مبادله2.3میلیارد دلار زعفران در بازارآتی بورس کالا

بازار معاملات آتی زعفران رفته رفته درحال پر کردن جای خالی معاملات آتی سکه در بورس کالاست به‌طوری که طبق آمار‌های موجود ارزش کل معاملات این بازار از زمان راه‌اندازی معاملات آن در خرداد‌ماه پارسال تاکنون به 25هزارو 658میلیارد تومان معادل 2.3میلیارد دلار رسیده است.

به گزارش همشهری، امروز قرار است فعالیت بازار پسته بورس کالا آغاز شود. پسته، پس از زعفران و زیره، سومین محصول صادراتی و عمده ایران در بخش کشاورزی است که وارد بورس کالا می‌شود، بررسی‌های همشهری از رونق بازار زعفران در 15‌ماه گذشته حکایت دارد.

طلای سرخ؛ جایگزین سکه
پارسال تحت‌تأثیر برخی عوامل بیرونی، بورس کالای ایران، فعالیت بازار معاملات آتی سکه را به حال تعلیق درآورد. ارزش کل معاملات آتی در سال 96برابر با 65هزارو 850میلیارد تومان بود. پیش‌بینی می‌شد تحت‌تأثیر حذف سکه از بازار آتی بورس کالا، بازار معاملات آتی از رونق بیفتد. اما تعطیلی معاملات آتی بورس کالا با آغاز به‌کار معاملات آتی زعفران مصادف شد. در ابتدا به‌نظر نمی‌رسید طلای سرخ یا همان زعفران بتواند جایگزین مناسبی برای معاملات آتی سکه باشد اما تازه‌ترین آمار‌ها گویای آن است که این بازار توانسته جایگاه مطلوبی در بازار معاملات آتی برای خود دست و پا کند.

2.3میلیارد دلار مبادله
بررسی آمارهای معاملات بازار آتی زعفران از خرداد سال97تاکنون نشان می‌دهد در 15ماهی که از تاسیس این بازار سپری شده، 25هزارو 658میلیارد تومان، معادل 2.3میلیارد دلار، قرارداد آتی زعفران، در بورس کالا دادوستد شده است. این اعداد بیانگر آن است که آرام آرام ارزش کل معاملات این محصول در قالب قرارداد‌های آتی رو به افزایش است به‌طوری که طبق داده‌های موجود فقط در نیمه نخست امسال 10هزار میلیارد تومان قرارداد آتی زعفران در بورس کالا دادوستد شده است.
پیش‌بینی می‌شود اگر این رویه ادامه پیدا کند ارزش کل دادوستدهای بازارمعاملات آتی زعفران در پایان امسال به رقم 20هزار میلیارد تومان خواهد رسید. همه اینها در حالی است که به گفته حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس کالا، قرار است به‌زودی بازار معاملات آتی پسته نیز فعال شود.

فواید معاملات آتی زعفران
بررسی‌ها نشان می‌دهد تا پارسال، 5درصد از کل زعفران صادراتی ایران در بسته‌بندی‌های 10گرمی و کمتر، ویژه مصرف‌کننده‌های نهایی و مراکز خرده‌فروشی، با برندهای ایرانی صادر می‌شد، 95درصد باقیمانده هم، در بسته‌های بالاتر و عمدتا به‌صورت فله‌ای از کشور خارج می‌شد.
این موضوع موجب شده بود با وجود اینکه ایران بزرگ‌ترین تولید‌کننده زعفران در دنیاست اما کشور‌های اسپانیا و امارات با وارد کردن فله‌ای زعفران ایرانی و بسته بندی دوباره، زعفران ایرانی را با نام خود، به بازارهای جهانی صادر کنند. حتی در طول سال‌های اخیر افغانستان هم به رقیب تازه‌ای برای زعفران ایرانی تبدیل شده است.
چندی پیش فرزاد سحرخیز، عضو هیأت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان، گفته بود: اسپانیا زعفران ایران را به‌صورت فله می‌خرد و پس از بسته بندی دوباره آن را به‌عنوان زعفران اسپانیایی صادر می‌کند. به همین دلیل، اسپانیا را به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده زعفران دنیا می‌شناسند. امارات نیز زعفران ایرانی را به‌صورت روزانه و هفتگی از دلالان و تجار غیرحرفه‌ای می‌خرد و پس از مخلوط کردن با ناخالصی، به‌صورت عمده با بسته‌بندی‌های ایرانی و حتی با علامت استاندارد ایران، زعفران مخلوط شده و نامرغوب را به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، آفریقا و چین می‌فروشد.
او با اشاره به اینکه بعد از اسپانیا و امارات، چین بزرگ‌ترین خریدار زعفران فله ایرانی است، افزود: افغانستان از دیگر مشتریان زعفران فله ایرانی است که به‌عنوان رقیب آینده ایران تلقی می‌شود. افغانستان با خرید زعفران از ایران و فروش آن به‌عنوان زعفران افغانی، تجارت این زعفران را در دنیا آغاز کرده است.
اما اکنون با آغاز معاملات آتی زعفران در بورس کالا، زعفران ایرانی برای صادرات به بازار‌های جهانی استاندارد شده، در نتیجه بخشی از معاملات زعفران در بورس کالا با هدف صادرات به بازار‌های جهانی انجام می‌پذیرد.
همین موضوع به همبستگی قیمت زعفران با قیمت دلار در بازار آزاد منجر شده است، به‌طوری که مطابق بررسی به عمل آمده قیمت هر قرارداد آتی زعفران در بورس کالا عموما همگام با نوسان قیمت دلار دچار تغییر می‌شود.
بورس کالا اندازه هر قرارداد را در معاملات آتی، معادل 100گرم زعفران درنظر گرفته و این موضوع تأثیر بسزایی در استاندارد‌سازی‌ این محصول برای صادرات داشته است.
به باور تحلیلگران درصورت افزایش حجم معاملات آتی زعفران دربورس کالا رفته‌رفته از حجم صادرات فله‌ای زعفران در بسته‌های یک تا 1.5کیلویی کاسته خواهد شد و صادرات زعفران ایران با بسته‌بندی‌های استاندارد جدید جای خود را در بازار‌های جهانی خواهد گرفت.