راه ابریشم مستندنگاری می‌شود

پژوهشگران ایران‌شناس دانشگاه «ساپینزا» ایتالیا قرار است به‌زودی مستندنگاری جاده ابریشم در استان کرمانشاه را آغاز کنند؛ اقدامی که به گفته آنان می‌تواند به ثبت جهانی یک محوطه تاریخی منجر شود. به گزارش ایرنا، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع ‌دستی استان کرمانشاه با دانشگاه «ساپینزا» رم ایتالیا یک تفاهم‌نامه همکاری امضا کرد تا ۱۰ اثر تاریخی این استان را مستندنگاری کند.

این تفاهم‌نامه روز شنبه در سالن جلسات محوطه تاریخی طاق‌بستان امضا شد. طبق این توافق آثار تاریخی مسیر جاده ابریشم شامل کاخ فیروزآباد، زیج منیژه، آتشکده چهارطاقی، عمارت خسرو، سرخه دیزه، نهر شاهدار، زیج انزل، کتیبه آنوبانی‌نی، قلعه مریم و قلعه یزدگرد با هزینه طرف ایتالیایی مستندنگاری می‌شوند.


کمک مستندسازی‌ها به مرمت آثار باستانی

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع ‌دستی استان کرمانشاه در نشست مشترک با تیم مستندساز دانشگاه ساپینزا در سالن جلسات طاق‌بستان گفت: تیم‌‌های مستندساز داخلی هم در کار فعالیت و کار پژوهشی هستند، اما دانشگاه ساپینزا رم، دارای سابقه طولانی در مطالعات تاریخ ایران است و تجربه گران‌سنگی در حوزه مستندسازی دارد.

«امید قادری» افزود: اگر در آینده آثار تاریخی استان دچار تخریب و نقص شوند، این مستندسازی‌ها کمک شایانی به مرمت آنها می‌کند.   به گفته او، استان کرمانشاه با بیش از 4 هزار و ۲۰۰ اثر تاریخی دومین استان کشور از نظر تعداد بناهای تاریخی است که این سرمایه بزرگی برای استان محسوب می‌شود. 


مستندنگاری راه ابریشم

سرپرست تیم پژوهشی دانشگاه ساپینزای رم هم گفت: استان کرمانشاه مهد دوره قدیم و مرز غربی امپراتوری‌های هخامنشی و ساسانی بوده و همیشه با فرهنگ کلاسیک و رم در ارتباط بوده است. 

پروفسور «کارلو جی.چِرِتی» با بیان این‌که خیلی مهم است که بتوانیم طرح‌های مطالعاتی دانشگاه رم را به استان کرمانشاه هم بیاوریم، افزود: هدف تفاهم‌نامه دانشگاه ساپینزا و اداره کل میراث فرهنگی استان مستندنگاری راه ابریشم قدیم در محدوده کرمانشاه است که در پیش از اسلام به بزرگراه خراسان معروف بوده است. او گفت: این مسیر از تیسفون (یک شهر تاریخی در اطراف بغداد) آغاز شده و پس از عبور از قصر شیرین، کرمانشاه، معبد آناهیتا، همدان، تهران و دامغان به خراسان رسیده که بزرگ‌ترین راه جهان در آن دوران بوده است.

جاده ابریشم یا راه ابریشم یک شاهراه بزرگ بازرگانی در آسیا بوده که غرب، شرق و جنوب آسیا را به هم و به شمال آفریقا و شرق اروپا متصل می‌کرد و تا قرن پانزدهم میلادی به ‌مدت هزار و ۷۰۰ سال بزرگ‌ترین شبکه بازرگانی دنیا بود. چِرِتی اظهار کرد: به نظر کارشناسان وزارت میراث فرهنگی ایران و پژوهشگران دانشگاه رم آثار تاریخی دوران ساسانی بین قصر شیرین تا کنگاور بسیار مهم است و امیدوارم بتوانیم آنها را مستندنگاری کنیم. 

به اعتقاد او، مستندنگاری این محوطه تاریخی می‌تواند احتمال ثبت آن را در یونسکو بالا ببرد و این مجموعه آثار را جهانی کند. پیش از این محوطه تاریخی بیستون در شرق کرمانشاه ثبت جهانی شده و محوطه گردشگری اورامانات و محوطه باستانی طاق‌بستان هم در نوبت ثبت شدن در یونسکو قرار دارند. 

آنچنان‌که این ایران‌شناس ایتالیایی بیان کرد: مستندنگاری اولیه آثار حدود یک هفته طول می‌کشد، سپس تیم‌های اجرایی در دانشگاه ساپینزا تشکیل و مرحله اصلی کار شامل مستندنگاری، مطالعات پژوهشی و مرمت آثار آغاز می‌شود که به حدود 5 سال یا بیشتر زمان نیاز دارد. پروفسور چِرِتی از حدود ۳۵ سال پیش مشغول مطالعه و پژوهش درباره تاریخ ایران است. وجود بیش از ۲هزار و ۲۵۰ اثر ثبت شده ملی، مجموعه جهانی بیستون و ده‌ها اثر گردشگری که هنوز به ثبت نرسیده‌اند، حاکی از استعداد بالای کرمانشاه در بخش گردشگری است. 

کتیبه تاریخی بیستون در شهرستان هرسین قرار دارد؛ دیگر اثر باستانی این شهرستان «گنج دره» است که طبق تحقیقات باستان‌شناسان اروپایی، حدود ۱۱ هزار سال قدمت دارد و برای اولین بار مردم این منطقه حیوان را اهلی کرده‌اند و دست به کشت غلات زده‌اند. نخستین ظروف سفالی ایران زمین هم در شهر هرسین ساخته شده است.