سینمای مشهد، چشم‌انتظار حمایت

 سینماگران مشهد معتقدند مشکل اصلی فیلمسازی در این شهر با همه ظرفیت‌های بالقوه آن، پایتخت و جذابیت‌های حمایتی و تجهیزاتی آن است؛ اگر بخشی از این جذابیت‌ها در مشهد وجود داشت، هنر سینما در این شهر به اوج می‌رسید. به گزارش ایرنا، به گفته آنان، بسیاری از هنرپیشه‌ها و فیلمسازان مطرح کشور مشهدی هستند؛ از داریوش ارجمند و رضا عطاران گرفته تا کارگردانان و فیلمسازان صاحب‌نام که زمانی در این شهر کار می‌کردند، اما در نهایت جای رشد خود را در تهران یافتند.  این سرنوشت همه استعدادهای فیلمسازی در مشهد است که در این شهر راه و روش فیلمسازی و بازیگری و دیگر فوت و فن سینما را می‌آموزند، اما در تهران به شهرت می‌رسند. 


حمایت نمی‌شویم 

یک فیلمساز مشهدی با گلایه از وضعیت سینما در مشهد گفت: تمام کسانی که توانستند فیلمساز یا بازیگر شوند یا به موفقیت اندکی در عرصه سینما رسیدند، از این شهر به تهران رفتند و در آنجا کار خود را ادامه دادند.  «امیراطهر سهیلی» افزود: یکی از دلایل مهم بروز این مشکل می‌تواند عدم حمایت نهادهای حمایتگر در مشهد باشد که تهرانی‌ها را به مشهدی‌ها ترجیح می‌دهند.  وی اظهار کرد: برای مثال شورای شهر از فیلمسازان تهرانی درخواست می‌کند تا سریالی را در مشهد بسازند و پول هنگفتی نیز به آنها می‌دهد؛ این سریال خیلی بد ساخته می‌شود، در بدترین زمان به نمایش درمی‌آید و در نهایت حتی اسم آن نیز در ذهن مشهدی‌ها نمی‌ماند. 

وی گفت: شورای شهر می‌توانست از سینماگران مشهدی برای ساخت این سریال بهره بگیرد که در این صورت بازخورد مناسبی نیز داشت.  سهیلی افزود: همه مسئولان فیلمسازی من را تایید می‌کنند، اما هیچ نهادی از قبیل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، آستان قدس رضوی، شهرداری یا حوزه هنری که بودجه در اختیار دارند حاضر نمی‌شوند کمک مالی یا معنوی برای ساخت فیلم به من بکنند. 

این فیلمساز با بیان این‌که سیاستگذاری مناسبی در حوزه سینمای مشهد انجام نمی‌شود اظهار کرد: مدیران حوزه فرهنگ و هنر در این شهر حتی از یک مشاور در حوزه‌های هنری مثل سینما استفاده نمی‌کنند.  وی گفت: استعداد و نبوغ سینمایی در مشهد فراوان است، اما حضور نهادهای حمایتگر و سیاستگذاری درست برای رشد فیلمسازی در این شهر وضعیت خوبی ندارد. 


ظرفیت‌های فیلمسازی در مشهد

سرپرست دفتر انجمن سینمای جوانان ایران در مشهد نیز گفت: این انجمن کارنامه درخشانی در حوزه تربیت فیلمسازان دارد، به طوری که هنرمندان دانش‌آموخته این انجمن موفق به دریافت جوایزی در جشنواره‌های داخلی و خارجی شده‌اند.  «سیدوحید سیدحسینی» افزود: از فیلمسازان برجسته دانش‌آموخته انجمن سینمای جوانان ایران در مشهد و دارنده جوایز ملی و بین‌المللی، می‌توان به «علی جعفری» سازنده فیلم حس کشنده و «سیده فاطمه حسینی» با فیلمنامه انفرادی اشاره کرد. 

وی اظهار کرد: انجمن سینمای جوانان ایران در مشهد علاوه بر ارائه آموزش‌های تخصصی به فیلمسازان، تجهیزات کامل برای ساخت فیلم در اختیار آنان قرار می‌دهد، بازیگران و عوامل حرفه‌ای فیلم را به آنان معرفی می‌کند، مجوزهای لازم برای تولید اثر را برای آنان صادر کرده و هر نوع پیگیری که مرتبط با دستگاه‌های اجرایی باشد برای فیلمسازان انجام می‌دهد.  سرپرست دفتر انجمن سینمای جوانان ایران در مشهد گفت: دوره فیلمسازی این انجمن شامل کلاس‌های عکاسی، کارگردانی، فیلمنامه‌نویسی، تدوین و صدا، تصویربرداری، نشست‌های فیلم، کارگاه‌هایی با موضوع فیلم‌های مستند و تجربه‌گراست. 

