افشاگری علیه نخستوزیر بازنده
رکس تیلرسون در اظهارات تازهای مدعی شده نتانیاهو بارها ترامپ را با استفاده از اطلاعات غلط، فریب داده است
حملات علیه بنیامین نتانیاهو در داخل و خارج از رژیم صهیونیستی روزبهروز بیشتر میشود؛ آن هم درحالیکه شکست وی در انتخابات کنست هنوز بهصورت رسمی اعلام نشده است. در آخرین واکنش، رکس تیلرسون، وزیر خارجه سابق آمریکا روز پنجشنبه مدعی شد نتانیاهو بارها ترامپ را با استفاده از «اطلاعات غلط» و «دروغ» فریب داده است! این سخنان تیلرسون در جریان یک سخنرانی برای دانشجویان دانشگاه هاروارد بیان شده و به نوشته واشنگتن پست، برای نخستینبار نیز در نشریه داخلی همین دانشگاه بازتاب یافته است.
اگرچه اظهارات تیلرسون درباره نتانیاهو واکنش گستردهای در رسانههای جهانی بهدنبال داشته است اما بسیاری از تحلیلگران این اظهارات را در ادامه مواضع تیلرسون علیه ترامپ بعد از برکناری وی از وزارت خارجه ارزیایی کردهاند. شبکه الجزیره در این زمینه گزارش داد: تیلرسون در جریان سخنان خود در هاروارد، بیش از آنکه به نتانیاهو حمله کرده باشد ترامپ را زیر سؤال برده است؛ او رئیسجمهور آمریکا را در قامت مردی ساده به تصویر کشیده که به سادگی فریب میخورد. وی پیش از این نیز در مصاحبهها و سخنرانیهای مختلفی، ترامپ را بهعنوان فردی که «تمایلی به مطالعه ندارد»، «بی انضباط است» و «ابایی از نقض قانون ندارد» به تصویر کشیده بود. تمام اینها در حالی است که تیلرسون نتانیاهو را فردی «با استعداد» توصیف کرده که البته به استفاده از «روشهای ماکیاولی» تمایل دارد.
رسانههای آمریکا اما بیشتر به بخشی از سخنان تیلرسون توجه نشان دادند که ناظر بر تأثیر روابط میان نتانیاهو و ترامپ بر منافع آمریکاست؛ برای مثال واشنگتن پست این تیتر را برای گزارش خود درباره این موضوع انتخاب کرد: دولت اسرائیل ابایی از دادن اطلاعات غلط به آمریکا برای تحقق منافع خود ندارد. در بخش دیگری از سخنان تیلرسون که در این روزنامه بازتاب داشته آمده است: اسرائیلیها بارها برای اقناع رئیسجمهور از این حربه استفاده میکردند که ما خوبیم و آنها بدند! ما هر بار به رئیسجمهور میگفتیم فریبت دادهاند. برای من آزاردهنده است که یک همپیمان بسیار نزدیک، چنین رفتاری با ما دارد. تیلرسون علاوه بر اینها در جریان سخنرانی در دانشگاه هاروارد، بار دیگر از تصمیم ترامپ برای کنار گذاشتن وی از پرونده فلسطین و اسرائیل و سپردن این موضوع به دامادش، جرد کوشنر نیز انتقاد کرده است.
اما این حملات طی یک سال و نیم گذشته یک طرفه نبوده و ترامپ هم در چند مورد موضعگیریهای بسیار تندی علیه تیلرسون داشته است؛ برای مثال، او سال گذشته در صفحه توییتر خود تیلرسون را یک «احمق» توصیف کرده که از هوش کافی برای مدیریت وزارت خارجه آمریکا برخوردار نبوده است.
تیلرسون ازجمله نخستین وزرای دولت ترامپ بود که به فاصله نه چندان طولانی بعد از پیروزی وی در انتخابات ریاستجمهوری از دولتش برکنار شد (اسفند96). وی از همان هفتههای اولیه بعد از برکناری، اختلافات خود با ترامپ و به گفته خود به دلایلی خروجش از دولت را رسانهای کرد؛ دلایلی ازجمله مخالفت مستقیم با تصمیمهایی که نقض صریح قوانین بینالمللی به شمار میرفت! او در مصاحبه با شبکه سی بیاس گفت: من به تنها شخصی در دولت تبدیل شده بودم که به بیشتر تصمیمهای ترامپ میگفتم نه! و فکر میکنم این مسئله برای او بسیار آزاردهنده بود.
بنبست انتخاباتی نتانیاهو
اگرچه حملات رسانهای علیه نتانیاهو روزبهروز در حال افزایش است، اما او فرصتی برای پاسخ به این حملات ندارد چرا که نبرد سیاسی او در سرزمینهای اشغالی به نقطه حساسی رسیده که ممکن است به حذف همیشگی او از دنیای سیاست منتهی شود. نتانیاهو که براساس نتایج رسمی انتخابات کنست حتی در رقابت مستقیم با ائتلاف آبی-سفید هم شکست خورده است روز پنجشنبه از بنیگانتز برای مذاکره بهمنظور تشکیل دولت وحدت ملی تقاضای ملاقات کرد؛ تقاضایی که مطابق پیشبینیها با پاسخ منفی روبهرو شد. در بیانیه ائتلاف آبی-سفید آمده: مردم اسرائیل پیام خود را از طریق صندوقهای رأی به ما رساندند؛ دیگر دولتی به ریاست نتانیاهو تشکیل نخواهد شد. در بخش دیگری از این بیانیه نیز با کنایه نسبت به پروندههای قضایی نتانیاهو آمده: درصورت عدموجود پیگرد قضایی، نتانیاهو میتواند یکی از وزارتخانههای دولت جدید را در اختیار داشته باشد!
تمام اینها در حالی است که بهنظر میرسد حتی ترامپ هم دیگر امیدی به تداوم حضور نتانیاهو در قدرت ندارد. او روز گذشته در پاسخ بهاحتمال شکست نتانیاهو در تشکیل دولت جدید گفت: ما با اسرائیل رابطه داریم نه با اشخاص! با وجود این اما تکاپوی نتانیاهو برای ماندگاری در قدرت هنوز به پایان نرسیده است؛ امری که نشان میدهد تبعات عدمکسب امتیاز مصونیت قضایی بهعنوان نخستوزیر رژیم صهیونیستی برای او جدی است.