جنگنده‌ای با بال‌های غیرممکن!

  هیچ هواپیمایی کم‌صداتر از گرومن X29 نیست. بال‌های رو به جلو و خیره‌کننده آن، تنها یکی از نوآوری‌های جسورانه‌اش به‌حساب می‌آمد. این جت در اوج جنگ سرد به‌وسیله متخصصان آژانس تحقیقات پیشرفته دفاعی و شرکت هوا - فضای گرومن ساخته شد و برای نخستین بار در سال1984به پرواز درآمد. اما طراحی خاص، این هواپیما را به آئرودینامیکی‌ترین هواپیمایی که تاکنون ساخته شده، تبدیل کرد.

شاخصه‌های مهم جنگنده‌ای عجیب
طبیعی است که اواسط دهه1980میلادی، ساخت هواپیمای نظامی با شکل و شمایل عجیب می‌توانست برای رقبا سردرگمی ویژه‌ای را به‌وجود آورد. گرومن X29 با قیافه ظاهری و همچنین رادارگریز بودنش، می‌توانست هواپیمایی فوق‌العاده کارآمد برای غربی‌ها باشد، اما شاید مقرون به‌صرفه نبودنش باعث شد تا چندان به تولید انبوهش اهمیت داده نشود.

بدون رایانه نمی‌شود
کریستین گلزر، رئیس بخش تاریخ مرکز تحقیقات پرواز آرمسترانگ ناسا در جنوب کالیفرنیا (جایی که هواپیما مورد آزمایش قرار گرفت)، در مصاحبه‌ای تلفنی به سی‌ان‌ان می‌گوید: «بدون یک کامپیوتر پرواز دیجیتال در هواپیما که 40بار در ثانیه اصلاح مسیر انجام می‌داد، پرواز با این هواپیما به معنی واقعی کلمه غیرممکن بود. مهندسان برآورد کرده بودند که اگر هر 3رایانه پروازی از کار بیفتند، هواپیما در اطراف خلبان دچار شکستگی می‌شود و او شانسی هم برای پرش از هواپیما ندارد».

آلمانی‌ها جلوتر از آمریکایی‌ها
از این‌دست هواپیماها که بال‌های‌شان رو به جلو قرار دارد و زاویه آنها با بدنه در خلاف جهت حرکت است، تعداد زیادی یافت نمی‌شود، اما پیش از X29، آلمانی‌ها در زمان جنگ جهانی دوم چنین چیزی را ساخته بودند. بمب‌افکن یونکر JU287 نخستین نمونه موفق از اینگونه هواپیماها محسوب می‌شود که نخستین بار در سال1944به پرواز درآمد. هانس ووکه، که طراح این هواپیما بود، تجربیات خود را در نمونه‌ای دیگر به‌کار گرفت و در سال1964 شاهد حضور یک جت تجاری کوچک با نام هانسا HBF320 در آسمان بودیم؛ هواپیمایی که بال‌هایش رو به جلو بود. البته در هواپیمای هانسا به‌خاطر آنکه فضای بیشتری در داخل هواپیما به‌وجود بیاید، بال‌ها به سمت جلو طراحی شده بودند. همچنین در مقایسه با X29 که زاویه بال‌ها با بدنه 33درجه است، بال‌های هانسا زاویه بسیار کمتری با بدنه هواپیما داشتند.

بال‌های سنگین
بال‌های غیرمتعارف X29 مشکل دیگری را نیز برای مهندسان به‌وجود آورد؛ وزن. بال‌ها به‌خاطر شکل‌شان در معرض نیروی پیچش بیشتری قرار داشتند که ممکن بود، باعث شکستگی آن شود. بنابراین، باید تقویت می‌شدند. از سوی دیگر اگر قرار بود جنس این بال‌ها فلزی باشد، وزن‌شان بسیار بالا می‌رفت که این امر اجازه نمی‌داد که آنها را تقویت کرد. بنابراین مهندسان به فکر استفاده از آلیاژی افتادند که اکنون در هواپیماهای مختلف ازجمله هواپیماهای نظامی کاربرد دارد.

رادارگریزی
از نکات بسیار مهم در هواپیمای X29، موضوع آلیاژ رادارگریز این جت بود. کریستین گلزر در این خصوص می‌گوید: «مزایای ساخت از مضرات X29 پیشی نمی‌گرفت، اگر موضوع رادارگریزی مطرح نمی‌شد. امروزه می‌توان گفت که رادارگریزی از ویژگی‌های ضروری و اصلی یک جنگنده به‌حساب می‌آید».
87میلیون دلار برای ساخت دو فروند
جت X29 توسط شرکت گرومن به‌عنوان یک پیمانکار دفاعی و پس از موفقیت در ساخت F14 و همچنین ماه‌نورد آپولو ساخته شد. این شرکت مناقصه‌ای 87میلیون دلاری
 (با تورم امروزی حدود 245میلیون دلار) را برد و در مجموع تعداد 2 فروند از آن را در اختیار نیروی هوایی آمریکا و ناسا قرار داد. 
گرومن X29 در دوران فعالیت خود، مجموعا 422ماموریت تحقیقاتی را انجام داد و در سال1992 بازنشست شد. حداکثر سرعت این هواپیما به 1770کیلومتر در ساعت می‌رسید و می‌توانست تا ارتفاع 16هزار و 800متری از سطح دریا پرواز کند. X29 یک خلبان داشت و وزن خالص آن 6هزار و 260کیلوگرم بود.



سوخوی 47 هم آمد
پس از X29 روس‌ها هم به تکاپو افتادند تا مدلی مشابه و حتی برتر را در اختیار نیروی هوایی خود قرار دهند. در 25سپتامبر سال1997یعنی حدود 5سال پس از بازنشسته‌شدن X29، روسیه سوخوی Su-47 را به پرواز درآورد؛ نسخه‌ شرقی گرومن X29 این هواپیما تقریبا دو برابر مدل آمریکایی بود و باوجود اینکه به‌نظر می‌رسید می‌تواند جنگنده‌ای مافوق سرعت کارآمد باشد، هرگز به تولید انبوه نرسید.

ماموریت‌های X29 
گرومن X29 در دوران فعالیت خود، مجموعا 422ماموریت تحقیقاتی انجام داد و در سال1992 بازنشست شد