اژدها وارد میشود
به بهانه بازگشت هدیه تهرانی بر پرده سینماها با مسخرهباز
مسعود میر ـ روزنامه نگار
20سال بعد از اینکه سینمای ایران «شوکران» را سرکشید و سیما ریاحی با بازی هدیه تهرانی در فیلم بهروز افخمی فروش گیشه را حتی در ذهن آدمهای بدبین هم تضمین کرد، شمایل یک سیمای دیگر هویدا شد. ستاره محبوب سال77 این دفعه با سیمایی شکستهتر، در نقشی کوتاهتر و البته با فیلمی نفروشتر به سینماها آمدهبود. هدیه تهرانی اما باز هم به چشم میآمد. «آشغالهای دوستداشتنی» 2دهه بعد از ساخت شوکران و با کشوقوسهای فراوان روانه اکران شد و از سیمای یک معترض به انتخابات سال88 با بازی او رونمایی کرد. پرستار شوکران در عید نوروز آمد و معترض آشغالهای دوستداشتنی زمستان از راه رسید.
هدیه تهرانی سالهاست به بازیگری متفاوت نسبت به روزهای آغازین فعالیتش بدل شدهاست. او کمکار است و البته همین تعداد اندک کارهایش را هم انگار بهگونهای انتخاب میکند که خیلی درگیر سینما نباشد. تهرانی کمکم تماشای فوقستاره دهه70 در نقشهای فرعی را برای ما به عادت بدل میکند. بعد از آشغالهای دوستداشتنی که اکرانش تا بهار امسال کش آمد، حالا او با نقشی کوتاه در «مسخرهباز» روی پرده آمدهاست. نقشی کوتاه که به تماشاگران سینما یادآور میشود نمیتوان هدیه تهرانی را فراموش کرد.
سلبریتی سیاه و سفید، سلبریتی پرتقالی
بخش نگاهنو دوره سیوهفتم جشنواره فیلم فجر 2فیلم با بازی هدیه تهرانی را میزبانی میکرد. «مسخرهباز» را همایون غنیزاده ساخته بود و «روزهای نارنجی» را آرش لاهوتی. تهرانی در مسخرهباز در نقشی کوتاه، شمایل کلاسیک زنان اغواگر سینمای سیاه و سفید را بازسازی کردهبود که در رویاهای یک شاگرد سلمانی عاشق بازیگری و در کمد وسایل او متجلی میشد. عکسهای لباس و گریم تهرانی در مسخرهباز تماشاگران را بهخود جذب میکرد و استقبال اهالی جشنواره از فیلم هم نسبتا مثبت بود.
تهرانی در «روزهای نارنجی» هرچند نقشی اصلی را برعهده داشت اما شمایل زن روستایی برای استقلال و روی پای خود ایستادن و روز را به شب رساندن در باغهای پرتقال انگار برای هواداران سوپراستار چندان جذاب نبود. به همین دلیل هم نقش کوتاه تهرانی در مسخرهباز که با لباس خلبانی قدیمی و با هواپیمای ملخدار روی پرده ظاهر میشود، برای مشتاقان سینما محبوبتر از نقش زنی بود که در شمال کشور پشت فرمان وانت دیده میشود و پرتقال میچیند.
داستانی پر از مو
تیرماه97 بود که علی نصیریان بهعنوان دبیر بیستمین جشن خانه سینما بعد از پایان نشست خبری در خانهسینما به شوخی اشارهای به سبیل قیطانی و رنگشدهاش کرد و گفت که : «ظاهرش بهدلیل بازی در فیلم یک جوان بااستعداد این شکلی است و راکورد گریمش را حفظ کرده و گرنه اینقدر بدسلیقه نیست.» همان موقع نخستین حدس و گمانها درباره مسخرهباز با عنوان فرعی داستانی پر از مو در رسانهها منتشر شد.
فیلم همایون غنیزاده در جشنواره سیوهفتم فیلم فجر درست در روزی اکران شد که علی نصیریان داغدار از دستدادن همسرش بود. آن روز نصیریان در هیأتی محزون و البته با صورت اصلاحنشده پا به کاخ جشنواره گذاشت تا داستان فیلم پر از موی مسخرهباز ادامه داشتهباشد.
یک فیلم و این همه مسخرهبازی
کارگردان مسخرهباز در اختتامیه جشنواره سیوهفتم برای گرفتن سیمرغ بلورین بخش نگاهنو که به بهترین فیلم اول یک فیلمساز اهدا میشود، یک کارگر افغان را روی سن فرستاد و لحظاتی بعد وقتی نامش بهعنوان برنده سیمرغ بخش هنر و تجربه خواندهشد، سر و کلهاش روی سن مرکز همایشهای برج میلاد ظاهر شد و گفت: سیمرغ قبلی را نگرفتم اما این سیمرغ را میگیرم چون از آن خوشم میآید. حالا فیلم مسخرهباز اکران شده و بهرغم تلاشهای رئیس گروه هنر و تجربه این فیلمساز حاضر نشده نمایش فیلم منتخب هنر و تجربه در جشنواره را به این گروه بسپارد. حالا بماند که هنوز هم رفتار غنیزاده در اختتامیه فجر و بعد از آن دعواهای مجازی درباره فشار کاری او به کارگران افغان کافههای زنجیرهایاش محل بحث است.
بمب بدون سایه
یکی دیگر از سلبریتیهای سینمای ایران که این روزها چهرهاش بر سردر سینماها و بیلبوردهای تبلیغاتی به چشم میخورد، لیلا حاتمی است. حاتمی سال گذشته «بمب» به کارگردانی پیمان معادی را در فهرست فیلمهای به نمایش درآمدهاش تیک زد و امسال با «مردی بدون سایه» روزهای کمرونق استقبال تماشاگران را پشت سر میگذارد.
لیلا حاتمی هم مانند هدیه تهرانی روزهای متفاوتی را در دوران بازیگری خود سپری میکند. حاتمی سعی دارد با کمکاری سراغ پروژههایی برود که جایگاه تثبیتشدهاش را اعتلا ببخشد و به قولی در دام تکرار تقلا نکند. تقارن همزمانی اکران 2فیلم با بازی او و هدیه تهرانی نکات جالب دیگری هم دارد. لیلا در مردی بدون سایه با علی مصفا همبازی است و البته بهگونهای عجیب در فیلم ظاهر شده است. آنهایی که فیلم را در جشنواره دیدند گفتند که همکاری حاتمی با علیرضا رئیسیان در این پروژه نیمهکاره مانده و به همین دلیل فیلم در نیمهدوم خود وارد حال و هوای دیگری میشود. از سوی دیگر علی مصفا، تهیهکننده فیلم مسخرهباز است که هدیه تهرانی در آن ایفاگر نقشی فرعی است. تهرانی و حاتمی 2 سوپراستار هستند که زندگی حرفهای، انتخابها و البته کارهایشان تغییرات بسیاری کردهاست.