خطری که هنوز جدی گرفته نمی‌شود
مدیر مطالعات پایه آب شرکت آب منطقه‌ای البرز با تأکید بر لزوم تغییر سیاست‌های کلی استان در ارتباط با موضوع آب، گفت: اتفاق بدی در بحث فرونشست زمین در حال رخ دادن است و اگر سیاست‌های کلی استان در موضوع آب تغییر نکند، باید منتظر حوادث بدتر باشیم.
«سعید نقدی» در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به ادامه روند فرونشست زمین در البرز، گفت: 2 سال پیش که زلزله‌ای در استان البرز رخ داد، نگرانی بسیار شدیدی در میان مردم به وجود آورد، اما واقعیت این است که فرونشست که خیلی سرسری و راحت از کنار آن عبور می‌شود و جدی گرفته نمی‌شود، از آن زلزله هم بدتر است.
نقدی افزود: خیلی‌ها هنوز باور ندارند اما اتفاق بدی در بحث فرونشست زمین در حال رخ دادن است و اگر مردم عمق فاجعه و واقعیت فرونشست زمین را در استان البرز ببینند، در این استان نمی‌مانند. وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین تهدیدات فرونشست در البرز، خطر آسیب به زیرساخت‌ها و فروریختن ساختمان‌هاست.
این خطر دیگر به صورت بالقوه نیست و بالفعل شده است. کافی است یکی از ساختمان‌های استان یا بدتر این‌که مجموعه‌ای از ساختمان‌ها در استان آسیب ببیند، مانند اتفاقی که در یکی از مناطق کرمان رخ داد و مردم مجبور به مهاجرت از آن منطقه شدند.
نقدی عنوان کرد: مرگ آبخوان هم یکی دیگر از مهم‌ترین مصائب فرونشست زمین است که امیدواریم در البرز رخ ندهد، چون آبخوان که از بین برود، دیگر قابل احیا نخواهد بود و اگر آب نباشد، توسعه‌ای هم رخ نخواهد داد.
تاوان منفعت‌جویی و کشت‌های سه‌باره
مدیر مطالعات پایه آب شرکت آب منطقه‌ای البرز ادامه داد: با وجود همه اتفاقاتی که رخ داده است، اما هنوز هم می‌توان از مشکلات بیشتر جلوگیری کرد. در اولین قدم باید مصرف آب در استان به‌خصوص در بخش کشاورزی مدیریت شود. متأسفانه در استان البرز اراضی زیادی وجود دارد که حتی تا 3 بار در سال کشت می‌شود.
وی افزود: این چند بار کشتی که به آن مبتلا شده‌ایم نوعی منفعت‌جویی است که برای استان عوارض دارد. درست است که باعث شده آمار صادرات صیفی و سبزی استان بالا برود، ولی باید به تاوان آن هم توجه کرد. چرا باید همیشه این ادعا را داشته باشیم که صادرات ما بالاست، این موضوع باید کنترل شود.
نقدی اظهار کرد: در بخش شرب هم نیاز به مدیریت مصرف داریم و تفاوتی وجود ندارد. ما در هشتگرد مشکل تأمین آب شرب داریم. امسال در محمدشهر مشکلاتی جدی وجود داشت. استان توان تأمین آب شرب را ندارد، اما بخش زیادی از آب برای کشاورزی مصرف می‌شود. وی با بیان این‌که سیاست‌های کلی استان در ارتباط با آب باید تغییر کند، گفت: اگر البرز را به خانه‌ای تشبیه کنیم که اندکی آب در آن وجود دارد، این سوال مطرح می‌شود که آیا این اندک آب برای کشت سبزی در باغچه خانه صرف می‌شود؟ بنابراین اگر مدیریت مصرف صورت نگیرد و سیاست‌های کلی استان تغییر نکند، باید منتظر حوادث بدتر باشیم.
این مسئول در خصوص میزان فرونشست زمین در البرز اعلام کرد: به طور متوسط کل سطح استان در سال 3 سانتی‌متر پایین می‌رود. این رقم در مناطق شهری مثل کمالشهر و مهرشهر 6 سانتی‌متر است، البته ما مناطقی در دشت‌های استان مانند نظرآباد داریم که بیش از 20 سانتی‌متر نشست دارد و این یک فاجعه است و ممکن است نشست به فروچاله منجر شود.
فاجعه از سال 60 شروع شد
نقدی ضمن تأکید مجدد بر لزوم تغییر سیاست‌های کلی استان در رابطه با منابع آب تصریح کرد: بخش زیادی از منابع آب‌های سطحی البرز به تهران و قزوین منتقل می‌شود. درست است که نگاه به موضوع آب ملی است، اما باید به مشکلات ناشی از این انتقال آب هم ملی نگاه شود، مثلاً این‌که بخشی از این آب خروجی از استان به صورت پساب برای مصارف کشاورزی و صنعت به استان بازگردد.
وی در خصوص این‌که مشکلات ناشی از نشست زمین در کشور و به‌خصوص استان البرز از چه زمانی شروع شده است، گفت: از سال 60 تعداد چاه‌های حفرشده به صورت انفجاری رشد کرد و 2 تا 3 برابر شد. این مساله مصرف آب را در بخش کشاورزی افزایش داد و از آن سال سقوط و پایین رفتن سطح آبخوان‌های ما شروع شد. بخش زیادی از این چاه‌ها به صورت غیرمجاز حفر شده است.