سیدحسینی افزود: هنرجویان در این انجمن در زمینه‌های مختلف فیلمسازی مستند، کوتاه حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای تولیداتی داشته‌اند و به طور میانگین سالانه 8 اثر سینمایی حرفه‌ای و نیمه‌حرفه‌ای توسط هنرجویان این انجمن تولید می‌شود. وی کسب رتبه فیلم‌های «حمید اسماعیلی» و «امیرمسعود سهیلی» در جشنواره‌های داخلی را از موفقیت‌های انجمن سینمای جوانان مشهد ذکر کرد.  وی اظهار کرد: در حوزه زیارت نیز آستان قدس رضوی پارسال ۱۳ فیلمنامه کوتاه هنرجویان انجمن سینمای جوانان مشهد را که در جشنواره تسنیم شرکت داده شده بودند، برای تولید و اکران مورد حمایت قرار داد. 


مروری بر رشد سینما در مشهد  پس از انقلاب اسلامی 

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد گفت: سینما به عنوان یک صنعت کلان در دنیا مطرح و از جمله هنرهایی است که با اقبال مخاطبان روبه‌روست، زیرا هم به سرگرمی توجه دارد و هم یک اندیشه جدید را بازگو می‌کند. تلفیق این 2 بخش باعث شده است سینما از یک جایگاه مردمی برخوردار باشد.  «محمدجواد استادی» با بیان این‌که سینما ترکیبی از هنرهای مختلف است و در بین ایرانیان جایگاه ویژه‌ای دارد، افزود: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ارتقای جایگاه سینمای ایران در سطح جهان و توسعه زیرساخت‌های سینمایی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای حاصل شد و این رشد به همه استان‌های کشور از جمله مشهد تسری یافت. 

وی اظهار داشت: در سال‌های پس از انقلاب علاوه بر توسعه کمی و کیفی سینما در مشهد، زیرساخت‌های سینمایی استاندارد در این شهر رشد یافت و مخاطب بسیاری جذب کرد، به طوری که پردیس‌های سینمایی در این شهر رتبه‌های برتر فروش بلیت فیلم را در بین دیگر شهرهای کشور به دست آوردند.  رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد گفت: هم‌اکنون ۳۳ سالن سینما با 6۳۳۳ صندلی در مشهد وجود دارد و تعداد تماشاگران فیلم‌های این سالن‌ها روند رو به رشدی طی کرده است. 

استادی ادامه داد: فروش آثار سینمایی در مشهد نشان می‌دهد دیدن فیلم در سینما در سبد مصرف فرهنگی خانوارها قرار گرفته است.  وی اظهار امیدواری کرد با رویکرد عدالت توزیعی بتوان سالن‌های استاندارد سینمایی را در این شهر توسعه داد تا همه حدود 4 میلیون نفر جمعیت شهر و ۳۰ میلیون زائری که سالانه به مشهد سفر می‌کنند، از امکان تماشای فیلم در سالن سینما بهره‌‌مند باشند. 

وی افزود: از نیمه دوم سال گذشته امکان نمایش فیلم‌های روز سینمای ایران در مناطق کم‌برخوردار شهرستان مشهد در قالب «سینما سیار» فراهم شده و روند رو به رشدی طی کرده است، به طوری که در ماه گذشته 8 منطقه از حاشیه شهر مشهد زیر پوشش سینما سیار قرار گرفت. 


سهم مشهد از صنعت سینمای ایران

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد به ظرفیت‌های حوزه نرم‌افزاری سینما در این شهر اشاره کرد و گفت: این شهر سهم عمده‌ای در تربیت نیروی انسانی برای سینمای ایران در حوزه‌های بازیگری، فیلمنامه‌نویسی، فیلمسازی، تصویرگری و سایر بخش‌ها داشته و افراد موفق بسیاری از این شهر در عرصه ملی و بین‌المللی خوش درخشیده‌اند. 

