ادامه فرونشست زمین در دشت‌های بحرانی

مدیر کل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق کشور گفت: فرونشست زمین در 5 دشت بحرانی خراسان رضوی ادامه دارد. به گزارش ایرنا، «جعفر طاهری» اظهار کرد: خشکسالی‌های متوالی ۲ دهه اخیر در بخش وسیعی از کشور از یک سو و برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی از سوی دیگر فرونشست زمین را در بسیاری از دشت‌های حاصلخیز رقم زده است. وی توضیح داد: با توجه به کمبود آب شیرین در مناطق خشک، روش‌های غیرعلمی برداشت آب‌های زیرزمینی در بسیاری از مناطق در حال انجام است. این برداشت‌های بی‌رویه‌ سبب شده است مشکلات جانبی به مساله بحران آب افزوده شود که امروزه به‌صورت مشکلات اساسی درآمده‌ و نه تنها بحران آب را جدی‌تر کرده‌، بلکه پیامدهای منفی دیگری را نیز در پی داشته‌ است. 

مدیر کل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق کشور افزود: از جمله این مشکلات، مساله‌ فرونشست دشت‌هاست که اگر به فکر چاره برای آن نباشیم به زودی از سایر مخاطرات طبیعی سبقت می‌گیرد و ما را با پدیده‌ای روبه‌رو می‌کند که شاید هرگز به آن فکر نکرده‌ایم. طاهری یادآور شد: این پدیده آثار مخرب بسیاری بر شرایط اقلیمی و محیطی منطقه دارد. خشک شدن زمین حاصلخیز، ایجاد شکست در ساختمان‌ها، پل‌ها، راه‌های ارتباطی و سایر سازه‌ها، ایجاد فروچاله‌ها و مشکلاتی از این قبیل از عواقب فرونشست دشت‌هاست. 

وی خاطرنشان کرد: به منظور ارائه برنامه کاربردی برای مدیریت فرونشست، اداره کل زمین‌شناسی در سال ۹۵ پروژه‌‌ای را با عنوان پایش فرونشست در دشت‌های خراسان رضوی با هدف تهیه نقشه پهنه‌‌بندی نرخ نشست و نقشه ریسک این مخاطره به استانداری ارائه کرد که با وجود پیگیری‌های متعدد امکان جذب اعتبار استانی برای اجرای کامل پروژه فراهم نشد. مدیر کل زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق کشور گفت: در اسفند سال ۹۶ از محل منابع در اختیار سازمانی، اعتباری برای پایش فرونشست در 5 دشت بحرانی خراسان رضوی اختصاص یافت. این مطالعات به عنوان جامع‌‌ترین مطالعات مرتبط با پدیده فرونشست در این استان به شمار می‌رود و نتایج آن به زودی به مراجع ذی‌ربط ارسال می‌شود. 

طاهری افزود: طبق مطالعات انجام‌شده در مورد 2718 کیلومتر مربع مساحت دشت مشهد، حدود ۱۰۰ کیلومتر مربع در محدوده فرونشست قرار دارد و براساس بررسی‌های به عمل آمده در حال حاضر دشت بردسکن از نظر وجود عوارض سطحی شامل درز و شکاف‌های ایجادشده در مناطق مسکونی و دشت نیشابور از نظر نرخ بالای فرونشست زمین بین 5 دشت بحرانی استان در بحرانی‌ترین حالت قرار دارند. پس از آن دشت مشهد وضعیتی بحرانی دارد، دشت‌های جوین و خواف در رده‌های بعدی میزان فرونشست در این استان قرار دارند که پس از نهایی شدن پردازش داده‌ها و کنترل میدانی نتیجه آن در آینده نزدیک منتشر خواهد شد.