ملاقات با گرانی 9درصدی در تماشاخانهها
کسر مالیات بر ارزشافزوده از فروش نمایشها، گروههای نمایشی را درتنگنا قرار داده
فهیمه پناهآذر ـ روزنامهنگار
گروههای نمایشی که در این سالها سعی کردهاند با همه فرازونشیبها روی پای خود بایستند و بدون حمایتهای مالی چراغ تماشاخانهها را روشن نگهدارند، با پدیده تازهای به نام مالیات بر ارزشافزوده روبهرو شدهاند. فعالیتهای فرهنگی و هنری معافیت مالیاتی دارند.مالیاتی که از فروش گروههای نمایشی کسر میشود، باعث گرانی بلیت نمایشها شده است. هرچند حمید نیلی، مدیر انجمنهای نمایشی میگوید که در این زمینه پیگیریهایی شده اما کارگردانان تئاتر و گروههای نمایشی نظام حمایتی انجمن هنرهای نمایشی را ضعیف توصیف کرده و معتقدند که با نوع عملکرد انجمن و مرکز هنرهای نمایشی، آخرین ضربات به بدنه تئاتر کشور زده میشود.
قصه 6ماهه و درخواست از رئیسجمهور
مردادماه سالجاری، شهرام کرمی، مدیر مرکز هنرهای نمایشی عنوان کرد که در افطار هنرمندان با ریاستجمهوری، موضوع مالیات بر ارزشافزوده با آقای روحانی مطرح شده و ایشان در پاسخ گفتندکه اگر این قوانین و مواردی که مربوط به آن است در اختیارات دولت باشد، در حمایت از هنرمندان تئاتر اقدام لازم را انجام میدهند. با این حال، 3ماه از این صحبتها میگذرد اما همچنان کسر مالیات وجود دارد. کرمی در گفتوگویی که با مهر داشت، بیان کرده بود: «قانون مالیات بر ارزشافزوده از قوانین لازمالاجرای مالیاتی است که سازمانهای فرهنگی و هنری با بخشنامههای مالیاتی، ملزم به اجرای آن هستند. بر همین اساس در قراردادها و فعالیتهای تئاتری کسورات قانونی کسر میشوند.»
اعتراض کردیم، نپذیرفتند
حمید نیلی، مدیر انجمن هنرهای نمایشی ایران درباره چگونگی مالیات بر ارزشافزوده و کسر آن از درآمد گروههای نمایشی به همشهری میگوید: «در سالهای گذشته فروش گروههای نمایشی به انجمن هنرهای نمایشی واریز میشد و براساس گیشه از این هزینه 80درصد به گروههای نمایشی داده میشود و 20درصد در حساب انجمن باقی میماند. با توجه به اینکه تمام گروههای نمایشی تا پایان سال گذشته تسویه کردند، حالا سازمان مالیات از سال87 تا به امسال از انجمن ایراد گرفته است که چرا مالیات بر ارزشافزوده کسر نشده و با توجه به تسویه انجمن، درگیر این ماجرا شده و پیگیر آن هستیم.» نیلی در پاسخ به این سؤال که آیا افزایش قیمت بلیت نیز بهخاطر همین 9درصد مالیات بر ارزشافزوده بوده، این موضوع را رد کرده و توضیح میدهد: «امسال با توجه به اینکه عنوان شده 9درصد مالیات بر ارزشافزوده باید کسر شود، پیرو موافقت شهرام کرمی، مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی از فروش گروههای نمایش 9درصد بهحساب ارزشافزوده واریز میشود. متأسفانه با توجه به معافیت مالیاتی فعالیتهای هنری چندین بار اعتراض کردهایم اما قبول نمیکنند و به همین دلیل ناچار شدهایم که کسر 9درصد را جزو تعهدات گروههای نمایشی بگذاریم.» وی همچنین به کمکهزینههایی که به گروهها تعلق میگیرد، اشاره میکند و میگوید: «متأسفانه دوستان به کمکهزینههای حمایتی که به گروهها تعلق میگیرد، توجه ندارند در حالی که کمکهزینهها بلاعوض بوده و برای همه گروههای نمایشی است.»
حمایتی که وجود ندارد
داوود نامور، مدیر تماشاخانه نوفللوشاتو و کارگردان تئاتر درباره کسر 9درصد مالیات بر ارزشافزوده به همشهری میگوید: «مگر تئاتر کشور چقدر درآمد دارد که این 9درصد از گروههای نمایشی کسر میشود. وقتی مؤسسات فرهنگی و هنری از مالیات معاف هستند، چه لزومی دارد که از گروههای نمایشی مالیات کسر میشود.» وی در ادامه با اشاره به عدمحمایت کافی مرکز هنرهای نمایشی و انجمن هنرهای نمایشی، میگوید: «این دوستان به جای اینکه دفاع کرده و این موضوع را نپذیرند، به این خواسته تن دادهاند. بهطور مثال، وقتی گروهی در تئاترشهر اجرا دارد 20درصد کسر دارد و بعد قرار است 9درصد هم مالیات کسر شود، مگر چقدر گروه میتواند بفروشد که این هزینهها هم کسر میشود. دیگر قرارداد گیشه 20 بر 80درصد چه معنایی دارد؟»
کاهش تماشاگران تئاتر
نامور ادامه میدهد: «طبق مصوبه موجود تمام کارهای خصوصی تئاتر باید کمکهزینه بگیرند. بیش از یک تا 2میلیارد ریال کمکهزینه حمایت از گروههای تئاتر خصوصی است اما تا به حال چند گروه این کمکهزینه را گرفتهاند. بهنظرم این دوستان قدرت حمایتی ندارند و آخرین ضربهها به تئاتر وارد میشود.» به گفته نامور، وقتی 9درصد مالیات کسر میشود، بهطور حتم از یکسو هزینه تولید و دستمزدها افزایش مییابد و از سوی دیگر قیمت بلیتها نیز به ناچار افزایش مییابد و همین باعث میشود که تعداد تماشاگر تئاتر کم شود. این موضوع هم به ضرر تماشاگر تئاتر است و هم گروههای نمایشی.»
معیوبشدن چرخه تولید و اجرای نمایش
شاهین چگینی، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی تماشاخانههای صنفی معتقد است در مقایسه با دیگر حوزههای هنری آسیب جدی به تئاتر وارد شده. وی در ادامه به همشهری میگوید: « مالیات بر ارزشافزوده یک بحث حقوقی دارد که در قانون وجود داشته و بیشتر مخاطب را مورد نظر دارد، اما یک نکته کلیدی در بحث مصرفکننده تئاتر وجود دارد که افزایش قیمت بلیت تئاتر با اضافهکردن 9درصد مالیات بر ارزش افزوده، به تئاتر کشور ضربه میزند. شاید برای برخی مشاغل این موضوع مهم نباشد اما در تئاتر مشکلات زیادی را ایجاد میکند.»
درخواست از معاون وزیر و وزیر ارشاد
وی در ادامه توضیح میدهد: «این موضوع به پیگیری و حمایت معاونت هنری و وزیر ارشاد بستگی دارد. اگر این رویه ادامه پیدا کند، ریزش مخاطب تئاتر را بهدنبال دارد. نکته دیگر این است که وقتی 9درصد افزایش وجود داشته باشد، هم به واسطه قرارداد با انجمن هنرهای نمایشی هزینه تولید تئاتر افزایش مییابد و هم قیمت بلیت بیشتر میشود که هیچکدام بهنفع تئاتر نیست.»