، حزب سوسیالیستهای اسپانیا (پیاساوای) امیدوار بود در چهارمین انتخابات سراسری در 4سال اخیر در اسپانیا، به اکثریت مطلق دست پیدا کند اما این هدف، محقق نشد. بعد از سوسیالیستها، حزب محافظهکار «مردم» بیشترین کرسیها را به دست آورد و وکس، حزب راستهای افراطی، با درخشش چشمگیر نسبت به انتخابات پیشین، در رده سوم احزاب پیشتاز انتخابات قرار گرفت.
آخرین انتخابات در اسپانیا، بهار همین امسال برگزار شد و سوسیالیستها در آن بهعنوان موفقترین حزب ظاهر شدند اما نتوانستند به اکثریت برسند و در تشکیل دولت ائتلافی هم ناکام ماندند.
به همینخاطر، پدرو سانچز از حزب سوسیالیستها که بهعنوان نخستوزیر موقت کشورش در راس کار است، دستور برگزاری انتخابات مجدد را صادر کرد. سوسیالیستها اینبار 120کرسی از 350کرسی پارلمان را کسب کردند که 3کرسی از انتخابات آوریل کمتر است. حزب مردم که در انتخابات پیشین 66کرسی کسب کرده بود، موفق به کسب 88کرسی شده است. بیشترین رشد را اما حزب راست افراطی وکس داشته که تعداد کرسیهایش از آوریل تا حالا، عملا دوبرابر شده و از 24 به 52 رسیده است.
یکی از مهمترین موضوعات در انتخابات روز یکشنبه، مسئله استقلال ایالت کاتالونیا بوده است؛ این ایالت در سال2017 همهپرسی استقلال برگزار کرد که با مخالفت دولت مرکزی مواجه شد و در پی آن، بزرگترین بحران سیاسی 4دهه اخیر اسپانیا بروز پیدا کرد.
آرتورو لوپو، روزنامهنگار اسپانیایی در اینباره به بیبیسی گفته است: «مسئله کاتالونیا با کنارزدن بحرانهایی مانند ضعیف شدن رشد اقتصادی، مستمری سالمندان، بیکاری و تغییرات اقلیمی به مهمترین مسئله در این انتخابات تبدیل شد.»
این شرایط، به گفته او، بیشتر از هر چیزی به نفع حزب وکس تمامشده است؛ «این وضعیت وکس را که رهبران آن پیشتر عضو حزب مردم بودهاند تقویت کرده است.»
مأموریت سخت سانچز
نخستوزیر موقت اسپانیا، بعد از مشخص شدن نتیجه انتخابات، در جمع هواداران حزب سوسیالیست گفت که اولویت او «تشکیل یک دولت باثبات و رسیدگی به سیاستها در راستای منافع اکثریت اسانیاییها» است.
او در حالی از تشکیل یک دولت با ثبات صحبت میکند که قدرتگیری راستهای افراطی و کاهش کرسیهای حزب خودش، شرایط را حتی نسبت به بهار هم سختتر کرده است. پابلو ایگلسیاس، رهبر دستچپی پودموس هم هشدار داده که انتخابات اخیر، راستها را تقویت و تشکیل دولت را سختتر کرده است. او البته تأکید کرد که حزبش دوباره برای ائتلاف با حزب سوسیالیست همکاری خواهد کرد اما حتی این ائتلاف دوحزبی نمیتواند به حداقل 176کرسی لازم برای تشکیل اکثریت در پارلمان دست پیدا کند. پارلمان اسپانیا 350کرسی دارد. با وجود درخشش حزب راست افراطی وکس، حزب راست میانه سیودادانوس (شهروندان) افت بسیار شدیدی داشته و در حالی تنها 10کرسی کسب کرده که در انتخابات ماه آوریل، 57کرسی کسب کرده بود.
در چنین شرایطی، تشکیل دولت یک ماموریت بسیار سخت برای سانچز خواهد بود؛ سوسیالیستها برای تشکیل دولت، باید با احزاب کوچکتر و ناسیونالیستها ائتلاف کنند. در مقابل، حزب مردم و وکس هم با توجه به نتایج اخیر، میتوانند نقشی تعیینکننده داشته باشند. یک عضو حزب مردم حتی گفته است که سانچز، باید کمکم به فکر کنارهگیری از قدرت باشد.
راستها در سرزمین چپها
اوجگیری حزب راست افراطی وکس در این انتخابات، یکی از بزرگترین رویدادهای سیاسی اسپانیا در دهههای اخیر بهشمار میرود. نگرانی از جنبشهای جداییطلبانه در کاتالونیا و دیگر ایالتهای اسپانیا، در مجموع به نفع آنها تمامشده و همین باعث اوجگیری آنها شده است. اما در کشوری که راستگرایی، چندان مورد استقبال نبوده، درخشش وکس میتواند نشانهای از تغییرات بزرگ باشد.
هنوز افراد زیادی در اسپانیا هستند که دوران دیکتاتوری ژنرال فرانسیسکو فرانکو را بهخوبی بهخاطر دارند. این دوران سخت دیکتاتوری نظامی، باعث شده بود که اسپانیا برای دههها، در مقابل موج راستگرایی پوپولیستی که اروپا را دربر گرفته بود ایمن باشد اما بهنظر میرسد این مصونیت تمامشده و حالا وکس، واقعا یکی از احزاب تأثیرگذار در اسپانیاست.
در پی برگزاری انتخابات، مارین لوپن رهبر راستهای افراطی فرانسه در توییتر به وکس تبریک گفت. متئو سالوینی رهبر سیاسی پوپولیست ایتالیایی که مدتی معاون نخستوزیر این کشور بود هم از درخشش وکس استقبال کرد و در توییتر نوشت: «نه نژادپرستی و نه فاشیسم. در ایتالیا هم همچون اسپانیا، خواستار زندگی آرام در کشور خودمان هستیم.» وکس همچون دیگر احزاب دستراستی اروپا، تفکراتی بهشدت ملیگرایانه و ضدمهاجرتی دارد.