گشایش دروازه ملل به روی بندر چابهار

بندر اقیانوسی شهید بهشتی چابهار، محور توسعه سواحل مکران به شمار می‌رود و با اجرای طرح‌های توسعه‌ای در 6سال اخیر، عملاً آمادگی پذیرایی از سرمایه‌گذاران را پیدا کرده و حالا با الزام شرکت بازرگانی دولتی و شرکت پشتیبانی امور دام به تخلیه نیمی از محموله‌های وارداتی خود در این بندر، عملاً استفاده از ظرفیت‌های بالقوه این بندر نیز آغاز شده است.به گزارش همشهری، بندر شهیدبهشتی چابهار به‌عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران که به دروازه ملل شهره است، جدا از اینکه از شمول تحریم‌های آمریکا خارج شده، به‌واسطه موقعیت استراتژیک خود، به محور توسعه در روابط اقتصادی و سیاسی ایران با هند و افغانستان تبدیل شده است. همزمان کشورهای آسیای میانه نیز به‌واسطه دسترسی آسان از طریق بندر چابهار به آب‌های آزاد، جزو مشتریان بالقوه این بندر به شمار می‌روند و همین مسئله ایجاب می‌کند ظرفیت‌های ایجاد شده در سواحل مکران به‌سرعت افزایش یابد.

قطعه گمشده از پازل توسعه چابهار
در سال‌های اخیر به‌دنبال ورود پرقدرت دولت به مبحث توسعه چابهار و مشارکت هندی‌ها در تجهیز و عملیاتی کردن این بندر اقیانوسی، شرایط انتقال بار ورودی و خروجی کشور به منطقه مکران مهیا شده اما به‌واسطه کمبود زیرساخت‌های حمل‌ونقلی در پس‌کرانه این بندر، عملاً استفاده از مزیت‌های بندر شهیدبهشتی با مشکل مواجه بوده؛ ضمن اینکه شیفت بار از بنادر جنوبی به بندر چابهار، مستلزم حفظ توازن در ورود و خروج محموله‌هاست؛ زیرا در غیر این صورت، ناوگان حمل‌ونقلی باید به‌صورت یکسر خالی به سرویس‌دهی در این بندر بپردازد؛ مسئله‌ای که با احتساب هزینه‌های سنگین سوخت و انرژی، عملاً صرفه اقتصادی این کار را از بین می‌برد. در این وضعیت، راهکار کوتاه‌مدت برای فعال کردن بندر شهیدبهشتی چابهار، تضمین ورود محموله‌های کالاهای اساسی به این بندر است که حالا با ابلاغ قائم‌مقام بازرگانی وزیر صنعت اجرایی شده است. براساس این ابلاغیه شرکت‌های بازرگانی دولتی و پشتیبانی امور دام مکلف شده‌اند حداقل نیمی از بار وارداتی با کشتی را در بندر چابهار پهلوگیری و تخلیه کنند. همزمان برای مقرون‌به‌صرفه شدن حمل بار از بندر چابهار برای ناوگان حمل‌ونقل، مقرر شده بخشی از محموله‌های صادراتی مواد معدنی پس از حمل به بندر شهیدبهشتی چابهار و از طریق این بندر به مقاصد صادراتی ارسال شود. با این اقدامات، بندر شهیدبهشتی چابهار عملاً به‌عنوان یکی از پایگاه‌های تجارت خارجی ایران وارد صحنه می‌شود. به‌تازگی با موافقت رهبر معظم انقلاب برای برداشت 300میلیون یورو از محل صندوق توسعه ملی برای تسریع در اجرا و بهره‌برداری راه‌آهن چابهار –زاهدان، دورنمای تکمیل زیرساخت‌های حمل‌ونقلی این منطقه استراتژیک مثبت و هرگونه شک و تردید سرمایه‌گذاران درباره عزم ایران برای توسعه بندر شهید بهشتی چابهار و سواحل مکران برطرف شده است. البته مشوق‌هایی هم برای جذب بار و سرمایه‌گذار در این بندر مدنظر قرار گرفته شده که باعث می‌شود بندر چابهار مزیت‌های بیشتری نسبت به سایر بنادر منطقه پیدا کند؛ چنان که به گفته بهروز آقایی، مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان، مقرر شده دولت اختصاص 30درصد تخفیف سود بازرگانی به کالاهای وارداتی در بندر چابهار را پیگیری کند.

۲۸۰ هزار تن کالاهای اساسی عازم چابهار
با مکلف شدن شرکت بازرگانی دولتی به تخلیه 50درصد بار وارداتی در بندر شهیدبهشتی، حالا گفته می‌شود 5کشتی کالای اساسی به سمت بندر چابهار حرکت کرده که یکی از آنها به‌تازگی در این بندر پهلو گرفته است. ایرج حسن‌پور، مشاور قائم‌مقام وزیر صنعت در این‌باره می‌گوید: این کشتی حامل ۶۷ هزار و ۷۰۰ تن نهاده‌های دامی (جو) بوده و در اسکله شهیدبهشتی چابهار پهلو گرفته است. به گفته حسن‌پور، براساس اعلام شرکت پشتیبانی امور دام مقرر شده در مناقصات آینده، مقصد تخلیه کالاهای اساسی، چابهار اعلام شود. همچنین شرکت‌های دولتی نیز در حال رایزنی هستند تا مسیر کالاهای وارداتی به سمت بندر چابهار تغییر پیدا کند. حسن‌پور می‌گوید: بر این اساس به‌جز واردات روغن که هنوز مخازن موردنیاز برای نگهداری آن در بندر چابهار ساخته نشده، بندر چابهار مقصد تخلیه دیگر کالاهای اساسی وارداتی خواهد شد.

   ترافیک سرمایه‌گذاران در مکران

مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان از ارائه ۲۹ درخواست سرمایه‌گذاری در چابهار از ابتدای امسال خبر داده و می‌گوید: از ابتدای امسال تاکنون ۳۶ هیأت داخلی و خارجی از بندر شهیدبهشتی چابهار بازدید کرده‌اند که نمونه بارزی از نگاه ویژه سرمایه‌گذاران ملی و فراملی به این بندر است. بهروز آقایی می‌گوید: پارسال ۶۵ درخواست برای سرمایه‌گذاری در چابهار ارائه و ۱۷ مورد نهایی و به عقد قرارداد منجر شد. در این میان محمدعلی حسن‌زاده، معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به اشتیاق سرمایه‌گذاران برای حضور در چابهار اعلام می‌کند: قرارداد ۵ هزار میلیارد تومانی سازمان بنادر با بخش خصوصی برای ایجاد بزرگ‌ترین ترمینال مکانیزه مواد معدنی ایران در بندر شهیدرجایی، امروز، دوم مهرماه منعقد می‌شود. به گفته حسن‌زاده، این ترمینال بزرگ‌ترین ترمینال مواد معدنی در خلیج‌فارس و عمان خواهد شد و با توجه به ظرفیت بی‌نظیر معدنی کشور، تحولی شگرف در صنعت معدن ایران ایجاد خواهد شد. کاهش قیمت تمام‌شده کالاها و مواد معدنی صادراتی و افزایش قدرت رقابتی صادرکنندگان در بازار هدف جزو کارکردهای این ترمینال است؛ ضمن اینکه با ایجاد شهر لجستیک صنایع در ۲۴۰۰ هکتار، امکان فرآوری مواد معدنی نیز به‌راحتی ایجاد می‌شود و می‌توان محصولات معدنی را با ارزش‌افزوده بالاتر نسبت به دیگر کشورها به بازارهای جهانی صادر کرد.