مطبوعات و جست‌وجوی اعتماد

بهروز بهزادی ـ روزنامه‌نگار پیشکسوت

 انگیزه اصلی برای انتخاب یک نشریه، به‌ویژه روزنامه که وجهه خبری بیشتری دارد، اعتماد و اطمینان به صداقت آن است. مردم بیشتر روزنامه‌ای را می‌خوانند که به‌درستی و بی‌طرفی آن اعتماد داشته و از آن مطمئن باشند. بدیهی است که تقویت این ویژگی بر جایگاه و مخاطبان یک نشریه می‌افزاید و خدشه بر آن و ضعف اعتماد مردم موجب تضعیف و تزلزل آن می‌شود.
این موضوع یعنی اعتماد مخاطبان به مطبوعات در همه جنبه‌ها به‌ویژه در تنگناهای مالی به‌کار مطبوعات می‌آید و مخاطبان برای استمرار کسب آگاهی و اطلاعات حاضر به حمایت مالی و تقویت نشریه موردنظرشان هستند.
اما در نبود آن هیچ نشریه‌ای قادر به ادامه راه نیست و اگر این اعتماد، نسبی یا مقطعی باشد، ممکن است مطبوعات بتوانند افتان و خیزان به فعالیت بپردازند اما قادر به مواجهه با مشکلات و البته معضلات مالی نخواهند بود و با اندک فشاری می‌شکنند و از گردونه خارج می‌شوند. قطعا در شکل‌گیری و تقویت این سرمایه ارزشمند هم دست‌اندرکاران جامعه مؤثرند و هم منابع خبر.
اگر مبادی اعلام خبر و منابعی که رویدادها و تصمیمات در آنها ارزش خبری دارند به جریان آزاد اطلاعات کمک کنند، مردم چیزی را می‌شنوند که بعدها می‌بینند و فاصله‌ای میان خبر و واقعیت احساس نمی‌کنند؛ بنابراین طبیعی است که ابهام و تردیدی نیز وجود نداشته باشد.
از سوی دیگر بی‌طرفی، استقلال و صداقت جامعه خبری نیز موجب انتقال دقیق و سالم اخبار و اطلاعات می‌شود و اطمینان مردم و مخاطبان اخبار گوناگون را افزایش می‌دهد و تقویت می‌کند. تنها در این صورت است که سطحی از اعتماد مردم که لازمه حضور قدرتمندانه مطبوعات در جامعه است پدید می‌آید، تقویت می‌شود و خللی در آن ایجاد نمی‌شود.
در غیر این صورت مخاطبان به‌عنوان سرمایه اصلی مطبوعات انگیزه قدرتمندی برای حمایت از آن ندارند و بدون حمایت آنان یا استقلال نشریات از بین می‌رود یا برای عدول از حالت بی‌طرفی دچار وسوسه می‌شوند یا بنیه و توان مالی خود را با اندک نوسانی در بازار مواد اولیه لازم برای تولید مطبوعات مکتوب و کاغذی از دست می‌دهند و ناگزیر از کناره‌گیری و تعطیلی می‌شوند.