خیز آبخیزداری برای جلوگیری از فرونشست و تخریب آبخوانها
الهام مصدقیراد_خبرنگار
معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگلها از برنامه این معاونت برای کاهش میزان فرونشست زمین در کشور خبر داد و گفت: براساس بررسیهای انجام شده 11.2میلیون هکتار از عرصههای کشور نیازمند تغذیه آبخوان شناخته شدهاند که در صورت تامین اعتبار، عملیات آبخیزداری در این مناطق اجرایی میشود تا از فرونشست جلوگیری شود.
خسرو شهبازی در نشست خبری روز گذشته در پاسخ به سوال همشهری درخصوص اولویتهای سازمان جنگلها برای اجرای طرحهای آبخیزداری در مناطق دارای فرونشست به بررسیهای انجام شده اشاره کرد و گفت: براساس آخرین اعلام وزارت نیرو، سفرههای آب زیرزمینی کشور بهطور متوسط 5.7میلیارد مترمکعب بیلان منفی دارند که این مسئله تأثیر مستقیمی بر وقوع فرونشست دارد. با بررسی نقشهها مشخص شد 11.2میلیون مترمکعب از عرصههای کشور دارای سیلاب بودند اما در عین حال بهدلیل برداشت بیرویه و همچنین هدررفت آب، بیلان سفرههای آب زیرزمینیشان منفی است و دچار فرونشست شدهاند. اجرای عملیات آبخیزداری در این حوزهها بهعنوان طرحی جدید عنوان شده که درصورت تصویب و تامین اعتبار، اجرایی خواهد شد تا از افزایش فرونشست و تخریب آبخوان جلوگیری شود.
هوشنگ جزی، مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگلها نیز به همشهری، گفت: 125میلیون هکتار از اراضی کشور درمعرض فرسایش آبی است. تاکنون 26میلیون هکتار از این وسعت، مورد مطالعه و بررسی اجرای عملیات آبخیزداری قرار گرفته که 12میلیون هکتار آن اجرایی شده است. او درخصوص زمانبندی انجام شده برای اجرای عملیات آبخیزداری در وسعت باقیمانده نیز اظهار کرد: در تمام 125میلیون هکتار، عملیات آبخیزداری انجام نخواهد شد. این وسعت اولویتبندی شده و براساس برخی شاخصها در فهرست انجام آبخیزداری قرار میگیرند که یکی از این شاخصها، میزان فرونشست در دشتهای این مناطق است.
کاهش 70درصدی خسارت سیل
ابوالقاسم حسینپور، مدیرکل دفتر سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگلها نیز در این نشست به کاهش خسارت سیلاب در مناطقی که طرحهای آبخوانداری در آنها به اجرا درآمده، اشاره کرد و گفت: بررسیها نشان داده با آبخوانداری تا 70درصد از خسارات سیل کاسته خواهد شد. همچنین حدود 30درصد نیز از کل خسارات سیل، پیشگیری میشود. بهعنوان مثال استان ایلام در سال 94با 191میلیمتر بارش، خسارتهای بسیاری را متحمل شد اما در سال 98و بعد از انجام عملیات آبخوانداری، با وجود 192میلیمتر بارندگی، خسارتی از سیل ندید.
خسرو شهبازی، معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگلها نیز، با اشاره به اینکه در 6ماهه اول سالجاری، 280پروژه کنترل سیلاب مورد بهرهبرداری قرارگرفته، افزود: هماکنون طرح کنترل سیلاب نیز در دست تدوین است تا با اجرای آن میزان خسارتهای ناشی از سیلاب کاهش یافته و سیلاب رخ داده، در اقلیم خشک مورد استفاده قرار گیرد.
او همچنین وسعت مراتع کشور را 84.7میلیون هکتار اعلام کرد و از افزایش اعتبار این حوزه خبر داد و گفت:اعتبارات این حوزه تاکنون 5میلیارد تومان بوده اما در سالجاری این اعتبار 20برابر شده است. معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگلها همچنین با بیان اینکه 61درصد وسعت ایران خشک و فراخشک است، گفت:32میلیون و 500هزارهکتار اراضی بیابانی در ایران وجود دارد و در سالجاری نیز 293میلیارد تومان اعتبار برای مقابله با بیابانزایی در نظر گرفته شده است.