ساعت مفید کاری در کشورهای جهان روی چه عددی ایستاده است؟
بهره‌وری حداکثری در زمان حداقلی
سمیرا رحیمی/روزنامه‌نگار
رشد کسب و کار و در نهایت اقتصاد هر کشور، ارتباط مستقیمی با بهبود کارایی و بهره‌وری دارد اما برخلاف تصور عمومی، کارایی و بهره‌وری ربطی به ساعات طولانی کار ندارد. در حقیقت پژوهش‌های جدید نشان داده‌اند که کار بیش از 40ساعت در هفته می‌تواند برای مغز و عملکرد شناختی آن مخرب باشد. مؤسسه نظرسنجی گالوپ در پژوهشی که در سال 2018 انجام داد به این نتیجه رسید که بیشتر کارمندان در آمریکا علاوه بر 40ساعت هفتگی خود، ده‌ها ساعت مازاد نیز کار می‌کنند که این کار شامل مدیریت وظایف محل کار، در خانه و در روزهای تعطیل است و پولی بابت آن دریافت نمی‌کنند؛ وضعیتی که در بیشتر کشورهای جهان برای کارمندان یا کارگران به امری طبیعی و روزمره تبدیل شده و برمیزان عملکرد و بهره‌وری آنها تأثیر منفی گذاشته است.
ساعت کار کمتر، بهره‌وری بیشتر
روانشناس اندرس اریکسون -متخصص علم ارتقای عملکرد- معتقد است انسان‌ها در طول یک روز کاری تنها 4 تا 5 ساعت توانایی تمرکز بر کار خود را دارند. این نتیجه در نظرسنجی‌ای که در سال2016 از بیش از 2هزار کارمند اداره‌های مختلف در بریتانیا انجام شد به تأیید رسید. نتیجه این نظرسنجی نشان داد کارمندان از 8ساعت کاری خود به‌صورت متوسط تنها 3ساعت را به‌کار می‌پردازند. چنین نتایج علمی باعث شد که تعدادی از شرکت‌های بزرگ در گوشه و کنار جهان دوره‌هایی آزمایشی را در میان کارمندان خود به اجرا درآورند تا دریابند آیا کاهش ساعات کاری بر برایند کاری کارمندانشان تأثیر‌گذار است؟
شرکتی نیوزیلندی به نام «پرپتوآل گاردین» در سال 2018 برای مدتی محدود، ساعت کار 200کارمند خود را کاهش داد و به تعطیلات هفتگی آنها یک‌روز افزود، درحالی‌که در حقوق و مزایای آنها تغییری ایجاد نکرد. نتیجه این طرح آزمایشی نشان داد، با وجود کاهش ساعات کاری، کارایی کارمندان 25درصد افزایش پیدا کرد و شرکت به فضایی شادتر تبدیل شد. این شرکت پس از مشاهده نتایج تصمیم گرفت سیاست کاری آزمایشی را به دائمی تبدیل کند. این شرکت مدعی است نخستین شرکت در جهان است که در ازای 32ساعت کار هفتگی، حقوق 40ساعت کار را به کارمندانش می‌دهد.
شرکت آمازون نیز درآگوست سال2016 اعلام کرد قصد اجرای برنامه‌ای آزمایشی دارد که در آن به تعدادی از کارمندان پاره‌وقتش اجازه می‌دهد 30ساعت در هفته کار کنند اما در عوض 75درصد از حقوق و تمامی مزایای پیشین خود را دریافت کنند. شرکت طراحی «راشر دیزاین» نمونه دیگری است که به افزایش بهره‌وری کارمندان در ساعات کاری محدود‌تر معتقد است. این شرکت ساعت کاری کارمندان خود را از 6:30 تا 5 عصر روزهای دوشنبه تا پنجشنبه اعلام کرد و برای جبران کمبود نیرو، کارمندان را موظف کرد به‌صورت چرخشی 10ساعت در روز کار کنند. این شرکت بعد‌ها اعلام کرد کارمندان در 4روز هم به اندازه همان
5 روز کاری مفید و کارآمد ظاهر شده‌اند و حتی سطح بهره‌وری در آنها افزایش نیز داشته است.
جدا از کاهش ساعت کاری جهت افزایش آرامش و حفظ سلامت کارمندان، شرکت‌های بزرگی مانند گوگل، اپل، دل و نتفلیکس خدمات متنوعی برای رفاه کارمندان خود در اختیار آنها قرار می‌دهند تا سطح بهره‌وری را در ساعات کاری در آنها افزایش دهند. تمرکز بر کار تیمی و لایه‌بندی دقیق تیم‌ها متناسب با تخصص اعضا، حذف تعاملات و سازکارهای بیهوده درون شرکتی که به مقاومت سازمانی شهرت دارد و استفاده از مدیران الهام‌بخش در بخش‌های کلیدی هر شرکت ازجمله راهکارهایی است که شرکت‌های بزرگ برای افزایش بهره‌وری و کارایی نیروهای خود به‌کار می‌بندند.
بیشترین و کمترین ساعات کاری در جهان
اهمیت تمرکز بر کارایی بالای کارمندان به جای بالا بودن طول ساعات کاری را با نگاهی به داده‌های سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی درباره ساعات مفید کاری کشورهای مختلف جهان و سرانه تولید ناخالص ملی و بازده مالی این کشورها به وضوح می‌توان مشاهده‌کرد. آمارهای این سازمان نشان می‌دهند ساعات طولانی کار لزوما به معنی درخشش اقتصادی و قدرت مالی کشورها نخواهد بود و بهره‌وری در ساعات محدود‌تر کاری، می‌تواند برای اقتصاد نتیجه‌ای درخشان‌تر در برداشته باشد تا کار در ساعات طولانی بدون توجه به کارایی و بهره‌وری کارمندان.
افزایش بهره‌وری
تمرکز بر کار تیمی و لایه‌بندی دقیق تیم‌ها متناسب با تخصص اعضا، حذف تعاملات و سازکارهای بیهوده درون شرکتی که به مقاومت سازمانی شهرت دارد و استفاده از مدیران الهام‌بخش در بخش‌های کلیدی هر شرکت ازجمله راهکارهایی است که شرکت‌های بزرگ برای افزایش بهره‌وری و کارایی نیروهای خود به‌کار می‌بندند.