استادی افزود: مشهد در حوزه سینمای جوان نیز فعالیت‌های چشمگیری دارد و شرکت‌های سینمایی متعدد در این حوزه مشغول فعالیت هستند و آثار برجسته‌ای تولید کرده‌اند که یکی از موفقیت‌های اخیر آنها فیلم «مدیترانه» ساخته «هادی حاجتمند» است. وی اظهار کرد: مشهد تاکنون در حوزه تولید فیلم‌های ویدئویی رشد قابل ملاحظه‌ای داشته و توفیقات بسیاری کسب کرده است و این نهاد نیز در سال گذشته ۲ اثر سینمایی تولید فیلمسازان مشهدی را مورد حمایت قرار داده است. 


تمرکزگرایی، آفت رشد سینما در مشهد

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد در پاسخ به سوالی درباره علت مهاجرت سینماگران مشهدی به تهران گفت: از صدور مجوز ساخت فیلم سینمایی گرفته تا امکانات تولید فیلم و سایر بخش‌های آن، همه در تهران تمرکز یافته است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فقط اختیارات قانونی لازم در این زمینه را دارد.  استادی افزود: سینما به دلیل پرهزینه بودن و تمرکز امکانات و اختیارات در تهران، کمتر باعث پیشرفت فیلمسازان در شهرستان‌ها شده است، لذا بیشتر فیلمسازان و عوامل دیگر فیلم از مشهد و دیگر نقاط کشور به تهران مهاجرت کرده‌اند. با این حال امکانات خوبی در حوزه فیلمسازی اعم از نیروی انسانی کارآزموده و امکانات فیلمسازی در مشهد به وجود آمده که تا حدی به رشد فیلمسازی کمک کرده است. 

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد گفت: در صورتی که تمرکزگرایی حوزه سینما از بین برود و توزیع امکانات و اختیارات در کشور به صورت مناسب انجام گیرد، سرمایه‌گذاران حوزه فیلم به شهرستان‌ها نیز گرایش پیدا کرده و حوزه سینما در شهرهایی مانند مشهد تقویت و مانع از مهاجرت فیلمسازان موفق و بااستعداد از این شهر می‌شود.  وی افزود: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در حد اختیارات و مقدورات خود از تولیدات سینمایی که کیفیت لازم را داشته، حمایت کرده و آنها را به بنیاد سینمایی فارابی معرفی کرده است، اما مشکلات حوزه سینما در استان ناشی از تمرکز اختیارات و امکانات در تهران است. 


آستان قدس رضوی در ابتدای کار فیلمسازی

آستان قدس رضوی به عنوان یکی از نهادهایی که تاکنون اقداماتی در عرصه سینما داشته، تازه‌کار است و هنوز آن‌گونه که باید به عنوان یک نهاد حمایتگر در عرصه سینمای مشهد حضور نیافته است. معاون هنری موسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی در این باره به ایرنا گفت: این نهاد از سال ۱۳۹۱ وارد عرصه فیلمسازی با موضوع زیارت یا فرهنگ رضوی شده و در این زمینه فیلم بلند انیمیشنی «در مسیر باران» در سال ۱۳۹۴ ساخته و در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر جایزه ویژه کارگردانی انیمیشنی را کسب کرده است.  «مهدی سیم‌ریز» افزود: فیلم در مسیر باران تجربه اول کار سینمایی آستان قدس رضوی بود و امسال نیز اجرای ۲ پروژه تولید فیلم بلند سینمایی با موضوع سیره رضوی و زیارت را مدنظر دارد. 

وی از آستان قدس رضوی به عنوان نهاد حامی فیلم سینمایی و فیلمسازان نام برد و اظهار داشت: در زمان تولیت فقید آستان قدس رضوی، مرحوم آیت‌الله واعظ طبسی، این نهاد در تولید فیلمی از «رسول صدرعاملی» در مشهد و حرم مطهر رضوی همکاری نزدیک با عوامل سازنده فیلم داشت.  سیم‌ریز گفت: در دوره تولیت حجت‌الاسلام رئیسی نیز همکاری با فیلمسازان به بالاترین سطح خود طی چند دهه اخیر رسید و معاونت ارتباطات و رسانه در آستان قدس رضوی تشکیل شد که یکی از وظایف آن همکاری با فیلمسازان و تصویربرداران در حوزه حرم مطهر رضوی بود.

  وی افزود: در دوره جدید تولیت آستان قدس رضوی نیز بنا بر این است که با توجه به ظرفیت حرم مطهر رضوی و توجه مردم به آن، همکاری با فیلمسازان و سینماگران استمرار پیدا کند و آستان قدس رضوی به عنوان حامی جدید تولید فیلم در حوزه سینمای کشور حضور یابد.