آسیب‌های اجتماعی نوکیسگی
شهلا کاظمی‌پور _ جامعه‌شناس
رشد غیرطبیعی و ناموزون همواره و در هر زمینه‌ای به عنوان پدیده‌ای منفی به حساب می‌آید. در جامعه نیز نگاه منفی به این پدیده وجود دارد. وقتی به دلیل ناکافی‌بودن نظارت‌ها و استفاده‌های نادرست از موقعیت، فرصت‌هایی برای سودجویی برخی افراد از طریق رانت و امثال آن ایجاد می‌شود، عده‌ای بدون اینکه موقعیت اجتماعی و فرهنگ لازم را کسب کرده باشند به ثروت و مکنت فراوان می‌رسند. چنین افرادی با خلأ شخصیت مواجه خواهند بود و چون دانش و ارزش‌های چندانی برای ارائه ندارند، ناگزیر از به‌رخ‌کشیدن خود از طریق پول و ثروت هستند. بنابراین روی به مصرف نامتعارف می‌آورند. بدون اینکه نیاز واقعی داشته باشند، مصرف می‌کنند و بر خلاف روال طبیعی در مرحله مصرف در پی توجیه اقتصادی نیستند، بلکه حتی تلاش می‌کنند اجناس یا خدمات مورد نیازشان را گران‌تر از ارزش واقعی آن به دست آورند. بنابراین مشتری پر و پا قرص کالاها و مراکزی هستند که به گران‌بودن شهرت دارند. به عبارت بهتر، به جای اینکه در پی کالا و خدمات مرغوب باشند در جست‌وجوی هر چیزی هستند که در ازای آن باید پول زیادی پرداخت.
همچنان که گفته شد این افراد تناسبی با جایگاهی که در آن هستند ندارند. یعنی از همه اسباب ترقی و بزرگی، تنها دارای پول هستند. به این ترتیب نه تنها به همخوانی طبقاتی جامعه آسیب می‌زنند بلکه فرهنگ مصرف را نیز خدشه‌دار می‌کنند؛ چرا که افراد ساده لوح و زودباور ممکن است با دیدن رفاه و سطح زندگی، آنها را الگوی خود قرار دهند. به این ترتیب رفتار مصرفی آنها در مواردی می‌تواند برای برخی معیار تصور شود. از این روست که به نظر همه صاحبنظران و کارشناسان موضوعات اجتماعی، نوکیسگان و ثروتمندان یک‌شبه، برای هر جامعه‌ای به عنوان آسیب و خطر تلقی می‌شوند.
